Het moderne Fransche tooneel

[p. V]

Een woord vooraf

Dit werkje wil niet meer zijn dan een vluchtige rondgang in den tuin der fransche dramaturgie. Telkenmale moest er worden gecoupeerd, verschillende brokstukken zijn verwijderd om het opgegeven aantal vellen niet onbescheidenlijk te overschrijden. Op volledigheid kan dit boekje dan ook allerminst aanspraak maken. Het théâtre in verzen bijv. is geheel vervallen, een coupure die ik wel meende te mogen aanbrengen waar immers de dramatische poëzie in Frankrijk den laatsten tijd weinig op den voorgrond treedt. Eveneens ben ik gedwongen geweest het zoogenaamde théâtre de l'âme, het théâtre van Maeterlinck, Schuré, Péladan en andere mystici voorbij te gaan. Primo behoort het al reeds tot een vorige periode en secundo zijn er intusschen andere baanbrekers opgestaan die de plaats van deze anderen hebben ingenomen.

Niettemin vermeen ik in de volgende bladzijden, die met het oog op de beperkte ruimte meer in causerie dan in essay-vorm zijn geschreven, een voldoende duidelijk beeld geschetst te hebben van de verschillende stroomingen in de moderne fransche dramatiek. Het Boulevard-tooneel met zijn grooten

[p. VI]

invloed moest een breede plaats worden ingeruimd, evenzoo den comici en hun ‘comédie’, dit typische fransche genre. Van de adepten van het Théâtre Libre heb ik slechts hen kunnen kiezen voor een nadere beschouwing, die in latere jaren tot naam zijn gekomen. Figuren als Salandri, Céard, Ancey, Boniface, Jullien e.a. hebben op dit oogenblik meer historische dan litteraire beteekenis.

Wat de ‘Jongeren’ betreft, onze vaderlandsche bibliotheken zijn zoo arm aan dramatische litteratuur, dat ik mij heb moeten beperken tot de werken die mij met veel moeite in handen zijn gekomen. Het gebied van het moeizaam of geheel niet gespeelde is natuurlijk onbegrensd. Wel geloof ik echter hieruit het meest belangrijke te hebben samen gebracht.

Mr. C.P. van Rossem.

Huis ter Heide. 1918.