Werken. Deel 4. Dat rike der ghelieven. Vanden vier becoringhen. Vanden seven sloten. Van seven trappen

Regelnummers proza verbergen

Von dat rike dat God self es. C. XLIII.

10Ten vijften male wert dat rike Gods den minnenden ghetoent 11boven al ghescapen licht, in een ongemetenen godliken 12lichte; ende dat moet sijn boven redene, in die inghekeerde 13ghedachte, in dat overwesen Gods. Daer onfeet hi drierhande 14vrucht: ene onghemetene verclaertheit, en̄ ene onbegripelike 15minne, en̄ een godlike ghebruken.

16Die ierste vrucht is ene onghemetene claerheit. Die is 17ene sake alle der claerheit die in scouwene en̄ in werkene 18is. Die claerheit is soe smakelic den verstane, dat hi hem 19selven ontsinket weselie in die claerheit, en̄ wert één met 20diere onghemetenre claerheit.

21Die andere vrucht dat is onbegripelike minne, die doervloyt 22al dat rike der sielen, na dats elke eracht onſanelije 23is⁽²⁾; en̄ si doet die siele smelten in een eenvoldighe weselike 24minne. Overmits die onghemetene claerheit ende die onbe-

(2) Sur. prout vis quaelibet ipsius capax est.

[p. 264]

1gripelike minne, soe wert die siele doervloyt en̄ doergaen, 2en̄ comt in een ghebruken: dat is die derde vrucht⁽¹⁾. Dat 3ghebruken is soe groot, dat God, en̄ alle heylighen, en̄ dese 4hoghe menschen hier in verswolghen sijn in onwisen, dat 5is in een niet weten, ende in ene ewighe verlorenheit. Mer 6in dit insinken in deser verlorenheit leghet die hoechste 7smakelicheit.

8Nu sal dese mensche sijn ene ghemene mensche, ende sal 9sine ghedachte besitten alsoe een coninc sijn rike besit, dat 10die ghedachte altoes nederkerende si tote allen doechden, 11op dat hi draghe een volcomen ghelijc der vruchtbarigher 12enicheit Gods, die sonder onderlaet uutvloyende is, na persoenlicheiden⁽²⁾, 13met allen gaven tote alre creaturen noet⁽³⁾. 14Ende hi sal sonder onderlaet weselic inhanghende sijn met 15diere selver ghedachten⁽⁴⁾, op dat hi overformt en̄ overbeelt 16werde in die afgrondighe claerheit, ghelijc den godliken 17Personen die, in elken oghenblicke, verwielen in dat afgrondighe 18wesen, en̄ overvloyen in ghebrukene: nochtan sijn si 19ewelike uutvlietende en̄ werkende naden ondersceede, inder 20vruchtbarigher naturen. Alsoe sal die ghemeine mensche 21staen in dat overste sire ghedachten tusschen wesen ende 22crachte⁽⁵⁾, dat is tusschen ghebruken ende werken, altoes 23weselic inhanghende met ontvlotenheiden in ghebrukene, 24ende ontsinken in sinen nyete, dat is in die demsterheit der

(1) Sur. jam ipsa anima ad fruitionem, quae tertius fructus est, pertingit.

(2) G. na persoenheiden.

(3) Sur. Jam quisquis istiusmodi est, idemipse communis erit, mentemque suam perindè ut rex suum regnum possidebit, ut ipsa mens ad virtutes omnes actitandas deorsùm jugiter sese vertat atque demittat, sicque perfectam gerat similitudinem foecundae unitatis Dei, quae secundum personas cum donis omnibus pro creaturarum omnium necessitate continenter emanat.

(4) Sur. Itidemque secundum eandem mentem suam essentialiter Deo inhaerebit.

(5) Sur. inter essentiam et vires.

[p. 265]

1godheit. Dat is Gods en̄ alre gheeste overste salicheit. Alsoe 2werdet hi getransformiert van claerheiden in claerheiden, 3dat is van ghescapenre claerheit in onghescapenre claerheit, 4overmits sijn ewighe beelde, dat is dies Vader wijsheit. 5Dat is een beelde en̄ een exemplaer alre creaturen; want in 6dien beelde leven alle lijflike ende gheestelike dinghe. Overmits 7dit selve beelde vlieten alle creaturen ute in ghescapenen 8wesene, ende onſaen een ghelijc Gods; maer die edele 9ghemeine mensche dat is die ghelijeste, want hi vliet ute met 10allen doechden, en̄ hi is ghelijc Gode, die ute vloyt met allen 11gaven. En̄ hi blivet in een ewich ghebruken, en̄ is één met 12Gode boven alle gaven.

Dit is een verclaert ghemein mensche in alre edelheit.
Dat wi al dit vercrighen,
Sonder enich ontbliven,
Dies helpe ons die heylighe Drievuldicheit. Amen.

hier eindet dat boec, dat hetet dat rike der ghelieven heren Jans van Ruusbroec.