Keyser Otto den derden, en Galdrada. Deel 2

(1617)–Theodoor Rodenburg– rechtenstatus

Tvveede deel


Vierde Bedrijf. Tyter. Camillo. Tyter. O zoete Vaderland 'k heb lang nae u ghehaeckt, Maer, lacy! nu ick vind dat Laura my verzaeckt, Een weer-keer ick ghevoel, en wensch my ongheboren, Vermits ick al de vreughd mijns herte heb verloren. Mijn Laura is ghehuwt met dien heur niet is waerd. Ha ghy ondanckb're Vrouw'! Barst open bruyne aerd, Ick dringhe in mijn kluys, het naerste aller graven. Verlooren is de baeck mijns heughelijcke haven. Ha Laura! als ghy eerst mijn hert en ziele staelt, Noyt docht ick dat ghy immer hebben zoud' ghetaelt Nae ander liefd'. Ick was gansch uwen eer ghy't waenden. Ick vloog nae mijns verlies, ach! hoe mijn herte traenden Tot ick gheoffert was. Als eens de lieve Ia Mijn vrydoom my ontnam, laes! nimmer ick daer na Ghetwijffelt heb of 't woord uw' zielens grond beheyden, Als ghy zwoordt dat alleen de dood onz' liefd' kost scheyden. Mijn liefd' schreef ick in stael, be-eedicht door herts hand; Maer d'uwen was ghemaeldt in't gulle stuyv'ghe zand. Camillo van mijn liefd' kund ghy de tuyghe wezen. Camillo. Mijn Heer, nu Lauraes liefd' lichtvaerdich is gheresen In wispeltuur'ge top, zet Laura uyt uw' zin.
[Folio E3v]
Tyter. Ghelooft, Camill', dat ick heur in mijn herte vin. En zal oock blyven daer gheduurende mijn leven. Camillo. Wilt u mijn Heer van dit voornemen gantsch begheven? Tyter. Begheven? laes! Camill', mijn liefde is gegrond. Camillo. Ghy ziet dat Laura u slechts liefden met de mond. Tyter. Camillo, neen, ick weet zy hert'lijck my bezinden. Camillo. Hoe kan dat wezen zo zy Flavio beminden? Tyter. Kan liefd' verand'ren niet, en licht'lijck in een Vrou? Camillo. Die eens oprecht'lijck liefdt niet wezen kan ontrou. Tyter. 'k Onschuldich Laura noch dat zy my heeft verlaten. Camillo. Wie heeft de schuld? Tyter. Die my benyden en my haten: Qua tonghen, nickers-menschen, vrienden inde schijn. Camillo. En zouden die de oorzaeck heurs ontrouwe zijn? Af-radingh, Heer, en heeft in liefde gantsch gheen machte, En 'tmoet afradingh zijn die dees ontrouwe wrachte, Dus nam afradingh plaets, zo was heur liefde swack Zo licht als zy verkoor, zo licht zy keure brack: Breeckt ghy ghelijck zy breeckt. Tyter. Mijn trouwe moet ick houwen. Camillo. Wat reden, Heer, hebt ghy? Tyter. Om dat ick ben gheen Vrouwe. Camillo. En wilt ghy lieven noch die u verlaten heeft? Tyter. Noch lieven, want Camill' mijn hert en ziele beeft, Door voorbeeld dat ick Laura uyt mijn hert zou rucken. Camillo. Zo wilt ghy zelven dan uw' eyghen hert verdrucken. Tyter. Verdrucken en verwurghen. Camillo. Heer, u doch bedaerdt. Tyter. Camillo, Laura is my meer als 'tleven waerd. Camillo. Een vreemde passy dat ghy 't leven wilt verquissen, Door liefde, en ghy weet 'tweerlieven u zal missen, Wat voordert dan uw' liefd'? Tyter. Ick eysch van heur gheen loon. Camillo. Wat wint ghy met uw' liefd? Tyter. Dat ick mijn trou betoon. Camillo. Hobol'ghe raserny, 'tverstandt moet u ontvluchten. Tyter. Veel eerder 't leven door 'tfurneys mijns hertens zuchten, En ziele-knagingh-rouw. Verwoeste razerny, En ziele-kancker-knaegh, mijns dulle frenesy, De leyd-Vrouw mynes zinnen gantsch'lijck is aen 't hollen, Dies mijn verstandt en gheest verwoedelijcke zollen, In bulderende klacht, met yselijck ghesteen, Met tranens vloeden en hert wurghende gheween, Met naer gheschril, helaes! mijn tijdt ick moet verslyten. Camillo. Wien wijt ghy't? Tyter. Ha Camill'! mijn onluck moet ick 't wyten: Weet ghy Camillo, wat ick wensche noch alleen?
