Dagelyckse huys-catechisatie

Van de roepinge.
De dertiende dag.

a. Vr.

Welke is de tweede genade die ons Christus heeft verdient?

Ant. De Roepinge, Eph. 1.8. Hy is overvloedig geweest over ons in genade, in alle wijsheid en voorsigtigheid, vs. 9. Ons bekent gemaekt hebbende de verborgentheit van sijn wille na sijn welbehagen Esai. 60.1. Mat. 11.28. Komt alle tot my, die belast en beladen zijn.

[p. 72]

b. Vr.

Wat is de Roepinge?

Ant. Het is een weldaed Gods in Christo, waer door hy Christum tot een Saligmaker voor-stelt, ende door een kragtige werkinge, den sijnen door den geloove in het herte eygen maekt, en haer also tot hem trekt, Matt. 11.28. Komt herwaerts tot my, alle die vermoeyt en belast zijt, en ik sal u ruste geven, Act. 9.15. Dese is my een uytverkoren vat, om mijnen name te dragen voor de Heidenen en de Koningen, en de Kinderen Israëls, Eph. 4.12.

a. Vr.

Worden alle menschen aldus geroepen?

Ant. Niet alle hooft voor hooft, maer nu in den Nieuwen Testamentworden allerley soort van menschen, sonder onderscheyd geroepen onder allerley Heidenen Rom. 1.14. Beyde Grieken en Barbaren; beyde wijsen en onwijse, ben ik een schuldenaer, Gal. 3.28. Matt. 28.19. Gaet henen en leert alle volkeren.

c. Vr.

Waerom worden sommige Menschen door het Euangelium niet geroepen?

Ant. Dewijle het God niet behaegt, tot haer sijne Dienaers uyt te senden, Matt. 10.5. Gy en sult niet henen gaen op den weg der Heidenen, nogte gy en sult niet ingaen in eenige stad der Samaritanen, Act. 16.6, 7 Ps. 149.19, 20.

c. Vr.

Is dit niet de redenen waerom sommige menschen niet geroepen werden: dat hare Voor-ouderen de genade misbruykt hebben: ofte om dat sy selve nog de kragten der nature niet wel gebruyken, ofte om dat de Predikanten te traeg zijn het Euangelium door de geheele Werelt te gaen prediken?

Antw. Gantsch niet: Want dan soude de genade niet allenlijk gebonden zijn aen den Mens, aen de nature en aen de werken, 't welk strijd tegen de geheel Schrifture, 2 Tim. 1.9. Niet uyt de werken, Rom. 11.36. Wie heeft hem eerst gegeven, Rom. 11.5, 6. Maer ook dan souden de Heydenen moeten geroepen zijn geweest, die na het borgelijke leven, seer wel hebben geleeft, en de quaetste Heydenen souden niet geroepen zijn geweest, het welke beyde onwaerheid is: want de snootste Heydenen zijn geroepen, Eph. 2.1. God heeft u mede levendig gemaekt, daer gy doot waert door de sonden en misdaden. Tit. 3.2, 3. 1 Pet. 4.3. Rom. 10.20. Maer de eenige reden is, Gods vrye wel-behagen, Matt. 11.25. Vader ik danke u, dat gy dese dingen den Kinderkens hebt geopenbaert, en hebtse den Wijsen en Verstandigen verborgen, vs. 26. Ja Vader alsoo is geweest het wel-behagen voor u. 2 Tim. 1.9.

c. Vr.

Zijn dan soodanige Lieden sonder eenige roepinge?

Ant. Sy zijn sonder een zaligmakende roepinge; maer sy hebben 't gesigte van het Schepsel, en de natuurlijke Conscientie nog

[p. 73]

overig, Rom. 2.15. Sy betoonen het werk der Wet geschreven in hare herten. Act. 15.17. Act. 17.27.

b. Vr.

