Dagelyckse huys-catechisatie

Van Moses tot Israels Uit-togt uit Egypten.
De vijfde dag.

b. Vr.

Hoe is het gegaen met Jacobs geslagte in Egypten?

Ant. Na dat een ander Koning was opgestaen, die Joseph niet had gekend, so zijnse hardelijk gehandelt, en gebragt om steenen te bereiden tot het bouwen van twee Koninglijke Schatsteden, Pyton, en Ramesnes, Exod. 1.13. De Egyptenaers deden de Kinderen Israels dienen met hardigheid, Exod. 1.8, 14.

c. Vr.

Waerom sogten de Egyptenaers haer te onderdrucken?

Antw. Sy, siende dat de Kinderen Israels seer vermenigvuldigden, vreesden datse te eenniger tijd tegen haer mogten opstaen, Exod. 1.10. Sy seiden, datse niet als 'er krijg voor-valt, sig voegen met onse vyanden, Act. 7.18.19.

c. Vr.

Was dit alleen de verdruckinge, die de Egyptenaers de Kinderen Israels aendeden?

[p. 397]

Ant. Neen: maer de Koning siende, dat hoe hy haer meer verdrukte, hoe sy ook meer vermenigvuldigden, so belaste hy aen de twee Hebreeusche Vroed-vrouwen, Syphra, en Pua, datse alle de Knegtjens der Israelitische Vrouwen in de geboorte souden doden, Exod. 1.16. Is 't een Sone, so dood hem, Exod. 12.15.

a. Vr.

Hebben de Vroed-vrouwen dit gedaen?

Antw. Neen, dewijle sy God vreesden, so hebben sy des Konings gebod niet gehoorsaemt, voor-gevende dat de Isralitische Vrouwen al gebaert hadden, eer de Vroed-vrou by haer quamen, Exod. 1.17. Sy behielden de Knegtjens in 't leven, Exod. 1.17, 20.

a. Vr.

Was de Koning hier mede vergenoegt?

Antw. Neen hy, maer hy gebood aen al sijn Volk, datse de Knegtjens der Hebreinnen in het water souden werpen en verdrenken, Exod. 1.22. Alle Sonen die geboren worden, sult gy in de Reviere werpen, Act. 7.19.

c. Vr.

Zijn al de Knegtjens der Hebreen verdronken?

Ant. Neen, want onder deselve is Moses geweest, dewelke geboren zijnde uyt Jochebed, Dogter van Levi, (die haer gewonnen hadde, nu oud zijnde 137 jaer) met sijn Broeder Aaron, en met sijn Suster Mirjam, is deselve op een wonderlijke maniere in het leven behouden, Num. 26.59. Jochebed, de Dogter van Levi, baerde den Amram, Aaron, Moses, en Mirjam, Exod. 6.15.19.

c. Vr.

Hoe is dan Moses in het leven behouden?

Antw. Als Moses Moeder sag dat Moses een schoon Kind was, so verbergdese hem drie maenden: Maer dit niet langer dervende bestaen, leide haer Kind in een Kisje van Biesen, aen de kand van de Riviere: Alwaer des Konings Dogter komende om haer te wasschen, sag dit Kisje, hoorde het kindeken schreyen, en met barmhertigheyd ontsteken zijnde, namse het kindeken daer uyt, en noemde het selvige Mose, om datse het uyt het water had verlost, Exod. 2.6. Sy werd met barmhertigheid bewogen over het selvige, Exod. 2.2, 3, 5. Act. 7.20.

c. Vr.

Hoe handelde des Konings Dogter met Mose?

Ant. Moses Suster Mirjam daer ontrent zijnde, dog onbekend, heeft op haer bevel Moses Moeder gehaeld, om dit Kindeken op te voeden, 't welk groot geworden zijnde, is aen het Hof van de Koning gebragt, en voor een Soon van Pharaos Dogter aengenomen, Exod. 2.8. De jonge Maegt ging, ende riep des Knegtjens Moeder, Exod. 2.7, 10, 11.

b. Vr.

Hoe wierd Moses op-gevoed in het Konings Hof?

Ant. Hy wierd onderwesen in alle wijsheid der Egyptenaren: Dog dat hy meer genegen was, by sijn eyge Volk smaetheyd en

[p. 398]

verdruckinge te verdragen, als in de Hoofsche weelde te leven, Act. 7.22. Moses wierd onderwesen in alle wijsheid der Egyptenaren, ende was magtig in woorden en werken, Heb. 11.24, 25.

a. Vr.

