Werken. Deel 5. Vanden twaelf beghinen

Regelnummers proza verbergen

Cujusmodi esse debeat, qui veram contemplationem in se experiri velit. C. IX.

11Wildi scouwende leven in u bevinden, soe moeti u inkeren 12boven uwe sinlike leven, in dat hoechste uwer ynnicheit, 13gheciert met allen dogheden daer ic af ghesproken hebbe⁽⁵⁾, 14oefenende Gode met danke, met love en̄ met ewigher werdicheit, 15uwe ghedachte bloet en̄ onghebeeldet van allen 16sinliken beelden, uwe verstandicheit open en̄ in minnen 17verhaven totter ewigher waerheit, uwe gheest Gode ontdect 18als een levende spieghel te ontfane ene ewighe ghelijcheit 19Gods. Siet, daer vertoent hem een verstandich licht, 20dat sin, noch redene, noch nature, noch claer ghemere⁽⁶⁾

(5) Sur. cunctis jam dictis ornatus virtutibus.

(6) By Sur. perspicua consideratio.

[p. 21]

1begripen en mach. Dat licht ghevet ons vriheit en̄ coenheit 2te Gode. Het is edelre en hoghere dan al dat God ghescapen 3hevet in naturen; want het is volmaectheit der naturen, en̄ 4boven nature, ende een verclaert middel tusseen ons ende 5Gode⁽¹⁾. Onse onghebeelde blote ghedachte is ene levende 6spieghel daer dit licht inne scijnt. Dit licht eyscht ons ghelijcheit 7en̄ eenheit met Gode, in den levenden spieghel onser 8bloter ghedachten: soe levet God in ons met sijnre ghenaden, 9en̄ wi leven in hem overmits doghede en̄ goede werken. In 10desen levenden spieghel sijn wi ghelije onsen ewighen beelde, 11dat God is; want wi leven ghelijc der ewigher voirsienicheit 12Gods.

13Dit licht is uutvloyende in ghelijcheit, ende intreckende 14in eenheit: des werden wi gheware boven redene, in onse 15blote inghekeerde verstandicheit. Daer spreet die waerheit 16Godes in onsen gheeste: ‘Sich my ane alsoe ic di sie, en̄ 17bekenne my alsoe ic di bekenne. Minne my alsoe alse ic 18di minne. Ghebruke mijns alsoe alse ic dijns ghebruke; 19en̄ alsoe als ic di bin, gheheel, onghedeelt en̄ al te male, 20soe wil ic dat du my sijs, onghedeelt en̄ al te male. Ic 21hebbe di ewelic ghesien, voir alle ghescapenheit, in my, 22ende een met my, ende alse⁽²⁾ mi selven. Daer heb ic di 23ghekent, ghemint, gheropen ende vercoren. Ic hebbe di 24ghescapen te minen beelde en̄ te minen ghelike. Ic hebbe 25dine nature aenghenomen en̄ mijn beelde daer in gheprint, 26op dattu een sijs met my, sonder middel, in die 27glorie mijns Vader. Ic hebbe mine siele met haren crachten 28ghescapen, en̄ vervult met allen gaven, op dat ic minen 29Vader en̄ uwen Vader, minen Gode en̄ uwen Gode dienen

(1) Sur. atque illustratum quoddam inter Deum et nos medium est.

(2) D. alsoe.

[p. 22]

1moghe en̄ ghehoirsam sijn, in onse ghemcine menscheit, 2met al dien dat ie vermochte al tote der doot toe. Ende 3ute mijnre volheit van graeien ende van ghenaden heb ie 4dine siele en̄ dine crachte vervolt⁽¹⁾, op dattu my ghelijc 5sijs, en̄ in mijnre cracht en̄ in minen gaven onsen Gode 6dienen, danken en̄ loven moghes⁽²⁾ ewelic sonder einde.’

