Dagelyckse huys-catechisatie

Het leven in openbare Gods-dienst.
De twee-en-twintigste dag.

b. Vra.

Hebben wy nog andere pligten te versorgen, als dat wy ons leven als Christenen dagelijks wel aenstellen?

Ant. Ja: want wy moeten bysondere tijden waernemen, om tot de vergaderinge der geloovige te komen, en aldaer den openbaren Gods-dienst waernemen, Heb. 10.25. Laet ons onse onderlinge by-een-komste niet na-laten, Ps. 110.3. Act. 20.7.

a. Vr.

Wanneer moeten wy dit doen?

Ant. De vaste tijd om de vergaderinge der geloovigen by te wonen is de dag des Heeren, Act. 20.7. Op den eersten dag der weke als de discipelen by een gekomen waren, 1 Cor. 16.2. Act. 1.10. Ik was op den dag des Heeren in den Geest.

c. Vr.

Wat pligten heeft de openbare Gods-dienst?

Ant. De weekelijcke pligten van de openbare Gods-dienst zijn dese na-volgende:

[1.] Wy moeten by een komen in een plaetse die tot de openbare Gods-dienst is afgesondert, 1 Cor. 11.20. Als gy dan by een te samen komt, Heb. 11.25. Ps. 122.1.

[2.] Wy moeten daer Psalmen en Lof sangen singen ter eeren Gods, en tot onderlinge stigtinge, 1 Cor. 14.26. Wanneer gy te samen komt, een yegelijk van u heeft hy een Psalm, &c. Col 3.16.

[3.] Wy moeten daer onse gebeden tot God op-offeren, Act. 12. vs. 5. Van de Gemeinte wierd een geduerig gebedt tot God gedaen, Act. 4.24. Esa. 56.7. Ik sal haer verheugen in mijn Bede-huis.

[4.] Wy moeten Gods Wet hooren voorlesen, Luc. 4.16. Jesus stond op om te lesen, Act. 15.21. Moses wierd op yder Sabbath gelesen.

[5.] Daer moet een predicatie worden gedaen, dewelcke wy Godsdienstelijk moeten aen-hooren, 2 Tim. 4.2. Predikt het woort, Matth. 28.16. Gaet henen leert alle volkeren.

[6.] Wy moeten dan op een mildadige wyse onse aelmoessen geven, als regte offerhanden van het Nieuwe Testament, 1 Cor. 16.2. Op elken eersten dag der weke, legge een yegelijk yet by hem selven weg, vergaderende een schat, na dat hy wel varen verkregen heeft, op dat de versamelingen als dan niet eerst en geschieden, wanneer ik gekomen sal zijn, Heb. 13.16.

b. Vr.

Wat moet ons bewegen om in de vergaderinge der geloovige te komen?

[p. 311]

Ant. Hier toe hebben wy dese beweeg-redenen: [1.] Daer vinden wy een heerlijk geselschap van Christus, en van de Engelen, nevens Gods kinderen, Matth. 18.20. Waer twee of drie vergadert zijn in mijnen naem, daer ben ik in het midden van haer, 1 Cor. 11.10. [2.] Daer is de plaetse van zegeningen des Heiligen Geestes, en van heilsame beloftenissen, Act. 10.44. Als Petrus nog dese woorden sprak, viel de Heilige Geest op alle die het woord hoorden, Matt. 18.19. Waer twee of drie vergadert zijn in mijn naem daer ben ik in het midden van haer. [3.] Alle vrome lieden, selfs de grootste Koningen hebben daer in een groote vreugde gestelt, Ps. 84.3. Mijne ziele beswijkt van verlangen na de Voor-hoven des Heeren, Ps. 122.1. [4.] Die geen lust hebben in Gods Huis, sullen met de wereld verloren gaen, Heb. 10.39. Wy en zijn niet van die gene die zig ontrecken ten verderve; Gen. 4.16. Cain ging van Gods aengezigte wech.

a. Vr.

