Dagelyckse huys-catechisatie

Van de Kerke.
De twintgiste dag.

a. Vra.

Voor wie heeft Christus alle dese geestelijke weldaden verdient?

Ant. Voor sijn Volk, Mat. 1.21. Gy sult sijne name noemen Jesus, want hy sal sijn volk salig maken van hare sonden, Eph. 5.23. Christus is het hoofd der Gemeente, en hy is de behouder des lichaems, vs. 26. Hy heeft hem selven voor haer over-gegeven. Joh. 17. vs. 20.

b. Vra.

Wie zijn het Volk van Christus?

Ant. Alle die hem van den Vader gegeven zijn om salig te maken, Joh. 6.39. Dit is de wille des Vaders die my gesonden heeft, dat al wat hy my gegeven heeft, ik daer uit niet en verliese, maer het selve opwecke ten uitersten dage, Rom. 8.29. Die hy te voren heeft verordineert, vs. 30. Joh. 17.9. Ik en bidde niet voor de wereld, maer voor die gy my gegeven hebt, vs. 11.

c. Vr.

Wanneer worden de soodanige bekent voor Christi Volk?

Ant. alsse geroepen zijn, en gebragt worden tot de Gemeente Christi, Joa. 10.16. Ik hebbe noch andere schapen die van desen stal niet en zijn, dese moet ik ook toebrengen: ende sy sullen mijne stemme hooren, en het sal een kudde zijn, ende een Herder, Eph. 2.19. 2 Tim. 1.9.

[p. 112]

c. Vr.

Wat is Gemeinte, ofte de Christelijke Kerke?

Antw. Het is een heylige vergaderinge van Gods volk, beroepen door sijn Woord, ende te samen verbonden tot een geestelijke gemeynschap, onder haer Hooft Jesus Christus, Eph. 4. vs. 15. Christus is een Hooft, vs. 16. Uyt welke het geheele lichaem, bequamelijk te samen gevoegt, ende vast gemaekt zijnde, door alle voegselen der toebrenginge, na de werkinge van een ygelijck deel na zijne mate, den wasdom des lichaems bekomt, tot zijns selfs opbouwinge in de liefde, 1 Cor. 1.26. 1 Petr. 2.5. So wordet gy ook zelve, als levendige steenen opgebouwt tot een geestelijk huys.

b. Vr.

Hoe wort de Gemeynte genaemt in de Heylige Schrifture?

Ant. De Gemeinte wort genaemt, het lichaem Christi: Het Koningrijke Christi: Het Koningrijke Gods: Het koningrijke der Hemelen: Het Huis Gods: De Stad Gods, &c. Col. 1.24. Col. 1. vs. 17. Rom. 24.17. 1 Tim. 3.15.

c. Vra.

Door wiens magt word de Kerke gesteld en geregeert?

Ant. Door de magt en authoriteit van Christus Jesus, die het Hooft der Gemeinte is, Eph. 1.12. God heeft alle dingen zijne voeten onderworpen, en heeft hem de Gemeinte gegeven tot een Hooft boven alle dingen. vs. 23. 't Welk zijn lichaem is, ende de vevullinge des genen die alles in allen werkt, Eph. 4.16. Heb. 3.6.

a. Vr.

Zijn dan alle die in de Kerke komen, Deel genoten van Christi weldaden? ende ware Leden van de Kerke Jesu Christi?

Antw. Neen: want vele komen daer, die nogtans tot Godts volk niet behooren, 1 Joh. 2.19. Sy sijn uit ons uit gegaen, maer sy en waren uit ons niet: Want indien sy uit ons geweest waren, soo souden sy met ons gebleven zijn: maer dit is geschied, op datse souden openbaer worden, datse niet alle uit ons en zijn, 2 Tim. 2.20. Matt. 13.47.

a. Vr.

Kan dan soo een volk de ware Kerke wel wesen, daer men ergelijke Ledematen onder bevind?

Ant. Ja: niet alleen kan dit soo bestaen met een ware Kerke, maer het sal ook alsoo wesen, soo lange als de Kerke hier op aerden is, Matt. 13.30. In den tijd des Oogsts sal ik tot de Maeyers seggen, vergadert eerst dat onkruid, ende bind het in busselen, om 't selve te verbranden: maer de tarwe brengt te samen in mijne schure, Matt. 3. vs. 12. Matt. 22.11. Daer was een Mensche in de Bruyloft, niet gekleed met een Bruylofs kleed.

c. Vr.