Is dit geen zaligmakende roepinge, wat nuttigheid komt dan daer uyt?

Ant. Hier door wort sodanige Lieden benomen de veronschuldinge over hare grote Afgoderye, en groote ongeregtigheden, Rom. 1.32. Dewelke daer zy het regt Gods weten, namentlijk, dat de gene die sulke dingen doen, des doots waerdig zijn: niet alleen de selvige en doen, maer ook mede een wel-gevallen hebben in de gene diese doen. Rom. 1.20. Rom. 2.15.

b. Vr.

Worden dan alle die het woort hooren op deselve wijse geroepen?

Ant. Neen: want sommige worden alleenlijk uitwendig geroepen, dog sommige worden ook inwendig geroepen, 1 Cor. 1.23. Wy prediken Christum den gekruycigden; den Joden wel een ergernisse, en den Grieken een dwaesheid: Maer haer die geroepen zijn, beide Joden en Grieken, prediken wy Christum de kragt Gods, en de wijsheid Gods. Matt. 12.11. Act. 16.14. De Heere opende Lydia 't herte, datse verstont het gene van Paulus wierd geseit, Joh. 6.44, 45.

c. Vr.

Waer komt dit onderscheyt van daen?

Ant. Van Gods wel-behagen, Matt. 11.25. Ik danke u Vader, Heere des Hemels, en der Aerde, dat gy dese dingen den wijsen en verstandigen verborgen hebt, ende hebt deselve den kinderkens geopenbaert, vs. 26. Ja, Vader, want alsoo is geweest het wel-behagen voor u, Rom. 8.30. Act. 2.47.

c. Vr.

Word God niet bewogen door eenige goede gestaltenisse, en bequaemheid, dewelke meer is in den eenen mensche als in den anderen?

Antw. Neen, 2 Tim. 1.9. Die ons heeft zalig gemaekt, ende geroepen, met een heilige roepinge: niet na onse werken, maer na sijn eigen voornemen en genade, die ons gegeven is in Christo Jesu voor de tijden der eeuwen. 1 Cor. 6.11. Tit. 3.3, 5.

a. Vr.

Is dan de uytwendige roepinge niet genoeg tot zaligheid?

Ant. Neen: maer de inwendige werkinge des Heiligen Geestes moet daer by komen, Joh. 6.45. Een yegelijk, die het van den Vader gehoort, en geleert heeft, komt tot my, Phil. 2.12, 13. Joh. 3.5, 8.

b. Vr.

Wat verstaet gy dan door de uytwendige Roepinge?

Ant. De Predicatie des Euangeliums, waer in Christus, als een genoegsaem Middelaer, voor het verstand word voorgestelt, Matt. 28.19. Gaet henen, onderwijst alle volkeren, Marc. 1.14. Bekeert u en gelooft den Euangelio, Rom. 10.14.

b. Vra.

Wat verstaet gy door de inwendige roepinge?

[p. 74]

Ant. Een werking des Heiligen Geest, waer door het verstand kragtig word verligt: De wille dadelijk geheiligt: en alsoo Christus inwendig door den Geloove aengenomen, Eph. 1.17. Op dat de God onses Heeren Jesu Christi, de Vader der heerlijkheid, u geve den Geest der wijsheid, en der openbaringe in sijne kennisse, vs. 18. Namelijk, verligtede oogen uwes verstands, Hebr. 8.10. Ik sal mijne wetten in haer verstand geven, en in haer herten in-schrijven, Joh. 6.45.

b. Vr.

Hoe word een Christen genaemt, ten aensien van dese inwendige roepinge?

Ant. Soo een inwendig geroepen word geseyt, Jesum aen te nemen: In Christo te zijn: Lidmaet Christi te zijn, &c. Joh. 1.11, vers 12. Gal. 3.27. Eph. 5.23. 1 Cor. 12.12.

a. Vr.

Wat werkt de inwendige roepinge in den mens?