Is 't geoorloft dat men openbare gebeden en dankseggingen doet in de Kerke?

Ant. Ja het, soo hebben de Vrome gedaen in den Ouden en Nieuwen Testamente, 1 Cor. 14.16. Andersins indien gy dank-segt met den geest, hoe sal de gene, die de plaetse der ongeleerden vervult, Amen seggen op uwe danksegginge, dewijle hy niet en weet wat gy segt, Act. 6.4. 1 Reg. 8.14.15.

b. Vr.

Waerom seid dan Christus, Matth. 6.6. Wanneer gy bid, gaet in uwe binnen-kamer, ende uwe deuren gesloten hebbende bid uwen Vader die in het verborgen is?

Antw. Christus spreekt van yders bysondere gebeden, en stelt sijn last tegen de geveynstheyd der Pharizeen in hare openbare schijn-heylige gebeden; Maer hy spreekt niet tegen de openbare gebeden in de vergaderinge der geloovige, Act. 1.24. Sy baden, ende seiden, gy Heere, &c. Act. 4.24.

b. Vr.

Is 't genoeg dat men de Psalmen singt?

Ant. Neen, maer men moet dese twee dingen waer-nemen:

(1.) Wy moeten met verstand, singen, 1 Cor. 14.15. Ik sal met den verstande singen, 1 Chron. 16.9. Singt hem, Psalm-singt hem, spreekt aendagtelijk van alle zijne wonderen.

(2.) Wy moeten met een herte singen, dat geroert zy na de saken zijn daer wy van singen, Col 3.16. Leert ende vermaent malkanderen met Psalmen, ende Lof-sangen, ende geestelijke Liedekens, singende den Heere met aengenaemheid in u herte, 1 Cor. 14. vs. 15. Ps. 108.2. O God! mijn herte is bereid.

a. Vr.

Hoe moeten wy Gods Woord hooren, lesen, en prediken?

Ant. Alsoo dat wy het selve aenmerken als Gods Wil en Wet,

[p. 312]

waer na wy ons leven moeten aenstellen, Deut. 31.12. Vergadert het volk, de mannen ende de wijven, de kinderkens, ende de vreemdelingen, die in uwe poorten zijn: op dat sy hooren, ende op dat sy leeren, ende vreesen den Heere uwen God, ende waer-nemen te doen alle de woorden deser Wet, Jac. 1.22. Joh. 13.17. Indien gy dese dingen weet, zalig zijt gy, soo gy deselve doet.

b. Vr.

Wat is hier toe noodig, op dat wy Gods Woord wel en met vreugt moeten hooren?

Ant. Hier toe zijn dese drie dingen noodig;

[1.] Wy moeten ons daer toe te voren wel bereiden, Eccl. 4.17. Bewaert uwen voet als gy ten Huise uwes Gods ingaet, Exod. 20.8. Weest gereed tegen den morgen.

[2.] Wy moeten ons selven in een goede gestaltenisse houden, terwijle wy Gods woord in de Kerke hooren, Marc. 4.20. Soo yemand ooren heeft om te hooren, die hoore, Ezech. 33.31.

[3.] Wy moeten na het hooren van Gods woord, ons selven bearbeiden om de vrugt daer van te bekomen, Luc. 8.15. Het zaed dat in de goede aerde valt, zijn dese, die het woord gehoort hebbende, 't selvige in een eerlijk goet herte bewaren, ende in volstandigheid vrugten mogen brengen, Act. 17.11.

b. Vr.

Waerom is soo een voor-bereidinge noodig?

Ant. Om dese redenen; [1.] Onse God siet op het herte, hoe het gesteld is als wy voor hem komen: Hy is met het uitwendige niet te vreden, Ps. 51.8. Siet gy hebt lust tot waerheit in het binnenste, Esa. 1.12. [2.] De oeffeningen in de Godsdienst zijn geestelijke oeffeningen, die alleenlijk met een wel-gestelde ziele behoorlijk konnen verrigt worden, Ps. 57.8. Mijn herte is bereid, ô God! mijn herte is bereid, ik sal singen, ende Psalm-singen, 1 Cor. 14.15. Ik sal wel met den geest bidden, maer ik sal ook met den verstande bidden.

