|
| |
| |
| |
X.
De dag die op den schrikkelyken nacht volgde, waerop de gansche rei huizen der enge steeg van het gehucht de Panne was afgebrand, was zeker niet geschikt om door de arme strandbewooners in ledigheid te worden doorgebracht. Vele hunner, hadden by die schrikkelyke vernieling al wat zy bezaten, het weinige dat hun eigendom was, have en goed verloren. Het zal dan gewis ook wel niemand verwonderen, dat die ongelukkige, tot den bedelzak veroordeelde lieden trachteden te redden wat nog te redden was.
Alle middelen had men in het werk gesteld, om de vernieling tegen te houden, maer wat men ook gepoogd had, hoe men zich ook in het zweet had gearbeid en geslaefd, niets had kunnen helpen, alles was
| |
| |
vruchteloos geweest, en toen het licht van den dag de duisternis van den nacht vervangen had, bleef er, eilaes! niets meer over dan een hoop rookende puinen.
Licht zult gy beseffen hoe groot de wanhoop was die het gezicht dier vernieling in de herten der mannen had doen dalen, en zeker zal het wel onnoodig zyn te zeggen, hoe zich de vrouwen en kinderen de oogen hadden roodgekreten, hoe zy hadden geweend, tot dat eindelyk, - ofschoon er daerom toch nog niet de minste hoop of troost hunne herten was komen bemoedigen, - de bron hunner tranen was opgedroogd.
In den allereerste dacht er niemand aen, om de nog rookende puinen te doorzoeken; maer na lang geweend en geklaegd te hebben, verliet een der arme afgebranden de groep zyner ongelukkige lotgenooten en stapte met langzamen tred, zonder eigentlyk te weten waerom, naer de plaets waer hy dacht dat zyne wooning had gestaen. Met de handen op den rug gekruisd, bleef hy de plek waer hy den vorigen avond nog gerust was ingeslapen, met stille droefheid aenstaren. Ofschoon er thans geene tranen meer in zyne roodbekreten oogen blonken, geloof daerom toch niet, dat zyne droefheid, zyne wanhoop verminderd was. Neen, geloof dit niet, want thans eerst dacht hy er aen, de arme visscher, waer hy, wanneer de volgende nacht zou aenbreken, eene schuilplaets zou vinden voor zyne vrouw en hare zes kleinen, die hem allen lief waren als hunne moeder, welke hy meer dan het licht zyner oogen beminde.
| |
| |
Eene lange wyle tyds verliep er in die droevige, hopelooze nadenkingen; toen schopte de arme visschersgezel, werktuigelyk, zonder welkdanig inzicht, met den voet in de rookende assche, en daer, vlak voor zich op den grond, ontwaerde hy een klein stuk zilveren geld. Even spoedig bukte hy zich, raepte het op en verborg het, met eene blyde uitdrukking op het gelaet, in den zak zyner lynwaden broek.
Dit was voor hem eene lichtstrael! er was nog iets in de puinen te zoeken! er bleef nog iets over van hetgeen hy den vorigen dag had bezeten! En daerop begon hy met de handen de verkoolde overblyfsels zyner wooning en huisraed te doorwroeten. Gesmolten lood en koper, nagelen, yzeren bouten, venster en deurlenen, al wat in zyn oog maer eenige weerde bezat, legde hy zorgvuldig ter zyde, want de arme man besefte dat dit weinige thans zyn eenige rykdom was, een rykdom die misschien aen zyne vrouw en kinderen voor éénen dag brood zou kunnen verschaffen. Zoohaest de overige afgebranden dit zagen, kwamen allen toegesneld, en oogenblikkelyk zochten en wroetten allen, mannen, vrouwen en kinderen, zoo begeerig met de handen in het puin, alsof daeronder goud, millioenen verborgen lagen. - Goud! millioenen! Lieve hemel! wat zy er vinden zullen, weet gy wat het zyn zal?..... Byna de weerde eener korst brood!
Tegen den middag, kwam er een wagen met een peerd bespannen
| |
| |
en waerop eene groote houten kist lag, het gehucht ingereden. Aen de afgebrande steeg hield de wagen stil, en de voerman, die boven op de kist zat, vroeg aen een kleinen rosharigen jongen, die zich aen den ingang der steeg bevond:
- He! kleine kroezelbol, zeg eens, waer ergens woont mynheer Raphaël Monk?
De kleine antwoordde niet, maer trok de schouders op en stak den wysvinger der rechterhand in zyn dito neusgat.
- Mynheer Raphaël Monk! - herhaelde de voerman.
- Weet niet, - antwoordde de kleine, den vreemden voerman met een lang gezicht beziende, alsof deze hem verschrikte.
- Hoe, gy weet niet waer hy woont? een lange magere halfzinnelooze! - hernam de voerman, die nu van den wagen op den grond sprong.
Zoo haest de knaep den voerman zag afspringen, hield hy op met in zyn rechterneusgat rond te zoeken, en met de hand naer de puinen wyzend, riep hy:
- Daer, daer woont Raphaël, de zot!
Toen de voerman zich daerop tot den kleinen knaep wilde keeren, ontwaerde hy hem nergens; want even spoedig als hy de plaets had aengewezen waer de wooning van Bout Dillewyns had gestaen, had hy, door schrik bevangen, het hazepad gekozen en was het getal der
| |
| |
in het puin wroetenden gaen vermeerderen. Ook de voerman stapte daer heen.