Hoe word dan geseid, dat Christus een Gemeinte sig sal voorstellen, die geen vlecke of rimpel heeft, of yet diergelijks? Ep. 5.

Ant. Dit siet op de staet der Kerke na dit leven in den Hemel:

Want hier zijn altijd struykelingen, selfs in de best-geloovige,

[p. 113]

Matt. 13.43. Dan sullen de regtveerdige blinken gelijk de Sonne in 't Koningrijke hares vaders. Jac. 3.2. Wy struykelen alle in velen, Heb. 12.23.

b. Vr.

Kan dat wel een ware Kerke zijn, dat men ergernissen niet tegen gaet, maer daer men een quaed leven, en onschriftmatige lere voor-spreekt?

Ant. Neen: Want de Geest Gods belast, ofte dat men de ergernissen in leere, en in leven sal tegen gaen, ofte indien men niet kan dat men soo een vergadering sal verlaten, Tit. 3.10. Een ketterschen mensche verwerpt, na de eerste en tweede vermaninge, Apoc. 2.2. Apoc. 18.4. Gaet uyt Babel.

a. Vr.

Hebben onse Voor-ouders dan wel gedaen, datse de Paepsche Kerke verlaten hebben?

Ant. Ja: want dewijle sy onmagtig waren de selvige te verbeteren, soo hebben sy die Kerke om haer onschriftmatige leere, en afgodische Gods-dienst moeten verlaten, Apoc. 18.4. Gaet uit van haer, mijn volk, op dat gy aen hare sonden geen gemeynschap en hebt, ende op dat gy van hare plagen niet en ontfangt, Rom. 16.17. Wijkt af van deselve, 2 Cor. 6.15, 16.

c. Vr.

Waerom hebben dan Christus en de Apostelen haer van de Joodsche Kerke niet afgescheiden?

Antw. Christus ende de Apostelen hebben al terstond afgezonderde Predicatien tot de Schare gedaen. Evenwel, sy gingen ook in den Tempel, en in de Synagogen, dewijle daer geen afgoderije wierd gepleegt, ende dewijle Mosis de Wet wierd voorgelesen, op datse uyt de Joden, dien de zaligheyd eerst most worden aengeboden sommige nog souden behouden, Act. 13.46. Het was noodig dat eerst tot u het woord Gods soude gesproken worden, Act. 15.21. Matt. 23.2, 3.

b. Vr.

Is er altijds een Kerke geweest: en zalder altijd een zijn?

Ant. Ja: Mer niet even sigtbaer voor het ooge der menschen, Jer. 31.36. Indien dese ordeningen van Son en Mane van voor mijn aengesigte sullen wijken, spreekt de Heere, soo sal ook het zaed Israëls ophouden, dat het geen volk en zy voor mijn aengesigte, alle de dagen, Mat. 16.18. De poorten der Helle en sullen deselvige niet overweldigen, Eph. 4.13.

c. Vr.

Is de Kerke dan altijds niet sigtbaer?

Ant. De ware Kerke kan uyterlijk soo verdrukt worden, datse in haer t' samen-komste tot den openbaren Gods-dienst voor yeders ooge niet kenlijk en zy, Apoc. 12.14. De Vrouwe zijn gegeven twee vleugelen eens grooten Arents, op dat sy soude vliegen in de woestijne, in hare plaetse, alwaer sy gevoed worden eenen tijd, ende

[p. 114]

tijden, ende eenen halven tijd, buiten het gesigte der slange, 1 Reg. 19.10, 11. Heb. 11.38. Sy hebben in woestijnen gedoolt, en op bergen, en in spelonken, en in holen der aerde.

c. Vr.

Hoe word dan de Kerke vergeleken by een Stad liggende op een berg, die niet kan verborgen blijven? Mat. 5.14.

Ant. Dit word geseyd van de Apostelen, dewelke Christi getuigen zouden zijn, Act. 1.8. Gy sult mijne getuigen zijn, soo te Jerusalem, als in geheel Judea, en Samaria, ende tot aen het uiterste der aerde. Ofte sal men dit verstaen van de Gemeynte: Soo siet het op de eerste tijden van de opregtinge des Euangeliums, in de roepinge der Heydenen, Esa. 2.2. Het sal geschieden in het laetste der dagen, dat de Berg des huises des Heeren sal vaste gestelt zijn op den top der bergen, en dat hy sal verheven worden boven de heuvelen, en tot den selven sullen alle Heidenen toe vloeyen, Zach. 8.23. Dog dat het altijds alsoo niet dueren soude, blijkt Luc. 18.8. Dog de Sone des Menschen als hy komt, sal hy ook geloove vinden op der aerde? Apoc. 12.14.

b. Vra.

