Dagelyckse huys-catechisatie

Van Eliza tot de koning Uzias.
De dertiende dag.

a. Vr.

Wat wonder-werken heeft Eliza gedaen?

Ant. Als hy den Mantel van Elias had opgenomen, so sloeg hy daer mede de Jordane, en de wateren hier op van een scheydende, so is hy droog-voets daer door gegaen, 2 Reg. 2.

b. Vr.

Wat heeft hy te Jericho gedaen?

Ant. Als de wateren niet goet waren, soo wierp hy daer in een

[p. 449]

schale met zout, en so maekte hy de wateren gesont, 2 Reg. 2.21. Daer na, als daer een deel stoute jongens hem quamen na roepen, Kael-kop,so vloekte hy deselve, en daer quamen twee Beyren, die twee-en-veertig kinderen verslonden, 2 Reg. 2.24, 25.

a. Vr.

Wat wonder-werken heeft Eliza meer gedaen?

Ant. Als een verarmde Weduwe tot hem riep om hulpe, tegen haer schuld-eisser, die haer beide kinderen tot knegten wilde nemen voor de schuld, soo heeft Eliza haer Oly-kruykje so gezegent, datse daer uit veel olie goot, tot datse al de schuld daer door betaelde, en so veel nog overig hadde, datse daer van leefde, 2 Reg. 4.7. Hy seide, gaet henen, verkoopt de olie, ende betaelt uwen Schuldheere, 2 Reg. 4.1, 5, 6.

b. Vr.

Wat mirakel heeft Eliza te Sunem gedaen?

Ant. Als een grote Vrouw hem een kamertje in haer huys had gegeven om te herbergen, so heeft hy so veel door sijn gebeden te wege gebragt, datse onvrugtbaer zijnde, een sone heeft gebaert: Dog als die soon daer na quam te sterven, so is Eliza, op 't versoek van dese Vrouw, in haer huys gekomen, en heeft haer kind wederom levendig gemaekt, 2 Reg. 4.34. Hy leyde sig neder op het kind, 2 Reg. 4.10, 17, 20.

c. Vr.

Wat mirakel heeft Eliza te Gilgal gedaen?

Ant. Als in dat Land een grote honger-nood was, so dat sijn discipelen wilde Coloquinten tot spijs hadden versamelt, so maekte hy daer van een goede spijse, en spijsde ook hondert mannen met twintig Gerste-broden, 2 Reg. 4.41. Hy wierp meel in de pot, 2 Reg. 4.43, 44.

b. Vr.

Wat dede Eliza hier toe?

Ant. Hy nam wat meels ende wierp het in de pot, en also wierd dit goede spijse, 2 Reg. 4.

b. Vr.

Wat mirakel dede Eliza aen Naaman den Syrier?

Ant. Naaman, een groot Overste in Syrien, zijnde melaetsch, verstaen hebbende uyt een gevangen Israelitische Dogter, dat Eliza so grote wonderen dede; is tot Eliza gekomen om gereynigt te worden, met sig dragende grote geschenken: Eliza belaste hem, dat hy sig seven-mael in de Jordane soude wassen, en also is hy genesen geworden, 2 Reg. 5.14. Sijn vleesch quam weder, gelijk het vleesch van een kleinen jongen, 2 Reg. 5.1, 4, 10.

c. Vr.

Heeft Eliza de geschenken genomen?

Antw. Neen hy: Maer sijn Knegt Gehasi, is heymelijk Naaman agter aen gegaen, en heeft eenige geschenken begeert, en ontfangen, 't welk Elilza verstaende, is so toornig geworden; dat hy hem gestraft heeft met melaetsheid, 2 Reg. 5.27. Eliza seide,

[p. 450]

daerom sal u de melaetsheid Naamans aenkleven, en uwen zade tot in eeuwigheid, 2 Reg. 5.21, 23.

a. Vr.

Wat mirakelen heeft Eliza meer gedaen?

Antw. Als de kinderen der Propheten aen de Jordane waren gegaen om hout te hacken tot een groter Woning, so ontviel eenen de bijl die hy geleent had: Maer Eliza wierp een hout op 't water, en dede de bijl op het water zwemmen, 2 Reg. 6.6. Hy dede het yser boven swemmen, 2 Reg. 6.4, 5, 6.

c. Vra.

