Dagelyckse huys-catechisatie

Van den heyligen doop.
De vier-en-twintigste dag.

c. Vr.

Hoe kan men sig versekeren van Gods Genaden-verbond?

Antw. Hier toe heeft de Heere zegelen in gestelt, welke zijn de Heilige Sacramenten, Rom. 4.11. Abraham heeft het teeken der besnijdenisse ontfangen, tot een zegel der regtveerdigheyd des geloofs, Marc. 16.16. Die gelooft sal hebben, ende gedoopt sal zijn, die sal salig worden, Matt. 26.27. Dat is het bloed des Nieuwen Testaments, het welke voor velen vergoten word, tot vergevinge der sonden.

a. Vr.

Wie heeft de Sacramenten ingestelt?

Ant. Christus Jesus, 1 Cor. 11.24. Doet dat tot mijner gedagtenisse, Mat. 28.19. Mat. 21.25.

b. Vr.

Is de genade des Verbonds in de Sacramenten?

Antw. Neen: maer de Sacramenten zijn maer teykenen, ende zegelen van de beloftenissen des Verbonds, 1 Pet. 3.21. Den Doop behoud ons, niet die een aflegginge is der vuyligheyd des lichaems, Rom. 4.11. de Besnijdenisse ontfing Abraham tot een zegel der regtveerdigheid des geloofs, Act. 8.13.

[p. 138]

b. Vr.

Wat dingen moet men in een Sacrament aenmerken?

Ant. Twee dingen?

(1.) De uitwendige teykenen, gelijk als zijn, het water in den Doop; Het brood en de wijn in den Avondmale, Act. 8.36. Siet daer water, wat verhindert my gedoopt te worden? Mat. 26.26. Jesus nam het brood, ende gezegent hebbende, brak hy het, ende seide, Neemt, eet dat, vs. 27.

(2.) De beteekende sake, dewelk in den Doop is, Christi bloed: En in het Heilig Avondmael, Christi vleesch en bloed, Matt. 26.26. Nemet, etet, dat is mijn lichaem, 1 Joh. 1.7. Het bloed Jesu Christi des Soons Gods reinigt ons van alle onse sonden, Act. 22.16.

b. Vr.

Wie moeten de Sacramenten bedienen?

Ant. De wettelijke Dienaers Jesu Christi, Mat. 28.19. Gaet en onderwijst alle volkeren haer doopende, 1 Cor. 4.1. 1 Cor. 11.23. Ik hebbe van den Heere ontfangen, 't gene ik u overgegeven hebbe.

a. Vr.

Hangt de kragt der Sacramenten aen de waerdigheyd, en aen het oogmerk van die deselvige bedient?

Antw. Neen; maer de kragt komt alleen van Jesus Christus, 1 Cor. 3.7. Soo en is dan, nog hy die plant yet, nog hy die nat maekt: Maer God die den wasdom geeft, Mat. 3.11. Ik doope u wel met water tot bekeeringe, maer die na my komt sal u doopen met den Heiligen Geest, Joh. 1.33.

c. Vr.

Hoe werken dan de Sacramenten?

Ant. Op een geestelijke wijse door de werkingen des Geloofs, 1 Cor. 12, 13. Wy alle zijn door eenen Geest tot een lichaem gedoopt, Joh. 6.63: De woorden die ik spreke zijn geest, 1 Cor. 10.3.

c. Vr.

Aen wie zijn de Sacramenten kragtig?

Antw. Alleen aan de ware Geloovige, Marc. 16.16. Die gelooft sal hebben, ende gedoopt sal zijn, sal zalig worden, Eph. 3.17. Rom. 4.11. De besnijdenisse was een zegel van de regtveerdigheid des Geloofs.

a. Vr.

Hoe veel Sacramenten zijnder geweest in 't Ouden Testamente?

Ant. Twee ordinare; namelijk, de Besnijdenisse en het Paeschlam, Gen. 17.10. Dit is mijn Verbond, 't welk gy houden sult, tusschen my, ende tusschen u; ende tusschen uwen zade na u: dat al wat manlijk is, besneden worde, Exod. 12.27. Dit is den Heere een Paesch-offer.

a. Vr.

Hoe veel Sacramenten zijnder in den Nieuwen Testamente?