[Folio E4r]
Camillo. Wat ist? Tyter. De grond te zien waer op zy heeft ghetreen, Om heur voetstedens print met tranen te bedecken, Als vloeden, die ick uyt het droeve hert zal trecken. Camillo. Wat vordert dit mijn Heer? my dunckt het dolheyd scheen. Tyter. Ick kus de grond waer op mijn Laura heeft ghetre'en, 't Ghewest waer ick eertijts met Laura heb ghewandelt, Gheloof ick, huyden noch door 'tzoet geheughen handeldt Van 'tlieffelijck ghespreck dat wy ghebruyckten t'zaem; Ick weet de Echo noch uytgalmen zal heur naem: En 'tstomme aerdens lof met glory zal uyt-schrillen, Hoe d'herten waren eens, en t'zaem ghegrift de willen. De trotse Arnaes lieve vloedens stroome-strand, Zal tuygen zijn hoe vaeck ick Lauraes herte-hand, Ghegrift heb met de mijn, en wat onz' eeden waeren Die wy vertrouden d'Hemel; ja de stomme baeren Ghetuyghen kunnen zijn, hoe vaeck heur lieve mond Bezeghelden de liefd' diez' in haer herte vond. Hoe vaeck zijt met ghestreel op deze lippen druckten, Als zy mijn hert en ziel uyt deze boesem ruckten, En plaetstent in heur hert, als zy op't hooghste zwoor, Dat zy voor my gheen Prins noch Keyzer en verkoor. Camillo. Die tijd verlooren is. Tyter. Maer niet het zoet gheheughen. Camillo. Gheheuging en 't ghedencken gansch'lijck niet vermeughen t'Herkryghen van het gheen verlooren is. Tyter. 't Is waer. Camillo. Zo moet het strecken u tot meer bezwaer: Want 't gheen verlooren is op nieuws weer te herkauwen, Moet zeker en ghewis uw' herte meer benauwen. 't Is raedzaem dat mijn Heer 't gheheughen gans verliest, En inde plaets van Laura ander liefd' verkiest. 't Gheheughen, mynes oordeels, is maer tijd versleten Onvruchtbaer, dies vergeet. Tyter. Onmooglijck is't vergheten. Camillo. Onmooglijck? waerom dat? toont nu te zijn een man. Tyter. Dat ick vergheten kost gh'lijck ick gheheughen kan, Mijn rust waer haest ghetreft. Camillo. Wilt ghy u zelven krencken? Tyter. 't Vergheten moet gans wech zo wie wil wel ghedencken. Camillo. Zo u 't gheheughen queldt, band het gheheughen wech. Tyter. En zo ick vast gheboeydt aen het gheheughen leg. Camillo. 't Gheheughen rooft u dan de rust uwes leven. Mijn Heer denckt dat de Keyzer u ghehoor zal gheven, 't Is tijd ten Hoof te gaen. binnen.