Is de Coning van Syrien dankbaer geweest voor de genesinge van sijn Hoveling Naaman?

Antw. Neen: Maer ligtelijk misnoegt zijnde, dat Naaman een keer had gekregen van zijn Afgoden, so nam hy voor Israel te beoorlogen: maer Eliza ontdekte alle zijne heymelijke raedslagen aen den Coning Israels; 't welk de Koning van Syrien verstaen hebbende, so is hy met een grote magt afgekomen om Eliza te vangen, 2 Reg. 6.13. Hy seide tot zijn knegten, gaet henen, ende siet waer hy is, 2 Reg. 6.8, 10, 11.

b. Vr.

Is Eliza van den Coning van Syrien gevangen?

Antw. Neen: Maer als sy des nagts de stad Dathan omcingelden, tot grote vrese van de Jongen van Eliza, so dede Eliza hem sien een Leger van Engelen: en de Syriers met blindheyd geslagen zijnde, so bragt haer Eliza tot binnen Samaria, als sijn gevangene, dog wilde niet dat de Koning Israels haer slaen soude; maer gebood, dat hy haer soude te eten geven, en dan in vrede laten gaen, 2 Reg. 6.15, 18, 20.

c. Vr.

Zijn de Syriers over dese weldaed dankbaer geweest?

Antw. Neen: Maer Benhadad is met sijn gantsche Leger afgekomen om Samaria te belegeren, en heeft de Stad tot een grote hongers nood gebragt, 't welk de Koning so ontstelde, dat hy Eliza wilde doen doden, 2 Reg. 6.25. Een vieren-deel van een kap duyve-mist koste vijf silverlingen, 2 Reg. 6.28, 29, 32.

b. Vr.

Was de hongers-nood in Samaria groot?

Antw. Ja, so groot, dat een Ezels-kop verkocht wierd voor tagtig silverlingen: een een vieren-deel van een kap duyve-mist voor vijf silverlingen: Ja, dat de Moeders hare kinderen souden gaen eten hebben, 2 Reg. 6.25, 26.

a. Vr.

Hoe is Samaria verlost?

Ant. Als vier Melaetse uyt de Stad gingen, om liever van de Syriers gedood te worden, als van honger te sterven, so vonden sy dat de Syriers van selfs waren wech gevloden; 't welk geboodschapt zijnde, hebben de Israeliten de buyt der Syriers gerooft, en alles was terstond goede koop: 't welk, als het de Hooft-

[p. 451]

man niet had willen gelooven, doe het Eliza voorseide, soo is hy na het woord van Eliza in de poorten dood gedrongen, 2 Reg. 7. vs. 16. Het volk beroofde het Leger der Syriers, 2 Reg. 7.17, 18.

a. Vr.

Hoe heeft sig Eliza voort gedragen?

Ant. Als hy de Sunamitische Vrouw aen haer verlaten goed wederom had geholpen, soo heeft hy sig in Syrien vertoont, en door Hasahel ontboden zijnde van Benhadad, die krank was, voorseide hy dat Benhadad sterven soude, en dat Hasahel een wreede Koning in Syrien voor Israel soude zijn, 2 Reg. 8.12. Eliza seide, Ik weet wat quaed dat gy de kinderen Israels doen sult, 2 Reg. 8.1, 5, 10.

a. Vra.

Hoe is het in dese tijd gegaen in het Koningrijke van Juda?

Antw. De Edomiten zijn van Joram af-gevallen, en zijn afvallig gebleven onder haer eyge Koning: So ook de Koninglijke stad Libna: Daer is aen hem gekomen een brief, die Elias, op aerden nog zijnde, had geschreven; in welke hy hem, van wegen sijn sonden, dreygt met een pijnlijke dood, en met verlies en ondergang van sijn geslagte, gelijk hem door de Philistijnen is over-gekomen, die alle sijne kinderen hebben weg-gevoert, uytgesondert sijn jongsten sone Joachas, 2 Chron. 21.17. Sy voerden alle zijne have wech, ook zijn kinderen en wijven, 2 Chron. 21.12, 13, 15, 19.

b. Vr.