- Hola! - hola! - riep hy reeds, toen hy nog wel twintig schreden er van verwyderd was, - hola! waer vind ik Raphaël Monk?
Op dit geroep staekten alle de strandbewooners hun begeerig zoeken, en zagen verwonderd en met groote oogen den voerman aen, die nog eens met luider stemme herhaelde:
- Raphaël Monk?
Een man die niet mede zocht, ofschoon hy zich in de nabyheid van het puin bevond, en half op zyn stads half op zyn boers gekleed was, trad vooruit, haelde de schouders op, en terwyl hy ontkennend met het hoofd schudde, zegde hy:
- Hy is weg; wy weten niet waer wy hem vinden zullen.
- Dat is spytig nogthans! - antwoordde de voerman; - spytig, zeer spytig! want ik moet hem spreken! Ik kom met een geladen wagen van Brugge en breng hem eene kist.
- Eene kist? - herhaelde de man, die de vraeg des voermans beantwoord had en niemand anders dan de burgemeester van Adinkerke was; - en wat behelst die?
- Weet ik het? - hernam de voerman, - zeker is het muziek; want ik heb haer by mynheer Avanzo, den muziekhandelaer in de Philip-Stockstraet, opgeladen. Maer dat hy niet hier is, zie dat is erg
| |
| |
genoeg, en met al dit kan ik haer toch niet mede terug naer Brugge nemen. Kan ik ze hier nergens nederzetten?
- Kom maer mede naer het gemeentehuis, - sprak de burgemeester; - wy zullen haer daer ergens eene plaets zoeken, en haer bewaren tot mynheer Raphaël Monk terugkeert.
En dit zeggende, trad de eerste wethouder van Adinkerke vooruit. De voerman volgde hem zoo kort mogelyk op de hielen, en een oogenblik later zat hy weêr boven op den wagen, die in de richting van Adinkerke voortrolde.
Nog hoorde men het geklingel der bellen die den hals van het peerd versierden, dat vóor den met de kist beladen wagen was gespannen, toen zich op eens langs de zyde der steeg die zeewaerts uitliep, een gerucht van naderende persoonen deed hooren; zy die zich op het puin bevonden, hielden eensklaps op met rond te zoeken en keerden zich verbaesd naer den kant van waer het gerucht kwam. In de verte bemerkten zy een tiental mannen en vrouwen door eenige kinderen gevolgd, die allen klaerblykelyk naer het puin kwamen afgestapt. Aen het hoofd der naderende schaer gingen twee visschersgezellen, althans zoo men uit hunne kleeding opmaken mocht, die op een soort van draegbaer uit takkebossen saêmgevormd, iets op de schouders droegen dat, naer men gissen kon, aen eene vrouw geleek. Langs weêrzyden gingen twee andere man- | |
| |
nen, die met de hand de draegbaer ondersteunden. De groep naderde allengs meer en meer.
- Zie, zie, het zyn lieden uit de buert, - sprak een der mannen, die zich op het puin bevond en daer nog zoo even aen het rondzoeken was naer gesmolten lood en koper, yzeren bouten, nagelen, lenen en andere voorwerpen van den zelfden aert. - Wat mogen zy ons toch brengen?
Niemand antwoordde; want ofschoon allen even nieuwsgierig waren om dit raedsel op te lossen, toch scheen niemand hunner, ten minste voor den oogenblik, daertoe in staet. De kleine knaep die daer straks, vol schrik, van den vreemden voerman weggevloden was, stond, even als alle de overige lieden, met open mond te gapen, terwyl hy het tipje van den rechterwysvinger in zyn dito neusgat verborg. De knaep, die zeker nieuwsgieriger was dan alle andere, en begreep dat hy eerder zou geweten hebben wat zyne geburen op de schouders droegen, zoo hy hun te gemoet liep, liet op eens de hand naest de zyde zakken en snelde zoo spoedig mogelyk de aenkomenden te gemoet. Wanneer hy hen op eenige stappen afstand genaderd was, hield hy plotseling stil, legde de handen boven op zynen rossen kroezelkop en bleef in die houding eenige oogenblikken de naderende schaer gadeslaen. Toen keerde hy zich ylings om, liep zooveel hy loopen kon terug naer het puin, waer zyne ouders zich bevonden
| |
| |
en waer by gansch buiten adem stil hield; op nieuw verborg hy het tipje van den rechterwysvinger in zyn neusgat, zonder dat hy echter een woord uitbracht.
- Eh wel! Nelis, jongen, wie is het? - vroeg de vader van den kleinen rosharigen hengel, die eenigzins ongeduldig werd omdat zyn zoon hem het nieuws niet mededeelde.
- Pieter Segers en Klaes Hermans! - antwoordde de knaep gansch buiten adem.
- Goed, goed; maer wie dragen zy op de schouders?
- Buervrouw Amelberga, - hernam de knaep, altoos naer zynen adem hygende.
- Groote God! - kreet de vader van den kleinen rossen Nelis. - De weduwe van Jakob Bambeke! Men heeft haer dan eindelyk gevonden!
En nu verlieten alle de aenwezigen, zonder langer verwylen, het puin, om de aenkomenden te gemoet te snellen.
|
|
Auteursrechtvrij