Friktie tories

[p. 128]

Jozef

Het lawaai dat de stilte zo ruw verstoord had, stierf langzaam weg.

De vogels die bij het plotseling losbarsten van het geluid verschrikt hadden gezwegen, begonnen weer te fluiten; ach, die rare menswezens vernietigden zichzelf, dat wisten de vogels wel.

Ook het lawaai om hem heen verstomde, alleen langzamer dan het rustverstorende kabaal dat hij veroorzaakt had. Zijn hoofd hoorde hij, als van veraf, met een lage bromtoon zoemen. Naarmate het geruis in zijn hoofo wegstierf, verdrongen de geluiden uit de buitenwereld zijn gehoorzintuig. Hij spande zich in te horen, wat er allemaal in die buitenwereld te beluisteren viel. Het borrelen van water was het eerste wat hij hoorde. Water? Waar waren de geluiden die hij moest horen? Wat was er gebeurd voordat dat zoemen in zijn hoofd begon te klaren? Wacht even, hij was Jozef Haring, ja, die Jozef van de verzekeringen. Hij was getrouwd, juist! En wat deed Jozef nou in deze vreemde situatie, met dat borrelen van wat op water leek om zich heen?

Wacht even, over water gesproken, hij voelde zich zo nat Nat? In een auto? Ja, hij zat in een auto, juist! Hij was op weg geweest naar een afgelegen cliënt, bij wie hij enige zaken moest regelen. Zijn tas met die assurantiepapieren had hij naast zich op de voorbank gezet, ja daar was het veilig. Zonder zijn ogen te openen, tastte hij met zijn hand naast zich op de voorbank. De nattigheid bleef hem achtervolgen, want zijn bevende rechterhand registreerde alleen maar water, koel water. Waarom beefde zijn hand zo? Het was net alsof zijn lichaam zich herstelde van een hevige schrik. Waar was hij eigenlijk van geschrokken? Wacht even rustig, waarom zat hij als een blinde om zich heen te tasten? Waarom deed hij z'n

[p. 129]

ogen niet open? Even concentreren op die ogen.

Met het moeizaam opengaan van zijn ogen bereikten heel wat prikkels tegelijkertijd zijn zenuwstelsel. De eerste heftige prikkel was een stekende pijn die het opengaan van zijn ogen begeleidde.

Hij moest ze weer even sluiten. Op dat moment voelde hij een stekende pijn uit de richting van zijn benen naar boven golven. Hij fronste met half geopende ogen zijn wenkbrauwen. Wat kon dat nou weer betekenen? Met enige bezorgdheid probeerde hij voor de tweede maal zijn ogen te openen. Dit keer was hij bedacht op de pijn en het lukte hem dan ook ze helemaal open te krijgen. Veel verschil maakte dat in eerste instantie niet. Hij zag een groen-rode waas voor zich drijven. Met zijn bevende rechterhand lukte het hem in zijn ogen te wrijven. Hij kon weer zien. Een paar vissen trokken in het troebel water haastige rondjes voor zijn voorruit. Verder zag hij allerlei waterplanten, dit alles gehuld in een langzaam dalende regen van modderdeeltjes. Hij keek naar beneden, langs zijn autostuur. Ook deze beweging kostte hem een pijnscheut die hem even liet knipperen met de ogen.

Hij had zich echter al berust in het feit dat elke lichaamsbeweging hem nu pijn kostte. Het water stond al boven zijn zitvlak. De rest van zijn lichaam onder zijn middel kon hij door het langzaam klimmende troebele water niet zien. Wat was er toch met zijn voeten aan de hand? Hij kon ze niet bewegen. Ook de pijnscheuten namen af, om plaats te maken voor een ongevoeligheid een soort anansie. Het drong tot hem door dat hij met zijn beide benen onder het dashboard van zijn auto bekneld was.

Nou Jozef, daar zat je nou mooi in de puree. Hij keek links en rechts om zich heen en merkte dat het borrelende geluid werd veroorzaakt door het binnendringende water via het kleine raampje van de voordeur en de niet helemaal dichtgedraaide ruit van de rechter achterdeur. Het water spoelde als een overfloat-stuwdam naar binnen en hij kon daar niets tegen doen. De modderre-