7Siet, aldus sijn wi alle een mit Gode in onsen ewighen 8beelde⁽³⁾, dat die wijsheit Gods is, die onser alre naturen 9aenghenomen heeft. Ende al sijn wi een met Gode in onsen 10beelde, overmits aenghenomenheit onser naturen, wi moeten 11hem oec gheliken in gracien ende in dogheden, selen wi ons 12een vinden met Gode in onsen ewighen beelde dat God selve 13is. Ende aldus was en̄ is die menscheit ons Heren Jhesu Christi 14verhaven en̄ een metter wijsheit Gods; en̄ sine siele en̄ alle 15sine crachte waren vervolt, ende sijn noch, metter volheit 16alre gaven. Ende hi is ons alse ene levende fonteine, daer wi 17af ontfaen alle des wi behoeven. En̄ hi sprect selve: ‘Mijn 18Vader hevet my ghesendet te levene, God en̄ mensche, 19yeghewelken die mijns begheert. Mijn uutvercoerne lieve, 20merct selve, ic bin te male uwe. Ic hebbe u gheleeft, 21ghewijst, gheleert ende ghestorven omme uwen wille⁽⁴⁾. 22Ic hebbe u gheoffert minen Vader met mijnre doot, en̄ 23uwe scout betaelt met minen heylighen bloede. Ic bin op 24ghestaen gloriose in siele ende in live, op dattu op verstaen 25moghes glorioes, ten lesten daghe, met siele ende 26mit live, en̄ bescouwen mine glorie en̄ die glorie mijns

(1) Dit woord vervolt is in D vergeten.

(2) In onze dry Hss. staet moghen, maer het blykt uit de rede zelf, en uit de vertaling van Surius dat de tweede persoon hier gemeend is.

(3) Sur. in aeterno exemplari nostro.

(4) Sur. Tibi vixi, te institui, te informavi, et tua causa mortem perpessus sum.

[p. 23]

1Vader ewelye sonder einde. Ic bin op ghevaren ter rechter 2siden mijns Vader, boven alle chore en̄ boven alle ordine 3der enghele en̄ der menschen. En̄ ic hebbe yeghewelken 4sine stat berect, na weerden, ende na verdiente sijnre 5doghede en̄ sijns levens. Ende ic sal neder comen, ten 6lesten daghe, in miner glorien, met minen inghelen en̄ met 7minen heylighen, en̄ ic sal ordelen yeghewelken goeden en̄ 8quaden, na wise haerre verdienten en̄ na gherechticheit.

9Nu meret, lieve, wat ie u noch meer ghedaen hebbe. Ic 10hebbe u ghegheven ende ghelaten mijn vleysch ende mijn 11levende bloet in spisen en̄ in dranke, en̄ in enen doergaenden 12hemelschen smake⁽¹⁾, na alre wijs dat yeghewelc 13begheren, smaken en̄ ghevoelen can. Ic hebbe uwe begerte, 14ende uwe sinlike leven, ghespijst ende vervult met 15minen ghemartelden gloriosen lichame. Ic hebbe uwe 16minne, en̄ uwe redelike leven, ghespijst ende vervult mit 17minen gheeste ende met allen minen gaven, en̄ met alle 18mijnre verdienten daer ic minen Vader in behaghe. Ic 19hebbe dijn scouwen ende verhavenheit⁽²⁾ dijns gheestes 20gespijst en̄ vervult met mijnre persoenlicheit, alsoe dattu 21leefste⁽³⁾ in my, en̄ ic in di God en̄ mensche, in ghelijcheit 22van doechden en̄ in eenheit van ghebrukene⁽⁴⁾.

23Mijn Vader en̄ ic hebben die werelt vervolt met onsen 24geeste, en̄ met onsen gaven, en̄ met onsen Sacramenten, 25na dats yeghewelc begheert en̄ behoeft. Mensche, sich my 26aen, wie ic bin, en̄ hoe ic die ghelevet en̄ ghedient hebbe,

(1) Sur. atque in gustum quendam coelestem ac penetrabilem.

(2) D. alleen, en̄ dijn verhavenheit, kwalyk. Daer zal waerschynlyk en̄ die verhavenheit gestaen hebben.

(3) F. leves. G. kwalyk, levens. Surius heeft ut tu vivas.

(4) Sur. idque virtutum similitudine et fruitionis unitate.

[p. 24]

1en̄ wat ic om di ghedoghet hebbe, en̄ wat ic di ghelovet 2hebbe: wes dancsam⁽¹⁾ en̄ antwoerde⁽²⁾ my van allen, na 3dinen vermoghen⁽³⁾.

(1) F. dancbaer.

(2) F, G. antwerde.

(3) Sur. et sis gratus vicemque mihi redde pro omnibus tota virium tuarem facultate.