[3.] Onse verdorventheid, en natuerlijke onbequaemheyd is seer groot, dewelke ook van de Satan word meer en meer aengestookt, soo wy op ons hoede niet en zijn, 2 Cor. 3.5. Niet dat wy van ons selven bequaem zijn yet te denken, als uit ons selven, 1 Pet. 5. vs. 8. Waekt, want de Satan gaet om u als een briesschende Leeuw.

c. Vr.

Wat moeten wy doen om ons selven wel te bereyden tot den openbaren Gods-dienst?

Ant. Hier toe zijn dese pligten noodig:

[1.] Wy moeten al onsen aerdschen woel, en het werk van ons wekelijk beroep, des Saterdaegs af-snijden, om daer door op den dag des Heeren niet verhindert te worden, Exod. 20.8. Gedenkt des Sabbath-daegs, dat gy dien heiliget, vers. 10. dan en sult gy geen werk doen, Jer. 17.22.

[p. 313]

(2.) Wy moeten te voren over-denken hoe gewigtig en hoe heerlijk alle die pligten van den Gods-dienst zijn, ende hoe onbequaem wy zijn tot deselve, Esa. 58.13. De Heere moet geheiligt worden, 2 Cor. 2.16. Wie is tot dese dingen bequaem?

(3.) Wy moeten te voren afleggen alle bekende sonden, met voornemen en belofte, om deselvige noit wederom te sullen begaen, Jac. 1.21. Daerom afgeleid hebbende alle vuyligheid, en overvloed der boosheid, ontfangt met sagtmoedigheid het woord dat in u geplant word, 't welk uw zielen kan salig maken, Jer. 4.3. Esa. 1. Vers. 16. Wascht u, reinigt u, doet de boosheid van uwe handelingen van voor mijne oogen weg.

[4.] Wy moeten een vast voornemen hebben om alles te sullen gehoorsamen, 't welck ons uyt Gods Woord sal worden gepredikt, Deut. 5.27. ''t Volk seyde tot Moses, spreekt gy tot ons, al wat de Here onse God tot u spreken sal, ende wy sullen 't hooren ende doen, Ps. 119.106. Ik hebbe gesworen ende sal het bevestigen, dat ik onderhouden sal de regten uwer geregtigheid.

[5.] Wy moeten Godt te voren bidden, dat hy ons bequaem make om sijn woord met vrugt te hooren, Ps. 119.18. Ontdekt mijne oogen, dat ik aenschouwe de wonderen van uwe Wet, Ps. 143. v. 10. Uwen goeden Geest geleide my, Ezech. 46.3.

[6.] Wy moeten tijdlijk in de Kerke komen, op dat wy alle Heilgeoeffeningen bequaem waer-nemen, Luc. 21.38. Ende al het volk quam 's morgens vroeg tot hem in den Tempel om hem te hooren. Act. 10. vs. 33. Wy zijn alle nu hier tegenwoordig voor God, om te hooren al het gene u van God bevolen is.

b. Vr.

Hoe moeten wy ons dragen in 't gehoor van Gods Woord?

Ant. Dan moeten wy soeken dese dingen in ons te hebben:

[1.] Eerbiedig moeten wy wesen ontrent Gods Woord, en tegen de Dienaers Gods, Esa. 66.2. Die voor zijn woord beven, Ecc. 4.17. Ps. 2.11. Dient God met vreese, en verheugt u voor hem met bevinge.

[2.] Aendagtig moeten wy wesen, om dat het Gods Woord en Wil is, die ons word voor-gedragen: en om dat hier aen hangt de eeuwige zaligheid, Luc. 4.20. de oogen van allen die in de Synagoge waren sagen op Jesum, Prov. 4.20. Mijn soon merkt mijne woorden.