Bleef Moses altijd in het Hof?

Ant. Neen hy: maer als hy nu veertig jaer oud was, ging hy sijn geslagte besoeken, denkende op een middel om haer te verlossen, Exod. 2.11. Moses ging uit tot sijn Broederen, ende besag hare lasten, Act. 7.25.

c. Vr.

Waer door betoonde Moses sijn genegentheid tot sijn Volk?

Antw. Als hy een Egyptenaer sag, die een Hebreeusch Man sloeg, soo doode hy den Egyptenaer, ende verbergde hem onder het zant, Exod. 2.12. Hy versloeg den Egyptenaer. Exod. 2.11.

c. Vr.

Hoe ging het Moses hier over?

Antw. Moses des anderen daegs willende tot vrede spreken tusschen twee twistende Israelitische Mannen, die vraegde hem, of hy haer oock wilde dood-slaen? soo verstond hy dat sijn dood-slag bekend was: En vernemende dat Pharao hem wilde hier over dooden, vlugtede hy na Midian, Exod. 2.15. Moses vlood voor Pharaos aengesigte, Exod. 2.13, 14. Act. 7.29.

b. Vr.

Wat wedervoer Mose in Midian?

Ant. Hy trouwde aldaer Zippora, de Dogter van Jethro, Priester in Midian, ende gewon by haer twee Sonen, Gersom, en Eleazar, Exod. 2.21. Jethro gaf Mose zijn Dogter Zippora, Exod. 2.22. Exod. 18.4.

b. Vr.

Bleven de kinderen Israels in die zware slavernye?

Ant. Als sy tot God schreeuwden van wegen haer harde dienstbaerheyd, so bereyde God een middel tot haer verlossinge door Moses, Exod. 2.23. De kinderen Israels sugteden en schreeuwden over den dienst, Exod. 2.24, 25.

c. Vr.

Hoe begon God de verlossinge door Moses?

Antw. Als Moses nu veertig jaer in Midian had gewoont, en dat hy was weydende het Vee van sijn Schoonvader Jethro, soo verscheen hem God in een brandende Braembosch, ende belaste hem tot Pharao te gaen, en te begeren, dat Israel uyt Egypten mogte trecken, Exod. 3.10. De Heere seide, komt nu, ende ik sal u tot Pharao senden: op dat gy mijn volk de kinderen Israels, uit Egipten voeret, Exod. 3.1, 2, 7, 8.

a. Vr.

Nam Mose desen dienst gewillig aen?

Ant. Neen hy: maer hy sogt sig te ontrecken van dese last, om dat hy een gering Man was, en om dat hy niet wel te tael was: ook vreesden hy, dat selfs de kinderen Israels hem niet en souden

[p. 399]

gelooven, Exod. 3.11. Mose seide; wie ben ik, dat ik tot Pharao soude gaen? Exod. 3.13. Exod. 4.1.

c. Vr.

Hoe is Moses in dese last versterkt?

Ant. God versterkte hem door het mirakel van sijn staf, die in een slange wierd verandert: Als ook door sijn hand, die melaets wierd, en wederom gesond, belovende dat hy veel wonderteykenen in Egipten soude doen: Ende ook gaf God aen hem Aaron sijn broeder, op dat die de mond soude wesen tot Pharao, Exod. 4.16. Aaron sal u tot een mond zijn, Exod. 4.3, 4, 6, 7.

c. Vr.

Heeft Moses eyndelijk dese last aengenomen?

Ant. Ja hy: want versekert zijnde door dese teykenen, so is hy naer Egypten gereyst, Exod. 4.20. Moses nam zijn Vrouw, ende zijne Sonen, ende voerdese op Ezelen, ende keerde weder in Egiptenland, Exod. 4.18.

b. Vr.

Vielder niet wat bysonders voor, als Moses onderwege was?

Ant. Ja het: Want dewijle Moses versuymt had sijn kind te besnijden, so quam God hem tegen om hem te doden: Maer Zippora dit siende, besneed terstond haer Soon in een toornig gemoed, en also wierd hy behouden, Exod. 4.25. Zippora nam een steenen mes, ende besneed de voorhuid hares Soons.

b. Vr.

Hoe ontfing Pharao dese last Gods?

