Met verschuldigde hoogachting

[p. 69]

Warenlust

Margreet liep over het Damrak, om een pakje sigaretten te kopen, dacht ze. Was iemand haar tegengekomen (‘hee, hoe gaat het, wat doe je, ga je mee een kopje koffie drinken...’), dan was ze na verloop van wat intensief maar ijdel gepraat weer welgemoed naar huis gegaan en, boven gekomen, nog even vloekend naar beneden gehold om de rookwaar op de hoek te kopen. Nu echter liep ze door, tot ze doelbewust als een slaapwandelaar de straat over stak, in de etalages van een warenhuis staarde, en zich met de deur mee naar binnen draaide.

Achteraf kunnen we zeggen dat ze onder een aanval van koopzucht leed, maar op het moment wist ze alleen dat ze ‘even wou kijken of ze iets hebben’. Wat? Niemand vroeg het haar en dus keek ze quasi-geconcentreerd naar geruite mohairsjaals tot de glimlach van de verkoper op haar afstevende en ze zich de trap op haastte naar de dusters, de reclame-aangeboden orlon bolero's en de rekken tweed-, jersey- en denimachtigheden daarachter. Met een rok van opzienbarend paars katoen en een andere die juist van antraciet gabardine was, onder de arm, zocht ze tussen blouses en daarna truien naar wat in combinatie met beide een doorslaand succes, een volstrekt noodzakelijke vereniging zou vormen. Voor ze die vond, stuitte ze echter op iets donkergroen gerolkraagds dat haar begeerte opwekte. Het vlammetje dat even nog zo fel opgelaaid had, doofde achter het gordijn van het pashok snel uit. Het donkergroene bovenstuk blubberde, het grijze onderstuk paste, maar bekoorde niet en de katoenen rok-wat moet ik er in godsnaam mee, dacht Margreet. Geërgerd haastte ze zich in omgekeerde volgorde alle zinloze handelingen te vervangen door noodzakelijke. De nieuwe kleren uit, de oude aan, de veters opengepeuterd en weer dichtgeknoopt, de haren verward en de jas open, mompelde ze tegen de laconieke verkoopsters dat het haar speet.

Was de lust nu gesmoord? Integendeel. De jacht, zo onschuldig begonnen uit behoefte aan versiering, zette zich voort uit bittere nood. Ze zag er, merkte Margreet, niét uit. (Gore kraag, vervallen spijkerbroek, rood hoofd.) Ze moest zich vernieuwen, ze deugde niet meer. De vraag was alleen: vernieuwen waarin? Praktisch alle andere kleren leken haar beter dan de hare. Prij-

[p. 70]

zen deden er al lang niet meer toe, toen Margreet zich de linkerarm bevrachtte met een gedecolleteerde zwarte met kant, een wollen sportieve in bruin met beige, en een pak van groenblauw geruit breisel. Ze zag zich om beurten glimlachend converserend, omringd door flessen, jazz en heren; zakelijk de benen over elkaar geslagen in debat met stotterende vijanden; vlug en vrolijk aan iemands arm boulevards betredend.

Na de oude kleren op hun vieze hoop geworpen te hebben, smeet zij zich vastberaden in haar nieuwe gedaanten. Het was om te stikken in het pashok. Ik doe het nooit weer, beloofde Margreet, en ritste ritsen, knoopte knopen, bond ceintuurs om, keek benieuwd en zag op halve meter afstand geen nieuwe Margreten maar steeds dezelfde verwerpelijke (die met het verkeerde gezicht, haar, heup, etc.) in ongewone en niet toepasselijke kleding.

Nu herinnerde Margreet zich haar klerenkast. ‘Een hoop centen uitgeven voor wat je thuis voor niets kunt krijgen, ik lijk wel gek,’ dacht ze terwijl ze zich met iets van toegefelijkheid weer in de oude kleren verpakte. ‘Nee, er is niets voor mij bij,’ zei ze fier tegen de controlerende dames en duldde geen tegenspraak.

Op weg naar buiten passeerde ze een zwart-wit geruite rok tot op de voeten. Het visioen van langoureuze gastvrouwelijkheid duurde slechts even: ‘Ik verdom het,’ dacht Margreet, ‘ik ga me niet wéér uitkleden.’ Opgeruimd en met een brandschoon geweten holde ze naar huis. ‘Wat zal Harry tevreden zijn dat ik geen geld uitgegeven heb,’ dacht ze, ‘hij weet niet half hoe blij hij mag zijn met een oerdegelijke vrouw als ik.’