Wat Koning was nu nog in Israel?

Antw. Joram, de sone van Achab, die gestreden hebbende met Hasahel, den Koning der Syriers, en gewond zijnde, na Jizreël is gevoert om genesen te worden, alwaer hy van Ahazia, Koning in Juda, door Gods sonderlijke bestieringe is besogt, 2 Reg. 8. vs. 28. De Syriers sloegen Joram, 2 Chron. 26.6, 7.

c. Vr.

Wat bestieringe Gods was hier in dat Ahazia by Joram quam?

Ant. God hadde Jehu door Eliza doen salven tot Koning over Israel, dewelke terstond na Iizreël toe trok, alwaer hy Ioram door-schoot, en zijn lichaem op Naboths Acker wierp: Ahazia dode hy ook, en Jesabel dede hy uyt den venster op de straet werpen, alwaer sy van de Honden gegeten wert, 2 Reg. 9.24. Jehu schoot Ioram, dat de pijl door sijn herte uitging, 2 Chron. 22.9.

c. Vr.

Wat heeft Iehu meer gedaen?

Ant. Hy heeft twee-en-veertig sonen van Ahazias Broederen gedood, en heeft Achabs Huis, volgens Gods last, in sijn salvinge tot Koning, geheel uit-geroeit; daer na heeft hy Baals Altaren vernielt, en Baals Priesteren in haer Tempel gedood: nogtans en week hy niet van den Kalver-dienst Jerobeams, 2 Reg. 10.18. Also verdelgde Iehu den Baal uit Israel. 1 Reg. 10.13, 15, 16.

[p. 452]

b. Vr.

Wie heeft Juda geregeert na de dood van Ahazias?

Antw. Athalia de Moeder van Ahazia, dode al het Koninglijk zaed, en nam de regeeringe tot sig; alleenlijk Joas, de jongste soon van Ahazias, wierd gesalveert van Jozebah, Huysvrouw van de Hooge-priester Jojada,en Suster van Ahazias: ende alsoo is Joas ses jaer verborgen in den Tempel op-gevoed, 2 Reg. 11.1. Athalia bragt al het Koninglijke zaed om, 2 Reg. 11.3. 2 Chron. 22. vs. 10, 11, 12.

b. Vr.

Is dese Joas daer na nog Koning geworden?

Ant. Ja hy: Want als hy seven jaren oud was, so heeft hem Jojada voor den dag gebragt: ende hebbende Athalia laten doden, heeft hy Joas op den Throon geset, en tusschen hem en het volk een vast Verbond gemaekt; waer op terstond Baals Tempels zijn afgebroken, en haer Priester gedood, 2 Reg. 11.4. Jojada toonde aen het volk den Sone des Konings, 2 Reg. 11.15, 18.

a. Vra.

Hoe heeft Joas geregeert?

Ant. Hy heeft seer vroom geleeft en geregeert, so lange als Jojada leefde: Hy bestrafte de Priesters en Leviten, datse soo slap waren om de breuken des Tempels te verbeteren, en daer toe de jaerlijkse schattinge op te samelen: Hy heeft door Jojada een kist met een gat doen stellen aen de deure des Tempels, waer in yder sijn schattinge wierp, so dat het tot een grote summe gelts wierd, waer uyt de Tempel is hermaekt, en ook vele vaten tot de Gods-dienst, 2 Reg. 12.10. Sy sagen dat veel gelts in de kiste was, 2 Reg. 12, vs. 15. 2 Chron. 24.4, 7, 9, 14.

c. Vr.

Hoe stond het doe ter tijd in het Koningrijke Israels?

Antw. Al-hoe-wel dat Jehu niet yverde met een regt herte voor God, soo beloofde hem nogtans de Heere, om dat hy de dienst van Baal hadde uytgeroyt, en om dat hy Achabs geslagte had omgebragt, dat zijn sonen tot in het vierde gelit hem souden succederen: So is dan sijn sone Joahaz Koning geworden in sijn plaetse, dewelke van Hazael, den Koning van Syrien seer is bevogten: Maer hy is op sijn vyerig bidden verlost; dog hy was so geslagen door Hazael, dat hy maer vijftig Ruiteren, thien Wagenen, en thien duisent Voet-volk had overig behouden, 2 Reg. 13.3. De Heere gafse in de hand Hasaels, 2 Reg. 10.30.

c. Vr.