[3.] Geloovig moet de Toehoorder zijn, om 't gene word gepredikt, voor Gods Woord aen te nemen, Hebr. 4.2. Het woord der predikinge en dede haer geen nut, om dat het met den gelove niet was gemengt, Heb. 11.6. Sonder geloove is het onmogelijk God te behagen,Marc. 1.14. Gelooft den Euangelio.

[4.] Bewogen moeten wy wesen, na de gelegenheid van sake

[p. 314]

die ons worden gepredikt, Matth. 11.17. Als Klaeg-liederen gesongen worden, dan moeten wy weenen, Heb. 3.7.

[5.] Leersaem moeten wy wesen, om wat te onthouden dat ons dient tot voordeel van onse staet, Luc. 2.19. Maria bewaerde dese woorden alle te samen, Heb. 2.1.

[6.] Arbeydsaem moeten wy zijn om het gehoorde ons toe te eygenen, ende tot practijk aen te leggen, Luc. 8.21. Mijne Moeder, ende mijne Broeders zijn dese, die Gods Woord hooren, ende dat selve doen, Heb. 4.12. Ps. 119.11. Ik hebbe uwe redenen in mijn herte verborgen op dat ik tegen u niet en sondige.

c. Vr.

Hoe moeten wy ons gedragen als wy Gods Woord hebben gehoort?

Ant. Na het hooren van Gods Woord zijn dit onse pligten:

[1.] Wy moeten God danken, dat hy ons dese genade doet, dat wy sijn woord mogen hooren, en daer over moeten wy verblijdt zijn, Ps. 92.2. Het is goed dat men den Heere love, Ps. 122.1.

[2.] Wy moeten 't gehoorde by ons selven over-denken, en overleggen, ende dan te huys komende, de Heylige Schrifture nasien, Act. 27.11. Dese waren edelder dan die te Thessalonica waren, als die het Woord ontfingen met alle toegenegentheid, ondersoekende dagelijks de Schriften, of dese dingen alsoo waren, Marc. 4.25. Jesus seide, siet wat gy hoort.

[3.] Wy moeten ons selver ondersoeken waer Gods Woord ons heeft geraeckt, en wat ervarentheid wy daer van in ons selven, of in andere bevinden, Ps. 48.9. Gelijk wy gehoort hebben, alsoo hebben wy gesien in de stad des Heeren der heirscharen, Esai. 34. vs. 16. Zeph. 2.1. Doorsoekt u selven nauwe.

[4.] Wy moeten 't gehoorde practiseren, ende ons leven daer na soeken aen te stellen, Jac. 1.22. Zijt daders des woords en niet alleen Hoorders, u selven met ydele overleggingen bedriegende, Luc. 8.15. Dat in de goede aerde valt zijn dese, die het woord gehoord hebbende, 't selve in een eerlijk en goed herte bewaren, ende in volstandigheid vrugten voortbrengen.

[5.] Wy moeten ook verlangen na de tijd als wy wederom een Predicatie sullen mogen hooren, Act. 13.42. de Heidenen baden, dat tegen de naesten Sabbath tot haer deselve woorden souden gesproken worden, Ps. 84.3. Mijn ziele is begerig.

[6.] Wy moeten door onderlinge t' samensprekinge ook andere stigten door 't gene wy hebben gehoort, Col. 3.16. Het woord Christi woone rijkelijk onder u in alle wijsheid, leert, ende vermaent malkanderen, Matth. 25.40.

b. Vr.

Wat baet het ons als wy de Godsdienst alsoo betragten in het hooren van Gods Woord?

[p. 315]

Ant. Hier door moeten wy zalig worden, Luc. 11.28. Jesus seide, ja zalig zijn die gene, die Gods woord hooren, en dat selve bewaren, Rom. 10.14. 1 Pet. 1.9. Verkrijgende het einde uwes geloofs, namelijk, de zaligheid der zielen.