[Folio E4v]
Tyter. Ziet of den Raed al zit. Hoe trilt mijn hert, helaes! het minste teerste lit, Is door 't ghedacht beweecht. Ghedachten al te snarrich Die in verwoest ghebulder zijn, helaes! zoo warrich, Dat hert en ziele mord, en wel te kennen gheeft De knaging! Waerom doch? Om dat het leven leeft, Leeft en niet leeft, vermits zy 't leven teghen stryden; Want hert en ziel niet langher 't leven kunnen lyden. Niet lyden, mits de naerheyd mynens wezens quel, Gheen leven 't leven is, dan een verwoede hel. Af-gryselijcke grim, af-schrickelijcke naerheyd, Die inde Son noch Manens glans en vindt gheen klaerheydt, Het sters gheflickers tint'lingh kribbich my verdruckt, Vermits d'antarcktijck pool mijns ziels my is ontruckt; Ia vastelijck gheloof dat zins Electraes vluchten, Van heur ghezusters zes, om 't onluck te bezuchten, Van Troyens ondergangh, zy nu gheen klaerheyd ziet, Want d'arctijck pool niet licht, nu Laura-ster verschiet. Ha Laura waer 's uw' glans? Helacy! nev'ligh duyster, De glory uw's ghestrael verlooren heeft heur luyster: uw' brallingh is ghenieticht, all' uw' pracht verdween, Nu uw' verweende licht in vreemde plecken scheen, Vw' naest verzelfde sterren-reye nu kryoelen: Mits zy veel meer als ghy, helaes! uw' vlucht ghevoelen. Vw' misbruyckt vleckt heur rey, het gheen de sterren spijt, “Zeght my niet wien ghy schooldt, ick zegh u wie ghy zijt?” De wijsheyts spreucke leert, dats, waer wy meed verkeerden, “Daer na men oordeelt ons, verachtend' of vereerden.” Ha Laura als uw na-denck in voorbeeldingh speelt, En in re'ens schale wickt wat ghy u zelfs ontsteelt, Trilt uw ghemoede niet? En doet uw hayren rysen? Ia dat ghy zelven voor u eyghen zelfs moet yzen, Voor 't droef ghemurmureer van uw verwoede ziel, Mits Laura in zo nickerlijcken dwaling viel. Gheheughd' u Nymphe niet als wy aen d'Arnaes zyde, (Ach hoe verchrickt mijn hert, als ick bedenck die tyde) Aen d'oever van 't ghestroom in eenicheydt alleen Verzelden, en thien uren doen maer scheenen een. Hoe vaeck ghy voor ghetuyghe d'Arna hebt ghenomen? En zwoort dat gheene liefde in uw' hert zoud' komen Als uwes Tyters. Ach! hoe dat mijn ziele beeft, Ick ziende dat een ander in mijn plaetze leeft. Kost teelen 't af-zijn zulcken bitteren uytwrijfsel Dat ghy in 't minst niet vind een weynich overblijfsel, Van u vijf-jaer'ghe eed, ghezworen aen uw' lief? Helacy! is het af-zijn zulcken schalcken dief? Zo woestigen tyran? Zo wreeden razernye?