Antw. Twee: Namelijk, de Doop, ende het Heilig Avondmael. Mat. 28.19. Gaet dan henen, onderwijst alle volckeren, haer doopende in den name des Vaders, des Soons, ende des Heiligen Geestes, Mat. 26.26, 27. I Cor. 11.23, 24.

[p. 139]

b. Vr.

Hoe veel Sacramenten stellen de Papisten?

Ant. Seven: Namelijk, de Doop: Het Vormsel: de Misse: Het Priester-ampt: Het Houwelijk: De Penitentie: Ende het laeste Olysel.

c. Vr.

Waerom zijn dese vijf andere geen Sacramenten?

Antw. Om datse van Christo niet zijn ingesteld als uyterlijke teykenen en zegelen van de genade des Nieuwen Verbonds; want dese beloftenissen zijn daer niet aen vast gemaekt, Heb. 8.12. Ik sal hare ongeregtigheden genadig zijn, Gal. 3.27. Soo vele als gy in Christum gedoopt zijt, hebt gy Christum aengedaen, Rom. 4.11. Een zegel van de regtveerdigheid des geloofs, 1 Cor. 6.11.

c. Vr.

Stelt dan Jacobus het Sacrament van het laetste Olysel niet? Jac. 5.14. Is yemant krank van u, dat hy tot hem roepe de Ouderlingen der Gemeinte, ende dat sy over hem bidden, hem salvende met oly in den Name des Heeren?

Antw. Neen, want Jacobus spreekt van een salvinge tot gesontmakinge; en dat niet door kragt der salvinge maer door 't gebed, vs. 15. Het gebed des geloofs sal den sieken behouden. Maer het Paepsche Olysel geschied tot een voor-bereidinge tot de dood, aen die geen hope hebben van wederom gesond te sullen worden. De salvinge daer Jacobus van spreekt is yets extraodinaris geweest voor die tijd tot gesondmakinge, Mar. 6.13. Sy salfden de kranke met oly, ende maektense gesont.

b. Vr.

Wat is de Doop voor een Sacrament?

Antw. Het is het eerste Sacrament des Nieuwen Testaments, waer door de Bond-genoten onder de besprenginge des waters in de name des Vaders, des Soons, ende des Heiligen Geestes, worden in de sigtbare Kerke in gelijft, ende Deel-genoten verklaert van de geestelijke zegeningen des Verbonds, Act. 2. 38. Bekeert u, ende een yegelijk worde gedoopt in den name Jesu Christi, tot vergevinge der sonden, ende gy sult de gave des Heiligen Geestes ontfangen, vs. 39. Want u komt de belofte toe, &c. Mat. 28.19. Gal. 3.27.

a. Vr.

Wat is het teeken in den Doop?

Ant. Water gesprengt op de Doopeling, ofte daer mede gewasschen, Joh. 3.23. Johannes doopte ook te Enon by Salim, dewijle aldaer vele wateren waren, Mat. 3.11. Ik doope u wel met water.

b. Vr.

Wat is de beteekende sake in den Doop?

Ant. Het bloed Christi, de sonden af-wasschende, Act. 22.16. Laet u doopen, ende uwe sonden afwasschen, Tit. 3.5. Het bad der weder-geboorte, ende vernieuwinge des Geestes, 1 Cor. 6.11.

c. Vr.

Heeft de Doop geen ander gebruyk?

Antw. Ja: Want de Doop geeft een In-lijvinge in de sigtbare

[p. 140]

Kerke: Ende verzegelt ook de geestelijke vereeniginge met Christo Jesu, 1 Cor. 12.13. Wy allen zijn door een Geest tot een Lichaem gedoopt, Act. 2.41. Die dan zijn Woord gaerne aennamen wierden gedoopt, ende daer wierden op dien dag toegedaen, ontrent duysent zielen, Gal. 3.27.

b. Vr.

Wie komt het toe te doopen?

Antw. Die daer toe van Christus gesonden zijn, namelijk, de Dienaren van het Euangelium, Joh. 1.33. Die my gesonden heeft om te doopen met water, Mat. 28.19. Gaet henen, leert alle Volkeren, haer doopende.

c. Vr.

