Dagelyckse huys-catechisatie

Van de Overigheid.
De seven en-twintigste Dag.

a. Vra.

Hebben de Geloovige geen andere Gemeinschap, als de gemeinschap met de Kerke?

Ant. Ja: want sy moeten ook als goede Burgers leven onder de regeringe der Overigheyd, Rom. 13.1. Alle ziele zy de Magten over haer gestelt, onderdanig, Tit. 3.1. Vermaent haer, datse den Overheden ende de Magten onderdanig zijn, 1 Pet. 2.13.

b. Vr.

Van wie is het ampt der Overigheyd ingesteld?

Antw. Van God selve, Rom. 13.1. Daer is geen magt als van God, vs. 4. Sy is Gods Dienaresse, Prov. 8.15. Dan. 4.32.

c. Vr.

Waerom noemt dan Petrus dit ampt, 1 Pet. 2.13. Een menschelijke ordeninge?

[p. 156]

Ant. Om dat het een regeringe is onder menschen, als menschen aengemerkt, ende dewijle alle die bysondere trappen van hoogheyd door Gods Woord soo niet zijn in 't bysonder ingestelt, gelijk de kerkelijke Ampten zijn voorgeschreven van God, v. 13. Het zy den Stadhouder, &c. 1 Tim. 2.1. Koningen, en alle die in hoogheid zijn, Matth. 22.17.

a. Vr.

Mag een Christen met een goede conscientie het Ampt der Overheyd bedienen?

Ant. Ja: Dewijle het is een goed en nuttig ampt voor het volk en voor de Kerke, Esai. 49.23. Koningen sullen uwe Voedster-Heeren zijn, Rom. 13 1, 2, 3, 4, 5, 6. 1 Tim. 2. 1, 2. Op dat gy een stil ende gerust leven leiden meugt in alle Godsaligheyd ende eerbaerheid, vs. 3.

b. Vr.

Wat verbied dan Christus, Luc. 22.25. De Koningen der volkeren heerschen over haer, vs. 26. Dog gy niet alsoo?

Antw. Christus wilde niet dat de eene Apostel over de andre soude heerschappye voeren, gelijk het in de Hoven der Koningen toegaet, maer datse liever sig selven souden schicken om malkanderen te dienen, vs. 26. De meeste onder u, die zy gelijk de minste, ende dien voorganger is, als een die dient, Matt. 20.25, 26. 1 Petr. 5.3. Geen heerschappye voerende over het erfdeel des Heeren.

c. Vr.

Waerom wilde dan Christus geen Koning zijn gemaeckt, nog Regter over verschillen? Joh. 6.15. Luc. 12.14.

Antw. Christus en was niet gekomen om een aerdsch Koning te zijn of om een politijk persoon te worden, maer was een kerkelijk persoon, diens ampt niet was een Regter te wesen, Joh. 18.36. Mijn Koningrijk is niet van dese wereld, Joh. 8.11. Mat. 26.52.

b. Vr.

Mag dan een Christen wel wat anders doen: dan Christus heeft aengedaen?

Antw. Ja: Want Christus is geen koopman geweest, nog Schipper, nog Huisman, etc. 't welk nogtans goede bedieningen zijn, die de Christenen wel mogen waernemen, 1 Cor. 6.4. Soo gy dan gerigtsaken hebt die dit leven aengaen, settet die daer over, die in de Gemeinte minst geagt zijn, 1 Cor. 7.20.

c. Vr.

Waerom spreekt dan Paulus niet van het ampt der Overigheyd, als hy van de Christelijke ampten spreekt? 1 Cor. 12.28.

Ant. Paulus spreek op andere plaetsen van het politijke ampt, maer in dese plaetse spreekt hy alleen van de kerkelijke bedieningen in de Gemeinte, en niet van politijke ampten, Eph. 4.12. Tot volmakinge der heiligen, tot het werk der bedieninge, tot opbouwinge des lichaems Christi, Matth. 28.19.

b. Vr.

Maer strijd soo een hooge bedieninge niet met de Christelijke nedrigheyd?

[p. 157]

Ant. Gantsch niet, want groote Persoonen konnen wel nedrig van herten zijn, Ps. 131.1. O Heere, mijn herte is niet verheven, 1 Tim. 6.17. 2 Reg. 22 11, 13.

c. Vr.

Was dan het Koninglijke ampt in den Ouden Testamente, geen figure van het Koninglijke ampt Christi?

Antw. Neen, Want als dit van Davids Koningrijke word geseid, soo is dat voor hem wat bysonders geweest; Hierom word den bekeerden Overheden nergens belast, hare ampten af te leggen, als te sien is in die Kamerling, Act. 8.27. en in andere meer, Marc. 15.43. Joh. 4.50, 51.

a. Vr.

Is 't een Magistraet geoorloft iemant te dooden?

