Dante Gabriël Rossetti

[p. *2]

[p. 287]

Dante Gabriël Rossetti.
Als dichter en schilder.
(1828-1882.)

Inleiding.

Onze eeuw is rijk aan dichters en kunstenaars, wier leven een tragedie is geweest. Een tragedie niet alleen om de smartenrijkheid hunner dagen, maar vooral, omdat het lijden waaraan zij ondergingen, hun aangedaan werd van eene door hen niet begrepene macht. Rossetti is onder dezen een der meest treffende figuren; eerstens door de afmetingen van zijn talent en persoonlijkheid en dan ook, omdat de inwerking op het individu van algemeene machten zich bij hem zoo zuiver en geestelijk vertoont. Ik bedoel zoo: niet in een of ander feit uit zijn leven, een of andere uiting zijner poëzie, is het spel dier machten na te gaan, maar geheel de gang van zijn leven en geheel de inhoud zijner poëzie zijn hun werk. Met als uitgangspunt dit algemeene, wil ik dus trachten Rossetti te verklaren; niet als biograaf de uiterlijke slingeringen volgend van zijn bestaan, noch als kritiek-schrijver zijne poëzie richtend naar eigenmachtige formules, maar aan hem vertoonend dat menschelijk-tragische: de beheersching van het individu door een macht, wier aard hij zich niet bewust is, wier werkingen hij lijdt. De wereld-

[p. 288]

beschouwing van waaruit ik schrijf - het historisch materialisme - maakt mij dit tragische niet minder ontroerend door mij deze macht te leeren kennen, niet als een bovenaardsche en boven-natuurlijke, maar als eene levende tusschen ons in, geboren uit onze eigene verhoudingen: als eene maatschappelijke. Maar zij mengt geluk ook in deze aandoening juist door de kennis, die zij van de verhouding tusschen het individu en het algemeene geeft.