Keurgedichten
(1919)–Albrecht Rodenbach–
Auteursrecht onbekend
[pagina 108]
| |
Van Eener Jongvrouw.Het was een schoone blonde, een van de middeneeuwschewezens
die onze jong herboren schilderschool,
Hans Memlinc en Van Eyck in de ooge, op hare doeken toovert.
Van onder hare rustige brau wen glom
een groot zwarte oog met diepen blik gewoonlik rein en vreedzaam
in 't vlottend droomen des gedachts verloren,
maar zendend soms, in eens ontwaakt, van uit die donkere diepten,
dat heimelik, dat magnetisch vonkelen,
die stroom en gloed, dien stralengloed, onstoffelik meer dan lijflik,
waarbij de ziele in 't open zintuig stijgt,
gelijk een overstroomde beek des oevers rand komt neschenGa naar voetnoot1).
En nevens haar werd vroed gesprek gevoerd
in dietsche taal van dietsche kunde en van der dichteren konste.
En zij, o wonder! zij, een jongvrouw, horkte!
En, horkte zij stilzwijgend, des te rijker tale voerde
van tijd tot tijd die tooverende blik.
En des ontroerde heimelijk niet ver van haar een dichter.
Doch hij was geen die licht geschokte herten
die wijds en zijds verzuchten: Ziet eens hoe ik teder ben!
En hij sprak voort, gescheiden en gesloten.
Maar, met die dietsche schoonheid en dier oog welsprekendheid
veel meer dan met de dietsche kunste bezig,
| |
[pagina 109]
| |
lijk Hamlet, wilde sprongen sprong zijn geest van uit de rede,
verloor weldra het vroed gesprek uit de oor,
gelijk voor wien het zonnig veld verrukt en jagend aantrekt
het bont gerucht der stede allengskens wegsterft,
en schiep, vol diepe dankbaarheid, een onbekend behagen
in 't meisken dus te zien aandachtig zijn.
Want ja, nietwaar? gij perels van den ouden dietschen lande,
uwe arme dichters zijn het niet gewoon
dat oor of oog der schoonen voor hun dichten openga,
of dat een tooverende vrouwestemme,
der woorden zin tiendubbeld, hun vers tot zang beziele.
Den walschen dichters is de gunst. Die mogen
u spreken, u behagen, u bederven. Hen beantwoordt
uw kloppend hert, uw zwemmende ooge soms.
Die mogen aan Elvire, aan Rose, aan Laure, aan Pepa dichten.
Hun boekskens lieflik in rood leêr verbonden
en op der sneê verguld verbergt gij blozend in uwe sponde.
Maar welk een honend lachje zoû den ‘danke u’
bestempelen, kwame een aardigaard u dietsche versen offeren!
't Is waar helaas! uw schuld en is het niet.
Maar ondertusschen dichten wij voor eenen hoop pedanten.
Maar intusschen, bloeme zonder dauw,
verdort de Poësie en kwijnt van onvolledigheid.
Want, zeg, nietwaar o heilige Nature,
der Kracht hoeft lieve Krankheid en den man de tedere vrouwe,
opdat, uw moederliken blik verheugend,
in goddelike Orde en Harmonij het vruchtbaar Leven worde! -
En des verstrooide nevens haar den dichter
der schoone blonde aandachtig-zijn, des sprong hij wilde sprongen
van uit de vroede rede en zat hij daar
| |
[pagina 110]
| |
vol wondering en dankbaarheid en onbekend behagen.
En geren hadde hij, te stout voorwaar,
eens dien fluweelen blik ontmoet en in zijn heimetale
hem eenen hellen ‘danke u’ weêrgejond;
maar hij en dierf niet, want zijn blik wierd al met eens te vochtig.
En veel te vroeg was 't uur van scheiden daar.
Maar hoe toch had die dichter daar zich zooveel gunst verworven?
Of wildet gij, o jongvrouw, dezen avond
beproeven onze dietsche kunst in eenen harer kinders
van bittere onverschilligheid te troosten?
Terwijl men hoed en mantel nam, den henschen groet aan 't wisselen
ging ze al met eenen voor de piano staan,
en droomend sloeg zij d'hand er langs, en zwaar en traagzaam klonken
drie vier van deze volle duitsche akkoorden
die, lijk de botte een bloeme draagt, een gansche schepping voeren;
en langzaam, wijl de klang in 't snaartuig wegstierf,
keek ze omme naar den dichter, en haar diepe, donkere ooge
stortte in zijne oog haar vonkelenden vloed....
O jongvrouw, woudt gij spreken dan, en riep dier oogen tale
alsdat een zin dien snarenklang bezielde?
En wildet gij den jongeling doen verstaan, alsdat hetgene
in 's dichters ziel in zoet harmonisch paren
Gevoelen en Verbeelding huwt tot zingend klingend baren,
datzelfde soms in eene vrouwenziel,
verborgen en gesmolten met haar vrouwelike schatten,
in stroomen stijgt van zingende begeestering,
en 't levenlooze snaartuig als het ware een ziel instort
met geest, gevoel en scheppingskracht begaafd
ou met der hemelsche Harmonij almachtige toovertale?
| |
[pagina 111]
| |
Zoo voelde het de dichter, maar hij was
een dezer, die het koel Gedacht met edelen Twijfel zegent,
en alle gave brengt haar zonde bij:
des was allicht de Twijfel daar en kwam ontroering stillen.
Maar hoe zijn geest, o jongvrouw, twijfelen bleef,
dien snaarklang en dien oogslag droeg hij diep in 't herte mede.
|
|