Maekt dan die uyterlijke gemeinschap in de openbaren Gods-dienst, het wesen van de ware Kerke niet?

Ant. Het maekt het wesen van de uiterlijke en sigtbare Kerke; Maer niet van de inwendige algemeine Christelijke Kerke, 1 Cor. 4. vs. 20. Het Koningrijke Gods en is niet gelegen in woorden, maer in kragt, Rom. 2.29. Luc. 17.20.

c. Vra.

Wat maekt dan een waeragtig Litmaet van Christi Gemeynte?

Antw. De geestelijke band en vereeninge met Christo door den geloove in heyligmakinge des Geestes, 1 Pet. 2.5. Soo wordet gy ook gebouwt, als levendige steenen, tot een geestelijk Huis. Joa. 1.12. Die hem aengenomen hebben, Rom. 8.9. Die door den Geest Christi geleid worden, 1 Joh. 3.24.

b. Vra.

Zijn dan alle die gedoopt zijn, ende die ten Avondmael gaen, geen ware Ledematen van Christi Kerke?

Ant. Neen, want indien sy het ware geloove, ende de Godsaligheid niet hebben, soo zijnse als onkruyd op den Acker, en als kaf onder het koorn, Luc. 13.26. Als dan sult gy beginnen te seggen; wy hebben in uwe tegenwoordigheid gegeten ende gedronken, ende gy hebt in onse straten geleert, vs. 27. Ende hy sal seggen; ik segge u, ik en kenne u niet van waer gy zijt, wijkt van my af alle gy werkers der ongerechtigheid, Mat. 7.22, 23. Act. 8.23.

c. Vr.

Waer aen sal men konnen weten of een vergaderinge de ware Kerke sy of niet?

Ant. Het beste ken-teyken is, de suiverheid van de leere, die bele-

[p. 115]

den word, versterkt door een oud gebruyk der heilige Sacramenten, en vergeselschapt met een leven na Gods wetten, Joh. 10.27. Mijne Schapen hooren mijne stemme, ende ik kenne deselve, ende sy volgen my, 1 Joh. 4.1, 5, 6. 1 Thess. 1. 4, 5. Wetende, mijne geliefde Broeders, uwe verkiesinge van God: want ons Euangelium en is onder ons niet in woorden geweest, maer ook in kragt, ende in den Heiligen Geest. Act. 2.42.

c. Vr.

Maer hoe kan dit een goed ken-teiken wesen, dewijle dat alle Secten ook roemen van hare ware leere, en goed leven?

Ant. Even daer uyt blijkt dat dit het regt ken-teiken is dewijle yder Secte het selvige gebruykt met den mond: Maer seggen is niet genoeg: men moet de proeve nemen van de ware Leere in Gods Woord, Joh. 4.1. Geliefde, gelooft niet eenen yegelijken geest, maer beproeft de Geesten ofse uit God zijn: Want vele valsche Propheten zijn uit gegaen in de wereld, Joh. 5.39. Esa. 8.20.

b. Vr.

Is de Oudheid geen goed kenteiken van de ware Kerke?

Ant. Neen: want de valsche Synagoge des Satans is ook oud: en de Kerke is altijds niet oud geweest; het gaet hier, als Jesus tot de Joden seide, Mat. 5.32. Gy hebt gehoort, dat van den ouden gesegt is, vs. 33. Maer ik segge u, &c. Eze. 20.18. Zach. 1.4.

b. Vr.

Is de Successie geen goed ken-teiken?

Antw. Neen: want de selvige is ook in de valsche Kerken; ja ook in vergaderingen van de Dienaers des Duyvels: Successie van Persoonen, sonder waerheid in de Leere, is maer een keten der ongeregtigheden: Gelijk Cajaphas ook zijn Successie had van Aaron af, Joh. 8.32. De Joden seiden, wy zijn Abrahams zaed, vs. 44. Christus antwoorde, gy zijt uit den Vader den Duivel, Jer. 7. vs. 4. Mat. 26. 1, 2.

b. Vr.