[Folio F1r]
Dat hy u eerste liefd' niet int ghedacht ken lyen? Ach ghy beknelde borst, hoe woedelijck ghy raest, Hoe yselijck, helaes! 'tvernufts begrip verbaest. Den Hemel is te wreed, mijn sterre is te vinnich, 't Verwildert 'tzinne-koor, en maeckt mijn hert ontzinnich. Ontzinnicht Tyter is, hoe moedeloos en laf! Hoe haeck ick nae de kluys van mijn bedroefde graf! Om in mijn naere hol t'uytbuld'ren mijn onlucken: Ach Echo beeldt ghy af de quyningh mijns herts drucken: Mits mijn verhaerste stem door flaeuwt ghebreeckt gheluyd, Na bootster-galmte-Echo doet ghy 'tklaer beduyd Van mijn benaude klacht, en wilt zoo droevigh dond'ren, Dat ghy 't Toscaens ghewest afschrick'lijck doet verwond'ren. Beweecht hun door 'tgheween, beweeghd' hun door uw' stem; Af-beeldt hun het gheklaech mijns zielens nauwe klem: De droevighe opstygingh die mijn ziel beweghen, Nae dat de vloedens vliet mijns hertens bloede reghen Zijn droppel-tochte staeckt, en tranen heeft ghestort, De druyzingh mynes gheests tot slapens ruste port. Komt doodens-naeboots-slaep, luyckt mijn bedroeft ghezichte, Op dat dit naere hert een wijl de quel verlichte. Hoe sluym'rich is mijn geest? die droefheyd slap'rich maeckt, Waer dat mijn droefheyts tochte ernstelijck na haeckt. Tyter slaept. Binnen vverdt ghezonghen Kan Lauraes borst verzwelghen all' mijn pijn; Ken die schoonste schoon medooghen bannen uyt? Zoud' Tyters sterr' wel zoo af-gunstich zijn Dat mijn zonnens ryzingh d'ondergangh beduyd? Ha ooghen wiens schoon tintel licht vast boeyden hert en ziel. 't Schijt uw' lief ghelonck nu op een ander viel, Hoe vindt ghy uw' ghewetens Cell' verschrickt door 'tlicht verkeer. Vermoord het trouwste hert met uw' trouw'loos gheweer. Laura Goddin,, zo min,, en haet Schuylen in uw' verweendt ghelaet! Dood dan mijn hert met een,, 't is re'en; Zoo'k u oock 't leven derve. Als uw' goud' hayr in zilver is verkeert En uw' marm're vel met rimp'len is belaen, Zo u mijn quel dan noch ten deele deerdt; 't Zal mijn glory zijn door 'tgheen ghy hebt ghedaen: Ha perle van't Bataefs ghewest; wie docht in uwe borst VVreedtheyd en ontrouw daer steeds huys-festen dorst: Doch offer uyt u lieve borst een diepe zucht mocht vlien, Ick weet ghy inde galmt uw' Tyters beeld zult zien. Laura Goddin, zo min, en haet. &c.
[Folio F1v]
Dat uw' verkeer weerkeeren mocht Goddin, 'k Vloog na't kooren-rey der zielen Elizee, Dat gh' uyt uw' hert eens banden dart'le min, 'k Stilden Tyters knaeg en zijn bedroefde vee. Ach of de sterre mijns gheboort zo smeecken mocht de Goon, Dat Laura waer zo trouw ghelijck mijn Nymph is schoon. Zo steech ick na des Hemels spits, en Tyter schielijck vloogh; 'k Verwerden Venus hayr, en brack Cupidos booch. Laura Goddin, &c. Laura, Princes, vaerd wel, ick blijf ghetrouw. Vvas mijn hert 't uw' eens ick laet het die ick 't gaf. Al vlucht mijn schoon, ick acht u noch mijn vrou, En draeg Laura meed' in mijn bedroefde graf. Ha schoonste, liefste, waerdste ster, hoe valsch ghy my verlaet Mijn liefde blijft standtvast, hoe zeer mijn vrou my haet. Laura Goddin, etc. 'k Weet uw' ghemoed' verbaest, uw' doent ghy zelven wreeckt, Door wroegingh, mits ghy d'eede uwes trouwe breeckt. Dus loont het quaet zich zelfs, gh'lijck vaeck men ziet voor ooghen, Zy zelfs bedrieghen hun die andere bedroghen. Want immer heeft het quaet zijn eyghenschap betoont: Daer over zeydt de spreuck, het quaet zijn meester loont. De zwevingh mynes gheest dringhd' my van alle menschen, En doet my na de naere eenicheyd steeds wenschen. 