Resolutiën van den commandeur en raden van het Fort de Goede Hoop 1652-1662

Saterdagh den laesten Junij a^o 1657.

Alsoo de persoonen Christiaen Jansz: van hoesum ende Pieter Cornelisz: van langesont versoucken alhier in vrijdom te mogen worden gestelt ende vermits d' E. Comp^e haer met geen treckossen (als die selffs gebreck hebbende) en can accommoderen hun prin-

[p. 130]

cipael ende voor eerst te erneren als wilt schutters onder soodanige vordere conditien ende met alle deselve previlegien als d' andre vrij geworden personen soo is hun 't selve op dese vordere aparte conditien toegestaen, namentl: ende

Vooreerst dat niemant buijten haer sal gelicentieert worden eenich witt te schieten offte andersints te vangen 't sij met roers, netten, stricken, offte hoedanich het soude mogen wesen, Comp^s dienaers nochte oock vrije luijden van wat conditie die oock sijn, anders als op haer eijgen lant, ende die verder off daer buijten bevonden wort, sal verbeuren 't schietgeweer, netten ende ander instrumenten daer deselve mede buijten haer landt sullen bevonden worden, neffens een gelt boete van 6 r^a te verbeuren soo meenichmael sij overtreden sullen hebben, d' eene helfft pro fisco, ende d' andre helfft voor de vrije wilt schutten.

Doch schadelijck gedierte, als leeuwen, Tijgers, wolven, luparts &c^a blijfft ijdereen vrij te schieten ende vangen op de premien daertoe gestelt.

Sullende vorders de gem: vrije wilt schutten haer wiltbraet gehouden sijn te vercoopen aen Comp^s dienaers ende vrije luijden alhier wonende, ten prijse voor dato beraempt. namentl:

1 fasant voor 8 stuij:

1 pardrijs } voor 6 stuij:

1 gans } voor 6 stuij:

1 eend voor 4 stuij:

1 teelinge } offte van diergelijcke groote voor 2 stuij:

1 duijff } offte van diergelijcke groote voor 2 stuij:

1 wulp } offte van diergelijcke groote voor 2 stuij:

1 elant voor 12 gl: als voor een koebeest.

Ende herten rebockjes, off diergelijcke naer advenant deselve groot offte cleijn sijn.

Doch aengaende 't gevogelte sullen sij aen de passerende schepen mogen vercoopen soo duijr alsz: cunnen, maer geen koebeesten, elanden herten off diergelijcken, dat alles aen d. Comp^e ten prijse voorsz: moet gelevert worden, ende ingevalle deselve door pracktijck van stricken, netten off andersints soo veele gevogelte van gansen, eenden off diergelijcke, costen vangen, dat 't selve coste strecken om Comp^s guarnisoen in plaetse van soute vleijs ende speck te schaffen, sal haer d^o gevogelte alsdan van d' Comp^e affgenomen worden namentl:

1 gans tot 4 ende } ende ander gevogelte naer advenant.

1 ent tot 2 stuijv: } ende ander gevogelte naer advenant.

Ende vermits dese gemelte luijden met geen treckossen off ander gereetschappen can worden g'accommodeert om 't lant te bouwen soo is hun oock teegestaen om te beter te mogen op de been comen, een tapjen op te stellen, mits den stercken dranck niet van d' aencomende scheepen, maer van d' E. Comp uijt magasijn

[p. 131]

alhier copende, op de peene daer toe gestelt, ende noch te stellen ende subject te blijven, soodanige vordere ordres als op 't een ende 't ander in tijt ende wijle sal mogen worden beraempt, vorders ende op gelijcke conditien als d' andre vrije luijden oock toegestaen blijvende, den vrijen handel van bestiael met d' jinwoonders, mits als voorsz: gehouden sijnde 20 jaren alhier in vrijdom te verblijven ende oock als geseijt hun met alle gepermitteerden coophandel visserij &c^a te mogen generen, alles tot nader goetvinden van d' Heeren Majores, volgens de vrijbrieven haer ter hande gestelt.

Ende alsoo ons gebleecken is dat die van Harmans Comp^e tegen haere gemaeckte conditien met d' E. H^r Commissaris van Goens in de verleden maent Junij aen 't Engels schip de Wilcom vercofft hebben een os ende 2 schapen waervan d' E. Comp^e noch so sober is versien dat derselver eijgen schepen daervan niet cunnen worden 't hunner ververssinge na vereijsch g'accommodeert, veel min 't guarnisoen alhier gespijsst, volgens 't ooghmerck van d' E. Comp^e, soo is't dat wij om sulcx bij tijts voor te comen goet gevonden hebben 't selve wel expresselijck te interdiceeren ende verbieden, mitsgaders ten dien eijnde te laten pronunchieeren ende ter behoorlijcke plaetse affigeren extract uijt de conditien door d' E. H^r Commissaris voorn^t met deselve gemaeckt, mitsgaders daerbij te voegen in cas van overtredinge de peenen hier onder volgende namentl: dat

Soo ijmant van de vrije luijden na desen bevonden wort eenighe koebeesten, schapen verckens, elanden, herten, hinden, rebockjes, ende diergelijcke aen eenige vreemde offte oock selffs Comp^s schepen vercoght te hebben sullen verbeuren 't elckens een pene van 20 R^a van 8^en ende dat voor soo menigen koe, os, kalff, schaep, off ander beest, (hier bovengenoempt) als deselve sullen bevonden worden, sonder consent van den commandeur aen de voorsz: schepen vercoght te hebben, alsoo de leverantie d' E. Comp^e aen haer selffs is behoudende ende alles wat de vrije luijden te veel hebben, aen d' E. Comp^e moet gelevert worden, ten prijse daer toe beraempt offte noch te ramen.

Item oock geen vee sullen slachten voor haer selffs noch voor andre sonder 't selve als vooren aen den Commandeur bekent te maecken, op pene van 't geslachte beest off schaep om gelet te worden dat d' aenteelt doch geen achterdeel compt te lijden, welck vee met consent als vooren geslacht wordende de vrije luijden dan aen de hier wonende, maer geen andre mogen vercoopen namentl:

het schapenvleijs tot drie stuijvers ende

koebeesten offte herte vleijs tot 2 stuij: 't lb

Maer sullen geene Comp^s dienaren hoger mogen borgen als tot de waerde van een schelling op dat 't gemeene volcq niet uijtgesopen wort, op pene van nulliteijt.

[p. 132]

Aldus gedaen ende geresolveert In't Fort de goede Hope ten dage ende jare als boven.

JOHAN van RIEBEECK 1657.

ROELOFF de MAN.

JAN van HARWARDEN 1657.

ABRAHAM GABBEMA. Secrets: 1657.