Ant. Geloove en bekeeringe, ofte weder-geboorte, Joh. 1.12. So veel als hem hebben aengenomen, heeft hy magt gegeven kinderen Gods te worden, namentlijk, die in sijn name gelooven, 2 Cor. 4.6. Phil. 2.13. Het is God die in u werkt, het willen en het werken.

a. Vr.

Is God niet gewoon den mens te voren te bereiden door eenige middelen, eer hy 't geloove en bekeeringe geeft?

Ant. Niet altijd, gelijk blijkt in de bekeering van Mattheus, Paulus, de Moordenaer, en van de eerste Gemeinte der Christenen, Eph. 2.1. U heeft hy mede levendig gemaekt, daer gy dood waert door de misdaden en sonden, 1 Pet. 3.3. Rom. 10.20.

c. Vr.

Als God dan somtijds eenige voor-bereidingen gebruikt, welke zijn deselvige?

Ant. God gebruykt hier toe de prediking van sijn Wet: De grootheyd van sijn goedheyd: De scherpheid van uyterlijke ellenden, etc. Rom. 2.4. Vraegt gy den rijkdom sijner goedertierentheid. ende verdraegsaemheid, ende lankmoedigheid, niet wetende dat de goedertierentheid Gods u tot bekeering leid. Gal. 3.4. De Wet is onse Tugt-meester geweest tot Christum, Rom. 8.28.

c. Vr.

Gaet de kragt van Gods roeping ook over 's mensen wil?

Ant. Ja, Phil. 2.13. Hy is God die in u werkt, het willen en het werken, na zijn wel behagen, 1Thess. 5.23. De Heere heilige u geheel en al, Ezech. 36.26.

c. Vra.

Is dese inwendige roepinge yets anders als een sterke aenradinge?

Ant. Ja: want het is een kragtdadige werking des Heiligen Geestes, Eph. 1.19. De uitnemende goedheid zijner kragt aen ons die gelooven na de werkinge der sterkte zijner magt, 2 Thess. 1.11. God vervulle het werk des Geloofs met kragt in u, Hebr. 8.10.

b. Vr.

Maer schijnt het Euangelium zelve dese kragt niet te

[p. 75]

hebben? Rom. 1.16. Het Euangelium is een kragt Gods tot zaligheid een yegelijk die gelooft.

Antw. Het Evangelium is een kragtig middel Gods tot de inwendige roepinge, als het vergeselschapt gaet met de mede-gaende wercking des Heiligen Geests, maer het uyterlijk werk heeft in zig zelven de kragt tot bekeering niet, 2 Cor. 3.6. De Geest maekt levendig, vs. 8. Joh. 6.44. Niemant kan tot my komen, 't en zy dat de Vader die my gesonden heeft, hem trecke, Esa. 59.21.

c. Vr.

Hoedanige kragt en uytkomst heeft dese inwendige roepinge?

Antw. Die God alsoo roept, deselve volgen sekerlijk, ende worden dadelijk bekeert, Rom. 8.30. Die hy geroepen heeft, die heeft hy ook geregtveerdigt, Ezech. 36.26. Ik sal u een vleeschen herte geven, Eph. 1.19, 20.

a. Vr.

Kan de mens dan dese roepinge niet wederstaen?

Ant. God roept soo kragtelijk tot het hert, dat de mens nog kan, nog wil, nog sal oyt so kragtige roeping tegenstaen, want God neemt alle tegen-stant weg, Act. 6.9. Heere, wat wilt gy dat ik doen sal, 2 Thess. 1.11. Ezech. 36.27. Ik sal het steenen herte weg nemen, Rom. 9.19. Wie heeft zijn wil wederstaen?

b. Vr.

Waerom klaegt dan God in veel plaetsen, datse zijn roepinge wederstonden, Esai. 63.10. Prov. 1.21. Matt. 23.37.