'k Wil nae de Heremijt, en klaghen hem mijn quel. Helaes! ick vind hem niet in zijn gheruste cel, 't Is raedzaem ick vertoef, en rust mijn matte leden, En midd'lertijt my troost met vierighe ghebeden. Hoe heugh'lijck is het wilt, vermits het niet en heeft Mijn Laura in ghedacht, die levend in my leeft. Tierelierende dartele dieren, staeckt 't gheschril; Vvilt uw' quelende becxkens bestieren, om liefds wil: Laura vlucht, Tyter zucht, met gheweer. En bitterlijck ghesteen, Int mids zijns vee. Vlucht ghediert, raest en tiert, zend u krop Na 'sHemels hooghe top, om hulp, oy me. Laura zwoor by de tier van heur vlocxkens d'hooghe Goon, Gheen Boer-knaep zou gheraecken heur locxkens goutgeel schoon. Zy helaes! gheeft kus aes. Met ghedruck, wat herte breeck onluck. Arme Tyter lijd. Vlucht ghediert, etc. Beklaeght de tijd. Nimmer keert weer liefds loddere trecxkens als mijn Vrou Minn'lijck streef, wien het laetste treck-becxken steelen zou: Met ghevley, wien van bey
[Folio F2r]
Tover lucht zoet-azemlijck uytzucht, 'tzy ick of zy. Vlucht ghediert, etc. klaeght wat ick ly. Schuyldt vry Nymphe nu onder de haghen, schuwdt waylien, En het zuyvere glinsterigh daghen wilt ontvlien; Vvant uw' bloedt, blosen moet, Door 'tghedacht, mits Tyter ghy veracht, int mid zijns vee. Vlucht en tiert, &c. Om hulp, oy me, Vvas 't om dat zyne Lammeren weyden, de Pyrineen: Kost ghy daerom de zielen scheyden? Laura, neen. Tyters liefd, was ondieft, int af-zijn, al wast gheknaeg en pijn; Hoop veel verzoet. Vlucht ghediert, raest en tiert, &c. Met droef ghemoed. De droefheyd mijns gheklach, 'tghevoghelt heeft verschrickt, Zo dat hun luyd' gheschril van anghst niet meer en kickt. De naerheyd mijns gheknaegh houdt heure queelingh teghen, Ga naar margenoot+Door 'tzwaerelijck ghezucht, en 's ooghens bloede reghen. Ha vinn'ghe creatuur, ghy hebt het hert ghetreft, Dewijl dat Tyters stem zijn klacht ten Hemel heft. Ha redelijcke beest, 'tschijnt ghy mijn klachten hoorden, En vond gheraedzaem Tyters herte te vermoorden, Om eens te zijn verlost van dit benauwd' verdriet Daer ghy bedroefde Tyter jammerlijck in ziet. Ha Laura, dit Serpent meer re'en als ghy ghebruyckten; Want hy door zyne wond' mijn ooghen oock toe-luyckten. Ghy wonden 'thert, en liet my leven inde quel, Maer dit Serpent bevrijd my vande naere hel. Is uw' hert nu vernoeght! de krachten my begheven, Zy roofden hert en ziel, 't Serpent berooft my 't leven. Wraeck Hemel van d'ontrou, rust nimmer droeve gheest; Verzeld met Laura steedts, ghestadigh by heur weest, En klaeght heur myne ramp als ghy heur zult verzellen, En heur mijn laetste woorden naeckt voor ooghen stellen. Zweert aen de waerde Vrouw' ick in mijn laetste snick, Noch uyten heure naem, en zweert heur oock dat ick Ghelaeten sturf, en dat mijn herte glorieerden, Vermits mijn ziel in 'tscheyden noch heur name eerden: Alleen om dat ick had van heur ghelieft gheweest. Zeght heur dat ick beklaech, helacy! aldermeest, Dat ick noch voor mijn dood mijn ramp niet mocht verzoeten, Met een ootmoed'ghe kus aen heure ed'le voeten. Doch, gheest, kust ghy die, gheest, en zo 't mijn lief ghehenght; Ick bid u, gheest, ghy in mijn graf my tydigh brenght, Of ghy mijn Laura oock mijn naem zult noemen hooren; En of zy oock beklaecht dat ick heur heb verlooren; Bevindt ghy dat zy treurt, zweert heur dan voor ghewis, 'tGheen zy my heeft ghedaen, heur gantsch vergheven is: Op dat die waerde Nymph, niet stadich leeft int klaghen;