Soude dan in tijden van nood, een gemeyn Christen, of ook een Vroet-vrouw niet mogen doopen, gelijk Zippora haer Soon besneed? Exod. 4.25.

Antw. Neen: want de Doop is belast aen de Bedienaers des Heiligen Evangeliums, en is een bedieninge in de Name van de Godlijke authoriteyt, welke magt sig niemant mag aennemen, dan die God daer toestelt, 't welk van de Besnijdenisse so niet kan bewesen worden: Behalven dat de daed van Zippora niet prijselijk is geweest: De Doop is een publieke bedieninge van het teyken des verbonts, 1 Cor. 4.1. Alsoo houde ons een yder mensche, als Dienaers Christi, ende Uitdeelders der verborgentheden Gods, Mat. 28.19.

c. Vr.

Wat raed dan, als een kindeken komt te sterven, eer het kan in de Kerke gedoopt worden?

Ant. De kinderkens der Bondgenoten worden evenwel salig, door kragt van het Genaden verbond, gelijk de kinderkens der Joden stervende voor den agsten dag, eer sy besneden wierden, Luc. 18.16. Laet de kinderkens tot my komen, want der sulker is het Koningrijke Gods, Mat.19.14. 2 Sam. 2.23.

b. Vr.

Is dan de Doop niet absoluit noodig ter saligheid?

Antw. Neen: maer het is een noodig teyken en zegel voor die de selvige konnen gebruyken: niet het onvermijdelijk, ontberen van den Doop, maer het veragten, is verdoemelijk, Luc. 7.30. De Phariseen, ende de Wetgeleerde hebben den raed Gods tegen haer selven verworpen, van Johannes niet gedoopt zijnde, 1 Pet. 3.21. de Doop behoud ons niet, die een aflegginge is van de vuiligheid des lichaems. 1 Cor. 7.19. Luc. 22.43.

c. Vr.

Waerom seid dan Christus, Joh. 3.5. Soo yemand niet wedergeboren word uit Water en uit Geest, hy en kan in het Koningrijke Gods niet ingaen?

Ant. Christus geeft te kennen, dat die tot die Christelijke Kerke wilde overtreden, most een ander mensch worden door de wedergeboorte, ende gedoopt worden, tot teyken van sijn openbare be-

[p. 141]

lijdenisse der Christelijke Religie, Act. 2.41. Die dan zijn Woord gaerne aennamen, werden gedoopt, ende daer wierden op dien dag haer toegedaen ontrent drie duizent Zielen.

a. Vra.

Hoe veelmael moet gy gedoopt worden?

Ant. Niet meer als eenmael: Gelijk men maer eens inden geestelijken Olijf-boom Christus word ingelijft, Eph. 4.5. Een Heere, een Geloove, een Doop, Rom. 11.17.

c. Vra.

Hoe word men dan gereinigt van de sonden die na den Doop begaen worden?

Ant. Door het bloed Christi, 't welk ons dan in het Heilige Avondmael wort aengedient, Mat. 26.28. Dit is mijn bloed, het bloed des Nieuwen Testaments het welke voor vele vergoten word tot vergevinge der sonden, 1 Joh. 1.7. Het bloed Jesu Christi des Soons Gods, reynigt ons van alle onse sonden, Col. 1.14.

c. Vr.

Maer wat raed dan voor die gene dewelke nog niet ten heyligen Avondmael gaen?

Antw. Dese moeten haer vergevinge der sonden betragten door het Genaden-verbond in Christi bloed, 't Welk haer in haer Doop als een eeuwig Verbond tot vergevinge van alle hare sonden, is bevestigt: Alsoo beroept Paulus de Gemeinte op haer vorige Doop, Gal. 5.27. Soo vele als gy in Christum gedoopt zijt, hebt gy Christum aen gedaen, Eph. 5.26. Rom. 6.2, 3.

b. Vr.

Hoedanige Persoonen moet men doopen?

Ant. Alle die men houden kan voor Bondgenoten van het Verbont des Euangeliums, Act. 2.38. Een ygelijk van u werde gedoopt, vers 39. Want u komt de belofte toe, 1 Cor. 12.13. Wy alle zijn door eenen Geest tot een lichaem gedoopt, 1 Cor. 7.14.

c. Vr.