Ant. Ja, ende dat volgens Gods Wetten: Rom. 13.4. Maer indien gy quaet doet, soo vreest, want sy draegt het swaerd niet te vergeefs, Gen. 9.6. Die bloed vergiet, diens bloed sal vergoten worden door een mensche, Exod. 21.12, 15.

c. Vr.

Spreekt Paulus daer niet van Heidensche Magistraten?

Ant. Paulus spreekt soo seer niet van de Personen, maer van het ampt der Overigheid, en geeft een lesse voor de volgende tijden, wanneer hy wel wist dat de Overheden ook Christenen souden zijn: Hier op staen dese woorden, dewelke op geen godloose Romeinsche Keiseren passen, vs. 3. Wilt gy dan de magt niet vreesen, doet het goede 1 Tim. 2.2. Op dat wy een stil ende gerust leven leiden mogen in alle eerbaerheid ende Godsaligheid.

c. Vr.

Waerom seid dan Christus, Matt. 5.38. Maer ik segge u, dat gy den boosen niet wederstaet?

Antw. Hy verbied hier niet alle tegenstand, als blijkt, Act. 23. vs. 30, 31. Waer Paulus selve de bescherminge van Soldaten heeft gebruykt: Maer hy verbied die particuliere wrake tusschen Burger en Burger, Rom. 12.17. Vergeldet niemand quaed voor quaed, vs. 19.

c. Vr.

Waerom word dan belast dat men malkander de misdaed sal vergeven? Mat. 18.35.

Ant. God wil dat wy selve ons eige wrake niet sullen oeffenen op onsen even naesten: Dog hy verbied niet allerley straffe, want anders soude de Magistraet niemant straffe of boete mogen opleggen, nog de Vader sijn Kinderen tugtigen, Rom. 12.19. En wreekt u selven niet, mijn beminde, Lev. 19.18.

b. Vr.

Strijden de doodstraffen niet tegen dit gebod?, Mat. 5.44. Maer ik segge u, hebt uwe vyanden lief?

Ant. Neen: want de straffen der Overigheid en geschieden niet uit haet, of uit wraek, maer uit liefde tot geregtigheyd, etc. De Joden hadden ook dit gebod van liefde, en nogtans waren dood-

[p. 158]

straffen onder haer: De summa van de tweede Tafel is, Mat. 22.39. Gy sult uwe naesten lief hebben als u selven. En nogtans wierd de Joden de dood straffe geboden: niet tegenstaende sy selfs haer vyanden mosten lief hebben en goed doen, Exo. 23.4. Lev. 19.17.

b. Vr.

Maer snijd men hier door niet af alle gelegentheyd om de godloose tot bekeeringe te brengen?

Ant. Neen: want de vreese des doods is haer kragtiger middel tot boetveerdigheyt, als de hope van leven soude wesen: Immers in het Oude Testamentmoest men ook sorge dragen om de godloose te bekeeren, en nogtans warender doe ter tijd dood-vonnissen, Deut. 22.21. Alle lieden van de Stad sullen den wederspannigen Sone met steenen overwerpen dat hy sterve, Num. 15.33.

a. Vr.

Is het geoorloft den oorlog te voeren?

Antw. Ja, want God heeft meermaels belast dat men soude oorlog voeren, Judic. 20. De Kinderen Israels maekten sig op ende togen opwaerts ten huise Godes, ende vraegden God, ende seiden: Wie sal onder ons voor eerst op-trecken ten strijde tegen de Kinderen Benjamins? Ende de Heere seide, Juda voor eerst, Heb. 11.33, 34. Num. 21.14.

c. Vr.

Maer is dit nog wel geoorloft in den Nieuwen Testamente?

Ant. Ja, want den Oorlogs mannen Christenen wordende, is niet belast uyt den oorlog te scheyden: maer in tegen-deel, daer word haer toe gelaten, dat sy wel soldaten mogten blijven, Luc. 3.14. Johannes seide, doet niemand overlast, ende laet u vergenoegen met uwe besoldinge, Mat. 8.10, 11. Act. 10.1.

b. Vr.

Waerom dreygt dan God, Gen. 9.6. Wie des menschen bloet vergiet, zijn bloed sal door menschen vergoten worden?

Antw. God spreekt niet van een wettigen oorlog, want na het geven van dit dreygement, heeft God in den Ouden Testamente belast te oorlogen: Maer God spreekt van dat onwettelijk en onregtveerdig doodden, als den eenen den anderen dood uyt wraekgierigheid, Exod. 20.13. Gy en sult niet dood-slaen.

c. Vr.

Waerom wilde God niet dat David een Tempel soude bouwen, dewyl hy een Krijgsman was? 1 Chron. 28.3.