[Folio F2v]
Maer laet heur Tyter all'de quel alleene draghen, En zeght heur dat ick wensch de milde God heur gheeft, Heur hertens wensch, op dat zy in gheneughte leeft. Bereydt u Tyter nu, en voeght u tot het sterven, Op dat ghy't eeuw'ghe heyl ghenaed'lijck mooght verwerven. Helaes! hoe schrickt mijn ziel nu die verschynen zal Voor d'opper Rechter en d'ontzichgelijcke-Al, Alwaer ick vonnis moet rechtvaerdelijck verwachten, Van daeden niet alleen, maer van mijn qua-ghedachten. Ach onbedachte jeughd! ó wispeltuur'ghe gril, Die zollebolden nae de leyding uwes wil: Hoe lockten u de mom van wereldlijcke lusten, Die loose streelster, en die borne der onrusten, Slavin der slaverny: ja die u recht beziet, Wat zijt ghy Wereld? niet; ja niets niet snoodste niet. Dijn smeking en gheterch, dijn toveryes vlayen, Wat is't? een nickers strick om menschen te verlayen. O windens bobbel-bel, yet als-men't schichtich ziet, Wat is het wezen? wind. Wat is het eynde? niet. Nae langhe sloverny, nae't langhe woelich wroet'len, Wat's ons bedrijf? Ick bids, wy narren en wy hoet'len: Wy zwieren zonder spoor, wy hollen zonder toom: Als ick herdenck mijn leven 'tschijnt een valsche droom, Een yd'le winde-blaes, en rechte toverye, Een nickerlijck gheraes, een helsche spokerye. 'k Verfoey u vuyle feex: want 't gheen my meest verdriet, Is dat ick my van een zottin bedrieghen liet. Ick ruck my uyt uw' kluys, en wil my voort bereyden, d'Onsterffelijcke ziel van't sterff'lijck rif te scheyden, Met buyghzaemlijck berouw ick Heere voor u kniel, 'k Beken uw' snoode knecht in zonden zo verviel, Dat schaers ick waerdich ben mijn God my zoude hooren: Maer g'lijck uw' goetheyd wil dat niemant gaet verlooren, Mits ghy uw' scheps'len lieft ghelijck uw' evenbeeld, Gheloof ick, Heere, dat het nimmer u verveeld, De smeecking, en ghebeden van ons, wy zondaeren, Al waert schoon onze zonden zo veel-voudich waeren, Ghelijck ontelbaer zijn de zanden hun ghetal, Zo gh'loof ick uw' ghenaede wis en zeker houwen. Mijn leden flaeuwen my, mijn krachte my begheeft: Ick bid u, geest, dat ghy by Laura stedich leeft, Tuyght dat mijn laeste azem huere name uyten. Nu luyckt bedroeft ghezicht, laet dood de tenten sluyten. Hy sterft.
[Folio F3r]
Laura. Het woelighe ghekibbel mynes droef ghemoed, Verschrickt mijn banghe ziel, helacy! hoe mijn bloed In heuverende angst, mijn laffe hert doet beven, Het leven ben ick wars, mijn knaegh verveeldt mijn leven. Nu Tyter is ghekomen, en ick Flavios ben. Helacy! door de schrick ick schaers mijn zelven ken. Ick immer Tyters was, en ben oock Tyters eyghen. Fy Laura, Laura hoe? kost ghy uw' neyging neyghen Nae dees ghestolen echt? k'en weet niet hoe ick dorst. Hoe schrickelijck verschrickt dees mijn benaude borst. Ach! mocht ick door mijn weenen Tyters knaging payen. Ach! mocht ick door de vlieten mynes oogens schrayen, Ghetuyghen, Tyter, hoe ick myne doent beklaegh! Ach! mocht ick door de teering mynes ziels gheknaegh Bewyzen Tyter hoe ick myne fael beweene, Dees ooghen zouden my bloed-vlietinghe verleenen, En parssen uyt mijn ziel deluvien ghetraen, Beklaghende de trots die'k Tyter heb ghedaen. Ach! waer mijn luck zo hoogh ick Tyter eens mocht sprecken, Op dat hy mochte zien hoe deze ooghens beecken, Leet-wezens traenens vloeden uyt de