Een requiem voor Gandhi

[p. 4]

[p. 6]

Dit is het laatste credo van de grote Mahatma
door hem persoonlijk neergeschreven op 28 Januari 1948, anderhalve dag vóór zijn dood

‘Enkele dagen geleden heeft een jong student, wiens ouders ik ken, gepoogd mij te vermoorden. Ik vraag slechts één ding: dat God hem bescherme. De arm, waarvan hij dacht dat hij als wreker zou fungeren, is niet van een wapen voorzien door een kwade geest, maar wellicht door berekende bedoelingen van andere lieden. Doch ik blijf bij mijn getuigenis: ik ben een mens zoals de anderen. Ik ben geen heilige. Altijd heeft mijn philosophie mij de gedragslijn voorgeschreven van de mens die zich aan het absolute pacifisme wijdt. En ondanks de grote gebeurtenissen die nog steeds de wereld in beroering houden, geloof ik, Gandhi, niet aan het geweld - want in deze wereld bestaat een bron van blijvende gerechtigheid, die vroeg of laat vrucht zal dragen.

Ik wil hier in India slechts een mens zijn die zijn vaderland doorgrondt en die het bevrijd wil zien, vrij om te doen wat het wil, vrij om zijn vrienden te kiezen, vrij om als Indiërs van elkaar te houden en adem te halen. Heel mijn leven heb ik moeilijkheden met de Engelsen gehad. Ik moet erkennen dat zij me telkens oplossingen hebben voorgesteld die zij rechtvaardig achtten.

[p. 7]

Wat mij betreft, heb ik deze verworpen omdat ik meende dat zij onverenigbaar waren met de definitie van de Hindoe-staat. Met vreugde heb ik dan ook eindelijk het Engelse besluit vernomen om aan India een onafhankelijk statuut te geven. Ik wil Engeland hier daarvoor danken.

Zolang nog scheen een conflict tussen ons, die India bevolken, onvermijdelijk. De 104^de hongerstaking, die ik in verband daarmee gehouden heb, had slechts tot doel, de vrede aan de Indiërs terug te brengen. Deze vrede is nog wankel, doch ik wanhoop niet. Vóór alles wil ik de apostel blijven van de geweldloosheid, want ik denk dat binnenkort alléén deze idee zal kunnen overwinnen, en dat de volkeren eindelijk zullen begrijpen dat niet altijd het geweld beslist. Ik weet niet wat de toekomst nog voor me verborgen houdt, en ik hoef het ook niet te weten. God alleen kan deze vraag beantwoorden. Maar bovenal wil ik, in alle nederigheid en volgens de ondervinding van mijn 79 jaren, volharden in de gedachte, dat geweldloosheid de enige gedragslijn is die gerespecteerd worden moet’.

[p. 8]