Ant. God zegt dit van hem selven menselijker wijse, dewijl sijn Dienaren oorsaek hadden om te klagen over hare Toehoorderen, Esai. 53.1. Wie heeft onse prediking gelooft, Esai. 49.4. Hy spreekt maer van de uytwendige roepinge door sijn Woort, ofte van eenige gemeine werkingen des Geestes in het verstand, dewelke de mensche kan tegenstaen, en hinderen in hare vrugten, Act. 7.51. Gy hartneckige, onbesnedene van herten ende ooren, gy wederstaet altijd den Heiligen Geest, gelijk uwe Vaders, alsoo ook gy, Luc. 7. vs. 30. Matth. 23.37.

c. Vr.

Wort de Sondaer tegen sijn wil geroepen en bekeert?

Ant. De bekeeringe is tegen de wil der Godloosen, tot dat de Heere een goeden wil geeft, en haer willende maekt, Ezech. 36.26. Ik sal u een nieu hert geven, en sal eenen nieuwen geest geven in het binnenst van u; en ik sal het steenen hert uit het binnenst van u weg nemen, en sal u een vleeschen hert geven, Ezech. 11.19. Phil. 2.13.

c. Vra.

Word de mens dan als een stok en steen tot bekeering gebragt?

Ant. Neen: Maer in 't gebruyk van de redelijke kragten van sijn siel, sijn verstant en wil, dewelke tot het quade werksaem waren, die worden geheiligt ende tot het goede werksaem en willig ge-

[p. 76]

maekt, 1 Cor. 4.6. God, die gesegt heeft, dat het ligt uit de duysternis soude schijnen, is de gene, die in onse herten geschenen heeft, om te geven verligting der kennis der heerlijkheid Gods, het aengesigt Jesu Christi, Jer. 31.33. 2 Cor. 8.1, 6 17.

c. Vr.

Indien God soo klaerlijk werkt in de Roeping, waerom word dan geseyt dat hy wenst, verlangt, verwagt, &c. na de bekeeringe? Psal. 81.14. Esai. 5.2.

Ant. Dit wort van God op een oneygentlijke en menslijke wijse geseit, ten opsigt van de uitwendige bediening van sijn Woort, het welk genoemt wort Gods arm, Gods handen, &c. Esai. 65.2. Ik hebbe mijn handen uitgebreit den gantschen dag, tot een wederstrevig volk, Esai. 53.1.

b. Vr.

So dit inwendige Gods werk is, waerom wort ons dan geboden, Marc. 2.14. Bekeert u, en gelooft den Euangelio?

Ant. Om dat dit de pligt der menschen is: en op dat sy, gevoelende haer eigen onmagt, dan souden tot God om hulp gaen, Thren. 5.21. Heere bekeert ons tot u, soo sullen wy bekeert zijn, Cant. 1. vs. 4. Trekt ons, soo sullen wy u na-lopen, Deut. 30.6, 8.

b. Vr.

Salmen dan stil blijven wagten op Gods inwendige Roepinge?

Ant. Neen: Men moet alle uitwendige middelen aenwenden, door welke God wil kragten doen op de ziele: want het Euangelium is een bediening des Geestes, 2 Cor. 3.8. Rom. 1.16. 1 Pet. 1.23.

a. Vr.

Kan men de inwendige Geroepene wel kennen?

Ant. Eenigsints, want op d' inwendige roepinge volgt een veranderinge des levens, 1 Tim. 2.25. Onderwijst met sagtmoedigheid de gene die tegen staen, of haer God t' eeniger tijd bekeering gave, tot erkentenisse der waerheid, Marc. 1.14. Bekeert u, Act. 20.21. Act. 2.37. Sy wierden verslagen in haer herte, en seiden, wat sullen wy doen, Mannen Broeders, 1 Joh. 3.14. Wy weten dat wy over gegaen zijn, uyt de dood in het leven, dewijle wy de Broeders lief hebben.