Werken. Deel 5. Vanden twaelf beghinen
(1863)–Jan van Ruusbroec–
Auteursrechtvrij|
Regelnummers proza verbergen
| |
De anima rationali gratiae fonte repleta, et de quatuor gratiae rivis. C. LIII.14Mer die redelike siele die God vervult hevet metter fonteinen 15sijnre gracien, die vloyt uut met ‧iiij‧ rivieren van 16gracien, dat sijn vier wisen van dogheden. Die ierste riviere 17der gracien Gods die leert ons hoe wi ons oefenen selen te 18Gode in drien wisen: die ierste wise is sinlije, die ander 19gheestelic, die derde es godlijc. 20Die ierste wise, die sinlijc is, die is ghemeine den quaden 21ende den goeden; die leert ons dat wi ons selven oefenen te 22Gode in sinliken dienste, redelijc en̄ ordelijc, na die ordine 23der heyligher Kerken, in woerden en̄ in werken, te orienten 24waert. En̄ dit behoirt sonderlinghe den priesteren toe; want | |
[pagina 139]
| |
1inder Missen, in oracien, in bedinghen, soe staen si met 2bloten aensichten ghekeert in dat oeste, als den ghenen dien 3verlangt ende ontbeidenGa naar voetnoot(1) die toecomst ons Heren Jhesu 4Christi, die comen sal uut orienten ordelenGa naar voetnoot(2). En̄ hier omme 5hebben wi, levende ende doot, onse aensichten ghekeert in 6orienten jeghen die toekomst ons Heren, die ons verlossen 7sal en̄ voeren in dat ewighe leven. Nochtan seldi weten dat 8sinlike oefeninghe des lichamen, hoe groet en̄ hoe eersam 9dat si is, si en maect ons noch heilich, noch salich; want 10die quade en̄ goede doense ghelijc. Mer meyninghe en̄ minne, 11ter eere Gods ghedaen, dat maect die lijflike wise heylich 12ende salich, en̄ alle menschen, leeke ende gheleerdeGa naar voetnoot(3), sijn 13sculdich, sonderlinghe inder Missen, verhaven te sine te Gode 14met herten, met rechter meyninghen ende met minnen. 15Want men offert daer onsen hemelschen Vader die passie, 16en̄ die oetmoedighe doot, ende dat heylighe bloetstorten 17sijns Soens in verlatenissen onser sonden. Ende dit is die 18sinlike wise van oefeninghen die wi Christo sculdich sijn, die 19ons verlost hevet met sijnre doot vander ewigher doot der 20sonden. 21Noch leert ons die heylighe riviere der gracien Gods een 22ander wise van dogheden, die wi alle sculdich sijn onsen 23hemelschen Vader. En̄ die eyscht onser redeliker sielen ene 24hogher wise van dogheden, die gheoefent is van beghinne 25der werelt van allen den ghenen die Gode ye behagheden, 26van inghelen en̄ van heylighen, vanden iersten mensche tote 27den lesten. En̄ dese wise is ewich en̄ salich; en̄ si leert ons | |
[pagina 140]
| |
1dat onse redelike siele sal verhaven sijn in den hemel tote 2onsen hemelschen Vader, boven alle oefeninghen der sinnen 3en̄ goeder werken van buten. Ende dit leert ons redene metter 4naturen, metter Scrifturen, metter wet der heydene en̄ 5der Joden, en̄ metter wet der heyligher Ewangelien. En̄ alle 6craturen leren en̄ wisen ons, met hem selven, dat wi selen 7soeken en̄ vinden onsen Scepper boven ons inde hemele. en̄ 8Christus selve sprect met ons allen: ‘Onse Vader, die best 9inden hemel, gheheylicht worde dijn nameGa naar voetnoot(1).’ En̄ hier 10omme sal die redelike siele, overmits die gracie Gods, verhaven 11sijn boven alle dinc inden hemel voir die jeghenwoirdicheit 12Gods; en̄ si sal gheloven en̄ betrouwen, hopen en̄ 13begheren, minnen en̄ vresen, dancken en̄ loven, eren, belien 14en̄ ghebenedien, en̄ anebeden dien name Gods. Daer vloyen 15die rivieren van ghenaden, die eyschen der sielen van binnen, 16dat si alle hare crachte uutwerke in minnen: alsoe mach si 17seghe ghewinnen. Die Vader sprect der sielen toe;
En̄ si antwoert si en weet selve hoe.
20[regelnummer]
Tusschen tale en̄ antwoerde wert si vercracht,
En̄ valt neder in ommacht.
Si moet zwighen,
Den Vader nighen:
Alsoe wert si ghewrachtGa naar voetnoot(2).
25[regelnummer]
Sijn inscinen
En̄ sijn gherinen
Verclaert der minnen dach.
Daer hi sprect,
| |
[pagina 141]
| |
En̄ si ghebrect,
Wert betaelt der minnen paehtGa naar voetnoot(1).
Die ure lijt henen,
En̄ si comt neder,
5[regelnummer]
Ende oefent doghede alsi te voren plachtGa naar voetnoot(2).
6Hier na volghet die derde wise vander ierster rivieren der 7gracien, die ons te Gode leyt en̄ met hem verenicht. Dese 8wise mach bat heten onwise, dan wise. Si beghint daer die 9redelike siele al haer cracht en̄ alle hare vermoghen uut ghewracht 10heeft in minnen. Daer beghint wiselose minne boven 11gheordende minneGa naar voetnoot(3), onghebeelt bloet verstaen boven redelic 12verstaenGa naar voetnoot(4), boven doechde doechsamheit, boven oefeninghe 13van dogheden ledicheit, boven wise onwise, boven inneghe 14redelike oefeninghe scouwende levenGa naar voetnoot(5). Want in die openbaringhe 15Gods, daer hem God vertoent, daer is redene der 16sielen alse die oghe der vledermuys, die verblint in claerheit 17der sonnen. Daer beghint die minnende gheest, die levendicheit 18der sielen die sonder onderlaet an Gode cleeſt met minnen. 19Hi ghelijct den edelen aer die, sonder wiken, scouwet 20en̄ staert in claerheit der sonnen; en̄ alsoe doet die simpele 21eenvoldighe oghe des minnenden gheests, die onfect dat 22inschinen der claerheit Gods, boven redene en̄ sonder middel. 23Daer sprect die hemelsche Vader den minnende gheeste toe: 24‘Ontpluke dine cenvoldighe oghe, ende sich my ane wie ic | |
[pagina 142]
| |
1bin, wesen, leven, wijsheit, waerheit, ewighe salicheit, 2minnen sonder beghin. Ic make di vri; blive met mi; verliese 3di in mi, soe vinstu di in mi, en̄ mi in di, ende alle 4minnende gheeste verhaven mit di en̄ gheenicht met mi. 5Wes vri in di en̄ vriheit in mi; wes salich in di ende 6salicheit in my. Ic gheve di eenvoldich claer bekennen, en̄ 7van mi in di; en̄ een grondeloes onvervolcht onweten mijns 8selfs, dat ghevic diGa naar voetnoot(1). Verniete en̄ versterve dijns selfs 9in di; wes sonder onderscheet eenvoldighe salicheit 10met myGa naar voetnoot(2).’ |
|