Ant. Dit sag daer op niet, dat hy oorlog voerde, want dat dede hy door Gods ordre, Ps. 18.41. Gy gaeft my de necke mijner vyanden, 1 Sam. 25.28. Maer God wilde dat zijn Huis soude gebouwt worden in een tijd van vreede, en van minder bekommeringe, op dat dit werk te beter soude voort-gaen, 1 Reg. 5.3. Salomon seide tot Hiram: Gy weet dat mijn Vader David niet en konde den Heere een Huis bouwen, van wegen de oorlogen, daer mede sy hem omcingelen, vs. 4. Maer nu heeft de Heere God, my van ront om ruste gegeven. 1 Chron. 22.9.

[p. 159]

b. Vr.

Hoe is dese voorsegging van 't Christen volk te verstaen, Esa. 2.4. Sy sullen hare swaerden slaen tot spade, ende haer spiesen tot sickelen: Het eene volk sal tegen het ander volk geen swaerd opheffen, nogte sy en sullen geen oorlg meer leeren?

Ant. Dit moet verstaen worden niet letterlijk, want dan soude dese voorsegginge nog niet vervult wesen: maer geestelijk, van de geestelijke vrede tusschen Joden en Heydenen, gelijk ook dese prophetie te verstaen is, Esai. 11. 6, 7. De wolf sal met het Lam verkeeren, &c. Eph. 2. Hy is onse vrede, die dese twee een gemaekt heeft.

c. Vr.

Maer seyd niet Paulus, 2 Cor. 10.4. De wapenen onses krijgs en zijn niet vleeschelijk?

Antw. Paulus spreekt hier niet van uiterlijke, maer van de geestelijke Vyanden, en door wat wapenen men tegen den Duivel, de Wereld, ende het Vleesch moet strijden, Eph. 6.11. Doet aen de geheele wapen-rustinge Gods, op dat gy konnet staen tegen de listige omleidinge des duivels, vs. 14, 15, 16.

b. Vr.

Leert Christus onse Vrede-vorst niet dat wy het aerdsche sullen veragten, en in vrede leven, geen oorlog om het tijdelijke opnemende? Esa. 9.6. Col. 3.1, 2.

Antw. Christus is onse Vrede-vorst, ten opsigte van de geestelijke vrede, maer uyterlijke vyanden komen ons over om sijnent wille, Mat. 10.34. En meind niet dat ik gekomen ben om vrede te brengen op der aerde: Ik en ben niet gekomen om vrede te brengen, maer het swaerd. Wy worden dikwils bestreden om de ware Religie, en niet alleen om het tijdelijke. Immers het is niet ongeoorloft, dat men het tijdelijke ook soekt te bewaren, 1 Tim. 4.8. De godsaligheid is tot alle dingen nut, en heeft de belofte van het tegenwoordige, en van het toekomende leven, Rom. 12.18.

a. Vr.

Is het wel geoorloft dat men regt en pleit?

Ant. Ja: want men kan anders tot zijn goed en geregtigheyd dikwils niet komen, 't welk men noodig heeft van doen tot onderhoud van sijn Huisgesin, 1 Cor. 6.4. Soo gy dan gerigt-saken hebt, die dit leven aengaen, settet die daer over, die in de Gemeinte minst geagt zijn, 1 Tim. 5.8. Soo yemand de sijne, en voornamelijk sijn Huisgenoten niet en versorgt, die heeft het geloove verloochent, en is erger dan een ongeloovige, Act. 25.10. Paulus seide, ik sta voor den Regerstoel des Keisers, daer ik geoordeelt moet worden, 1 Tim. 2.2.

c. Vr.

Hoe seid dan Christus, Matth. 5.40. Soo iemand met u regten wil, ende uwen rok neemt, laet hem ook de mantel?

Antw. Christus en spreekt daer niet van het geoorloft regten en pleiten voor de Magistraet, maer van het dragen van ongelijck,

[p. 160]

liever als sig te wreken, en van twisten, en vechteryen tusschen particuliere Personen, die vol wraekgierigheyd en ongelijk steken, gelijck sijn heele reden op particuliere verongelijkingen siet, vs. 41; Soo wie u dwingen sal een mijle te gaen, gaet met hem twee mijlen, vs. 39. Phil. 4.5.

b. Vr.

Hoe seid dan Paulus, 1 Cor. 6.1. Derft yemand van ulieden, die een sake heeft tegen een ander, te regte gaen voor onregtveerdige, en niet voor de heilige?

Ant. Paulus bestraft het ongelijk datse malkanderen aen deden, ende het ergerlijk pleiten der Christenen voor Heidensche Magistraten: maer hy spreekt alle regt-vorderingen niet tegen, ja kend die voor goet, dewelke voor Heilige geschied, vs. 1. vs. 4. Soo gy dan gerigtsaken hebt die dit leven aengaen, settet die daer over, die in de Gemeinte minst geagt zijn.