born mijns rouw uytborr'len, mits ick ben gheworden Flavios Vrouw. Ach! mocht dit droef ghezicht de quelle slechs verlichten, Door een ghestolen winck op Tyters lief ghezichte: Maer wat ick smeeck en bidde hy vergunt het niet, Vermits door my, helaes! d'ontrouwe is gheschiet. Ha vinn'ghe sters bedrijf, 't gheen Laura heeft bedreven, Mits ick aen Flavio gaf het gheen ick niet mocht gheven. Waer of mijn Tyter is? waer of hy nu mach zijn, Wijl ick in't stomme bosch beklaeg mijn zielens pijn? Weent Laura, weent, ach weent! ach weent! bedroefde ooghen, Mits ghy uw' Tyter hebt zijn echte Vrouw' ontoghen. Bedroefde ziele treurt; treurt zo bedroefde hert, Dat traenen moghen zijn afbeelden uwes smert. Wat zie ick? ach, oy me! ha Hemel wie macht wezen? Wat zie ick? een serpent! Doch waerom zoud' ick vrezen Te naecken, om te weten wien het is ghewis: Want doch dit arme herte vol serpenten is, Die knaeghen mijn ghemoed'! Ach Hemel wien ick vinde! Mijn Tyter! waerde heldt, besturven is zijn vel, Gheluyckt de ooghen zijn! Ach droefheyd! watten quel, En knelling baert de tijd! hebt ghy 't ghezicht gheloken? Hebt ghy mijn Zonne onder d'Horizon ghedoken, En eclipseert de sterren om te hebben wraeck, Op dat ick meed' de azem mynes herts verzaeck!
[Folio F3v]
Op dat ick oock verniel mijn ziel, helaes! ach waerde! Verdroot u 't leven, en dus scheyden vande aerde? Ghetrouwe Tyter dood? Ay me! het is mijn moord. Ick was de oorzaeck dat ghy't leven dus verloort. Ick wast, helaes! ick wast, die u door rouw' deed' sterven. Doch Laura wil nu oock haer leven gaeren derven. 't Schijnt of het waer 't serpent 't gheen u ghesteken had, Maer, lacy! 't was de quel die in uw' herte zat. Waer zijt ghy waerde hand, waer ick aen was ghezwooren? Ghesloten zijt ghy mits ick trouwe heb verlooren. Helaes besturven lit! helacy gheen beweeg! Vermits mijn herte was gansch vande trouwe leeg. Ach lippen doet ghy dan het minste teecken blijcken: Oock niet? is't alles dood? mijn krachten my bezwijcken. Barst mijn verbaesde hert, ontvlucht mijn droeve ziel. Te lastich is de laste die my overviel: Te laf is't Vrouwe hert om dees ellend te draeghen: Zo droevighen misval noyt Florentynen zaeghen. Ha Hemel wat's uw' wil? wat wilt ghy dat ick doe? Ontruckt my 't leven, mits ick ben mijn leven moe. Ha Tyter! wat meer blijck kost ghy uws trouwe gheven, Als nu ghy my verloort, niet langher wilde leven? Hoe ken ick evenaren uw' stantvast ghemoed? Als dat ick zelve my versmoore in mijn bloed! Sterft Laura, sterft, ach! sterft ghy onstantvaste Vrouwe, Betoont door't sterven nu uw' overblijfsels trouwe. Zijt zelven uw beulin, en uwe hert doorsteeckt, Ghy zelfs nu aen uw' zelven van u zelven wreeckt. Gheeft Tyter my 't gheweer, my zelven ick aentaste. Helacy! zijn besturven hand die houdt te vaste, Dat ick mijn zelfs vermoord' schijnt hem verdrieten zou. Wat wilt ghy dat mijn hert de dood wel zoude vrezen? Ick vrees het sterven niet, want sterve duyzend doon, Breeckt af mijn levens schakels hooghe Hemels Goon. Fataele zusters helpt, kort mijn bestemde tyde, In d'yzelijcke doodens komst' ick my verblyde. Helpt furien, helpt my nu, en ruckt my inde aerd, Want Laura is, helaes! het leven niet meer waerd, Belet ghy door mijn hand het leven zy verlooren, Zo zal ick inde Arna Lauraes hert versmooren, En sterven in de vloed' gh'lijck hy sturf door't verdriet: Mijn zelven te misdoen kunt ghy beletten niet. Binnen.