Sijn de Miraculen een ken-teyken van de ware Kerke?

Ant. De Mirakelen zijn goede teykenen geweest ten tijde van Moses, en van Christus, wanneer de Kerke eerst was vast te stellen: Evenwel zijn deselve niet altijd noodig geweest, nogte sekere bewijsen van de ware Kerke: Veel min nu in onse tijden, Deut. 13.2. Indien dat teeken, ofte dat wonder-werk komt, dat hy tot u gesproken heeft, seggende, laet ons andere Goden die gy niet bekent en hebt, na-volgen en dienen, vs. 3. Gy en sult na de woorden van dien Propheet niet hooren, Matt. 7.22. Joh. 10.41. Johannes en dede geen tekenen.

b. Vr.

Maer wat oordeelt gy dan van de Gereformeerde Kerke?

Antw. Datse de ware Kerke Christi is, dewelke om goede redenen sich van de Paepsche Kerke, en van andere houd afgesondert: waer in de Geloovige mag seggen, 2. Tim. 1.22. Ik weet wien

[p. 116]

ik gelooft hebbe, 1 Joh. 5. vs. 14. 2 Petr. 1. vs. 16, 17.

c. Vr.

Wat bewijsen hebt gy dat de Gereformeerde Kerke de ware leere heeft?

Ant. Om dat de gronden van haer Leere zijn de selvige waer op de geheele Schrifture gegrond is, als namelijk:

(1.) Diepe vernederinge des Sondaers; volgens Eph. 2.1. U heeft my mede levendig gemaekt, daer gy dood waert door de sonden en misdaden, vs. 3. Jac. 3.2. Rom. 3.19.

(2.) Hoog-agtinge van Gods genade, en van de verdiensten Christi, volgens Rom. 3.24. Wy worden om niet geregtveerdigt, uit sijne genade, door de verlossinge die in Christo Jesu is, Eph. 2.8. Uyt genade zijt gy zalig geworden, en dat niet uyt u, het is Gods gave, niet uit de werken, 2 Tim. 1.9.

(3.) Schuldige dankbaerheyd aen God in Christo, door een godsaligen wandel, sonder daer op in het minste te derven staen, als of het eenige verdienste ware, waer op wy iets souden derven van God eyschen, volgens Luc. 17.10. Wanneer gy sult gedaen hebben, al het gene u bevolen is, soo segt wy zijn onnutte dienstknegten, want wy hebben maer gedaen, 't gene wy schuldig waren te doen, Eph. 64.6. Psal. 130.3.

b. Vr.

Is in de Gereformeerde Kerke geen nieuwe Kerke?

Antw. Neen, want sy belijd het oude Apostolische Geloove, Eph. 2.20. Gebouwt op het Fondament der Apostelen en Propheten, waer van Jesus Christus is den uytersten hoeksteen, 2 Pet. 1.1. 1 Cor. 3.11. Niemand kan een ander fundament leggen, dan het gene gelegt is, namelijk, Jesus Christus.

c. Vr.

Waer is dan de Gereformeerde Kerke geweest voor de tijd van Calvinus en Lutherus?

Ant. Ten tijde der Apostelen, was deselvige onder de Apostelen, en onder de eerste Christenen: Want de Gemeinte van Romen, van Ephesus, van Galatia, &c. zijn Gereformeerde Kerken geweest, dat is, sy hebben het selve geloove beleden, en deselvige Godsdienst gehad die wy hebben: Als blijkt uyt de brieven, de welke Paulus aen haer heeft geschreven: Want dese Articulen zijn Articulen van de Gereformeerde Kerke, Rom. 3.28. Wy besluyten dan, dat de mensche geregtveerdigt word, door het geloove, sonder de werken der wet, Eph. 2.20. Gebouwt op het fundament der Propheten en Apostelen, waer van Jesus Christus is den uitersten hoeksteen, Gal. 1.8.

a. Vra.

Is 't al noodsakelijk dat yeder een sig tot de ware Kerke voege?

Ant. Gants noodig is dit om salig te worden, Heb. 10.25. En laet

[p. 117]

ons onse onderlinge by-een komste niet verlaten, gelijk sommige de gewoonte hebben, Heb. 10.39. Wy en zijn niet van die gene, dewelke haer selven ontrecken ten verderve: maer van die gene dewelke gelooven tot behoudinge der ziele, Eph. 4.15. Mat. 28.19, 34.