Ant. Pharao seyde, dat hy het volk niet wilde laten trecken, om dat hy God niet en kende: Daer-en-boven so bezwaerde hy de lasten van de Israeliten, so datse tegen Moses begonden op te staen, en te klagen, dat hy oorsaek was van haer harder slavernye, Exod. 5.2. Pharao seide, wie is de Heere, wiens stemme ik gehoorsamen soude om Israel te laten trecken? Exod. 5.6, 7, 8, 21.

c. Vr.

Is Pharao altijd even verhard gebleven?

Ant. Neen hy, maer hy is door verscheyde plagen so van God aengetast, dat hy eindelijk gedwongen is geweest, om de kinderen Israels uyt sijn land te laten vertrecken, Exod. 5.24. De Heere seide tot Mose, nu sult gy sien wat ik aen Pharao doen sal, want door een magtige hand sal hyse laten trecken.

c. Vr.

Wat plagen heeft God gesonden over Pharao en over sijn Volk?

Ant. Dese thien plagen:

(1.) Al 't water is in bloed verandert, 't welk seven dagen heeft geduert, Exod. 7.20. Al het water wierd in bloed verandert in de riviere, Exod. 7.15, 21.

(2.) Het land is vervuld met Vorsschen, Exod. 8.6. Aaron strekte zijn hand uit over de wateren van Egypten: ende daer quamen Vorsschen op en bedekten Egyptenland.

[p. 400]

[3.] Het stof is in Luysen verandet, Exod. 8.17. Aaron strekte zijne hand uit over het stof, ende daer quamen Luisen aen den Menschen, en aen het Vee.

[4.] Daer quam een groote menigte van ongedierte, Exod. 8. vs. 24. Daer quam een sware vermenginge van ongedierte in Pharaos huys, ende in de huysen zijner Knegten.

[5.] Een zware pestilentie quam over het Vee van de Egyptenaren, Exod. 9.6. Al het vee der Egyptenaren storf.

[6.] Daer quamen veel zweeren aen de Egyptenaren, en aen het vee, Exod. 9.10. Moses en Aron namen assche uit den oven, ende stroydese na den Hemel, doe werden daer sweeren, uitbrekende met blaerkens.

[7.] Daer viel een zwaren Hagel, met vyer gemengt, waer door het vee en vrugten zijn bedorven geworden, Exod. 9.23. Doe strekte Mose zijn staf uit na de Hemel, ende de Heere gaf donder, en hagel, ende het vyer schoot na de aerde.

[8.] De menigte van Spring-hanen bedorven het gesicht des Lands, Exod. 10.14. De Spring-hanen quamen op over het gantsche Land van Egypten.

[9.] Een schrickelijke duisternisse quam over het gantsche land van Egypten, Exod. 10.22. Daer wert een duisternisse over den gantschen Egyptenlande, drie dagen.

[10.] God heeft eyndelijk door een Engel alle eerst-geborene onder menschen en vee gedood, Exod. 12.29. Het geschiede in der midder nagt, dat de Heere alle eerstgeboorne in Egyptenland sloeg.

b. Vr.

Hoe droeg sig Pharao onder alle dese plagen?

Ant. Hy was somtijds seer bewogen, bysonderlijk, siende dat de Kinderen Israels in het land Gosen vry gingen: Hy versogt dat Moses en Aaron voor hem bidden wilden: Hy stond eerst toe dat het Volk soude vertrecken, dog dat hare kinderkens, of ten minsten haer vee in Egypten souden blijven: maer als hem dit niet wierd toegestaen, so verharde hy t' elkens sijn herte, dat onder het doden der eerst-geboorne, sijn eyge eerste-geboorne Sone, die op sijn Throon soude sitten, ook om-quam: Hier door wierd hy, nevens sijn Volk so ontstelt, datse het Volk Israels uit haer land dreven, Exod. 12.33. De Egyptenaers hielden sterk aen by Pharao, haestende om het volk Israëls uit haer land te drijven, Exod. 11 vs. 24.

b. Vr.

Waer door was Pharao so verhard tegen Gods voorgaende plagen?

Antw. Behalven Gods bysonder oordeel, waer door hy het herte van Pharao verharde, so wierd hy verstokt, door dien hy

[p. 401]

sag dat sijn Tovenaers ook sommige teikenen nabotsten, Exod. 7.22. De Egyptische Tovenaers deden ook alsoo met haer besweeringen, Exod. 11.10.