Hoe is Joas de Koning in Juda voort-gegaen in sijn regeringe?

Ant. Als de Hooge-Priester Jojada, oud zijnde hondert en dertig jaer, gestorven was, soo hebben de Vorsten den Koning Joas tot afgoderye verleyd: Ende als sy bestraft wierden van de Propheten, insonderheid van Zacharias den sone van Jojada, so heb-

[p. 453]

bense hem dood gestenigt, 2 Chron. 24.21. Sy steenigden hem met steenen in het voorhof van het Huys des Heeren, 2 Chron. 24. vs. 18. Matt. 23.35.

b. Vr.

Wat straffe is haer hierom over-gekomen?

Antw. God heeft de Syriers tegens Juda gesonden, die met een kleyne magt het Land hebben uytgeplundert, en hebben de Vorsten gedood: Joas krank te bedde leggende, is van twee sijner Dienst-knegten op sijn bedde te Millo gedood, 2 Chron. 24.23. Sy verdorven uit het volk alle de Vorsten des Lands, 2 Reg. 12.17, 21.

b. Vr.

Sijn de Syriers niet wederom geslagen?

Ant. Ja sy: want Joas, de soon van Joachas, Koning in Israel, besoekende den sieken Propheet Eliza, heeft van hem dese toesegginge ontfangen, dat hy de Syriers driemael soude slaen, 2 Reg. 13.25. Joas, de soon van Joachaz nam de Steden wederom in, 2 Reg. 13.14, 19.

a. Vr.

Is Eliza doe gestorven?

Antw. Ja: Ende als de Moabieten in het land vielen, en dat de Israeliten een man begravende, en dese Bende siende, die dode man in het Graf van Eliza wierpen, is deselve weder levendig geworden, 2 Reg. 13.21. Hy wierd levendig, en stond op zijn voeten.

c. Vr.

Hoe heeft het Amazia, de soon van Joas, de Koning in Juda, gemaekt?

Ant. Hy heeft een grote magt versamelt, ook eenig Volk uyt Israel huerende, 't welk hy op het vermanen van een Propheet, wederom heeft wech gesonden: Hy heeft dan met zijn eyge Volk de Edomiten geslagen, thien duysent dodende in den slag, en thien duisent gevangene van een steylen Berg af-werpende, so datse alle berstede, 2 Chron. 25.11. Hy sloeg de kinderen van Seir thien duisent, 2 Chron. 25.12.

b. Vr.

Hoe droeg sig Amazia na dese overwinninge?

Ant. Hy roofde de Goden der Edomiten, en boog sig voor deselvige: Ende hy nam het seer qualijk, als hy daer over van een Propheet wierde bestraft; waer over hem de Propheet sijn ondergang voor-seide, 2 Chron. 25.14. Hy stelde die sig tot Goden, 2 Chron. 25.15, 16.

b. Vr.

Is Amaziah dan om-gekomen?

Ant. Ja: want als hy uyt opgeblasentheyd over zijn victorie tegen de Edomiten, de Koning Israels tot den strijd uytdaegde, die hem waerschouwen liet over zijn vermetelheyd, so is hy van Joas, den Koning Israels, geslagen en gevangen, die ook vier hondert ellen aen de muer van Jerusalem heeft af-gebroken, en alle de vaten en schatten uyt Gods Huys wech-gevoert, na Samaria

[p. 454]

2 Chron. 25.12. Iude werd geslagen voor het aengesichte Israëls, 2 Chron. 25.17, 18, 23.

b. Vr.

Wie is na Ioas in Israel Koning geweest?

Ant. Ierobeam, die ook een Afgoden-dienaer was, en nogtans volgens de Prophetie van Ionas, heeft hy een goet gedeelte van Israel den Vyanden wederom ontnomen, 2 Reg. 14.25. Hy bragt ook weder de Land-pale Israels, 2 Reg. 14.25, 26, 27.