[Folio F4r]
Camillo. Waer of mijn Heer mach zijn? waer of ick hem nu vin? Den Raed ghezeten is, of zijn bedroefde zin Hem eenich doolen doet? 'tis best ick hem gae zoecken, 'k Acht hy bedroeflijck treurt in onverzelde hoecken. Ach Hemel wat ick zie! hier is mijn Heer, en dood; 't Serpent heeft hem vermoordt, het lichaem bloedich rood. Ha wredelijck toeval, en 'twreedste onzes daghen: Ha ghy Toscaense held, wel waerdich te beklaghen. Bedroefde dienaer die zijn Heer vermoord hier ziet! Verschrickelijck ghezicht, ach jammerlijck verdriet! Helacy! dus verwurght in 'tkrachtichst' uwes jeughde; Is dit het droeve eynd' van uw verwachte vreughde? Hoe wreed'lijck werdt gheloont de liefde die ghy droeght: Ha wreede Laura is uw' herte nu vernoeght, Nu dese waerde man verlooren is? ó wreede! Is uw' Tyranne-hert door wreedheydt nu te vrede? Onwaerdich Laura was van hem te zijn bemind; Men in Toscanen weynich zijns ghelijcke vind. Ha wereldt! waer zijn nu mijn Heerens moedicheden? 't Manhaftighe ghelaet, de rijckheyd zynes reden, De gaven die hy had zijn alles nu te niet, Wat dat de Wereld is men in mijn Heere ziet. Hoe heeft dees man ghewoeld, hoe heeft hy moeten zwerven, En ongheluckich noch in Lauraes liefde sterven. Ach! overwaerde rif waer inne heeft ghehuyst Een reckelijcke gheest, hoe wierden ghy ghekruyst, Van veelen zeer ghelieft, en and'ren u benyden, Die uyt afgunsticheyd u niet en mochten lyden, Weet-nieten die hun sterre niet en had ghedeeldt, Ghelijck natuurens mildheyd in u had ghespeeldt. Rust nu uw' heyl'ghe ziel in't koor der hooghe Eng'len, Te waerdich waert ghy om met Laura te vermeng'len, Want trouheyd en ontrou en voegden niet te zaem, Steets blyven zult ghy met uw' glorieuse naem. Ick draghe u van hier, op dat ghy nae uw' waerde, Ghelijck een eerbaer'lijck ghebrocht mocht zijn ter aerde. Hy draecht hem binnen. Octavio. 't Schijnt my een lout're droom het gheen ick nu bevin, Dat zyne Majesteyt door dart'le wulpse min Zijn Keysers eere rooft, gantsch buyten alle reden, Is 'tmoog'lijck dat een Keyzer nu in Kluyz'naers kleeden, Zich zelven stellen wil? helacy! wat hy doet: Hoe zollebold zijn gheest! hoe woestich en verwoedt!
[Folio F4v]
Wy eyndelijcke zien waer minne heeft 't beheere Daer achtmen niet de deughd, noch fame, noch de eere. Op morghen wy vertoonen watter zal gheschien, Zo dat ghy dan het derde en laetste deel zult zien: En bidden dat uw' gunst tot d'armen steets zy groeyende. Gh'lijck wy uyt lust des kunsts staeg zijn In Liefd' bloeyende.	margenoot+ hy doodt het Serpent met zijn pongiaert; waer het Serpent aen blijft hangen.

Vorige Volgende

Vierde Bedrijf.