Wanneer kan yemand voor een Bond-genood worden gehouden?

Antw. Als hy uyt Christen Ouders, of Voor-ouders, geboren is, Gen. 17.7. Ik sal mijn verbond opregten, tusschen my, ende tusschen u, en tusschen uwen zade na u in hare geslagten, tot een eeuwig Verbond, om u te zijn tot een God, en uwen zade na u, Act. 2.39. U komt de beloften toe, en uwen kinderen, en die nog verrre zijn, zo vele als 'er de Heere toe roepen sal, 1 Cor. 7.19.

c. Vr.

Maer siet dit niet alleen op de Joden?

Ant. Neen: want dese belofte is nu ook alsoo tot de Heydenen gebragt, Eph. 3.6. De Heidenen zijn mede Erfgenamen, en van 't selve lichaem, ende mede Deel-genoten zijner beloften, in Christo door het Euangelium, Rom. 4.10, 11, 12. Eph. 2.17, 18, 19.

b. Vr.

Moet men dan nergens op meer sien, als men yemand doopen sal, dan, of hy van Christenen geboren is?

[p. 142]

Ant. Als men met bejaerde Personen te doen heeft, dan moet men te voren sien, ofse ook haer van hare sonden bekeeren, ende in Christum gelooven, Act. 1.37. Philippus seide, indien gy van gantscher herten gelooft, soo is 't geoorloft, Act. 2.31. Mat. 3.6.

a. Vr.

Waerom doopt men dan de jonge kinderkens?

Antw. Om datse, soo wel als de Ouders, behooren tot Gods Verbond, en ook Deelgenoten zijn van de belofte in Christo, Act. 2.39. Want u komt de belofte toe, en uwe kinderkens, 1 Cor. 7.14. Mat. 19.14. Der sulke is het Koningrijke der Hemelen.

c. Vr.

Waerom seyd dan Christus, Matt. 16.16. Die gelooft sal hebben, ende gedoopt sal zijn, sal salig worden?

Ant. Christus spreekt daer van bejaerde Personen, die gelooven moeten, eer sy gedoopt worden, ende niet van kleyne Kinderkens, Act. 8.37. Gelijk Paulus seide van het arbeiden, 2 Thess. 3.10. Soo yemand niet wil werken, dat hy ook niet en ete.

c. Vr.

Waerom seit den Christus, Matth. 28.19. Gaet onderwijst alle volkeren, haer doopende?

Antw. Christus wil, dat men de Heydenen soude leeren dat nu de belofte aen Abraham gedaen, van Gods Genaden-verbond, ook tot haer, en tot hare kinderen was overgebragt, en dienvolgende, datse daer op met hare kinderen gedoopt moesten worden, gelijk Abraham op 't ontfangen van Gods Verbond besneden wierd, met zijn kinderen, Gal. 3.8. De Schrift te voren siende, dat God de Heidenen uit den gelove soude regtveerdigen, heeft te voren aen Abraham het Euangelium verkondigt, seggende, in u sullen alle de volkeren gesegent worden, Eph. 3.6. Rom. 4.10, 11, 12.

b. Vr.

Wat nuttigheyd kan de Doop geven aen de kinderen, dewijle sy die niet verstaen, ende vele groot geworden zijnde, toonen, datse de selvige qualijk hebben ontfangen?

Antw. Dit kan mede geseid worden van de besnijdenisse, ende van de Doop der Bejaerde, die ook somtijds niet wel word beleeft, nogtans most men daerom deselvige niet na laten, Phil. 3.2. Siet op de Honden, siet op de quade Arbeyders, siet op de besnijdinge, Act. 8.13. Simon wierd ook gedoopt, 1 Cor. 7.14.

b. Vr.

Vordert de Doop ook tot Godsaligheyd?

Antw. Ja, dewijle deselvige ons Gods Verbond, en Christi dood indagtig maekt, Rom. 6.2. Wy die de sonde gestorven zijn, hoe sullen wy nog in deselve leven? Vers 3. Ofte en weet gy niet, dat soo vele wy in Christum Jesum gedoopt zijn, wy in zijnen dood gedoopt zijn? Tit. 3.5. Het is een bad der wedergeboorte, en der vernieuwinge des Geestes, Joh. 3.5.