[p. 130]

gen in het water maakte verder dat het interieur van de wagen bij vlagen half tot helemaal verduisterd werd. Het water was intussen zijn navel al gepasseerd. Weer keek hij naar buiten. Ja nu was hij er zeker van. Jozef jongen, je ligt op de bodem van een of ander kanaal, met auto en al. En Jozef, je kan er niet uit, Jozef het water stijgt........., het stijgt langzaam maar zeker. Zeg Jozef, als je er over een paar minuten niet uit bent, ben je er geweest, dan stik je net zoals Miss Mary Jo Kopechne, die vriendin van die bekende Amerikaanse senator, die midden in de nacht, na een intiem feestje, met zijn wagen de brug af donderde, het meest mysterieuze verkeersongeluk van de eeuw, ja, ja. Jozef, dat vond jij ook. Nu zit je in een soortgelijke toestand.............. Weer merkte hij dat het water een stukje gestegen was. Wanhopig rukte hij met alle kracht die hij bezat aan zijn lichaam. Het enige resultaat was een golf van pijn vanuit zijn enkels die hem deed duizelen. Nadat de sterretjes voor zijn ogen waren weggedreven, probeerde hij met zijn linkerhand het portier open te krijgen. Tegen de druk van het water buiten was hij niet opgewassen.

Hij moest een aardige snelheid hebben gehad, ach er was toch niemand op de weg geweest. Hij had toen besloten het gaspedaal eens even in te trappen. Zo een rustig landweggetje. En het was goed voor de motor, want die werd de laatste tijd erg lui. Juist, hij kon zich het kanaal herinneren, dat evenwijdig met de weg liep. Het kanaal was aardig vol, het had de laatste dagen en zelfs laatste uren, aardig geregend.

Er ging plots een rilling over zijn rug. Dat gebeurde ook op het moment dat hij bemerkte dat de weg niet rechtdoor ging, maar een scherpe rechtse bocht maakte. Hij gooide zijn stuur naar rechts, de wagen kwam in een zijdelingse slip, gekraak van takken en struiken, de horizon die een paar maal driehonderd zestig graden maakte, slag op slag op de wagen en op zijn lichaam, een plons en .......meer kon hij zich niet herinneren. Hij moest dus een tijdje buiten westen zijn geweest. In die tussentijd was de auto langzaam gezonken en was,

[p. 131]

met zijn neus lichtelijk naar beneden gericht, in de tokko-tokko van de bodem terechtgekomen. Hij was blijven ademen, en deed dat nog, in een luchtbel, die steeds minder zuurstof en meer koolzuurgas ging bevatten.

Het water was al tot zijn borst gestegen. Dit keer probeerde hij zich, met zijn handen tegen het dashboard afzettend, naar boven te drukken. Al zou hij deze poging bekopen met het achterlaten van zijn beide benen het kon hem niets schelen. Maar ook deze keer viel hij bijna flauw van de pijnscheuten, die zijn hoofd bijna in tweeën spleten.

Nadat hij hijgend zijn lichaam tot rust had gebracht, merkte hij dat het zweet hem in straaltjes over het gezicht liep, langs zijn nek waarna het zich vermengde met het koude kanaalwater. De koelte leek zijn keel bijna dicht te snoeren, hij voelde het water langs zijn strottehoofd naar boven stijgen, millimeter voor millimeter.

Zo Jozef, nu ga je dood, nu ga je kapot. Jouw hele opoffering is voor niets geweest. Al die moeite om van school te slagen, om wat te studeren, om een werk te vinden en om meisjes te versieren is voor niets geweest. Hier zit je als een hond te kreperen. En je kan met al je kennis en macht geen snars doen. Kijk hoe die stomme vissen je gewoon uitlachen. Zij hebben geen verstand en kennis, geen machines en andere technische hulpmiddelen, maar zij verzuipen niet in een twee meter diep kanaal. Maar jij wel Jozef, jij met je geld, je status, je invloed, je connecties, je vrienden en...................... Het water was al tot zijn kin gestegen. Kon hij maar een eind eraan maken. Waarom moest hij dit alles meemaken? Hoe zouden die laatste twee minuten zijn, als het water boven zijn hoofd gestegen was en hij met het laatste restje lucht in zijn longen zat? Vroeger in het zwembad hield hij vaak wedstrijden, wie het langst onder water kon blijven. Hij wist niet meer precies wat zijn record was geweest, maar hij kon het een tijdje volhouden.

Hij moest nu zijn hoofd de lucht in drukken om toch nog wat al aardig bedorven lucht te happen. Langzaam

[p. 132]

voelde hij het water aan zijn oren klimmen. Nu was het tijd om de laatste ademteug te nemen. Even rekte hij zich uit, nam een diepe slok lucht en zakte zijn hoofd terug in het stijgende water dat zich om zijn voorhoofd sloot.

- Hallo vissen, hier is Jozef, ik ga jullie vanaf nu gezelschap houden. Laten we kennis maken, ik ben een warmbloedig zoogdier, met een auto en 1500 gulden per maand, zonder aftrek van belasting en aflossing op mijn kleuren-TV. Ik heb hard gewerkt, waarvoor en voor wie kan ik jullie op dit ogenblik niet zeggen, maar ik geloof dat het meer voor mezelf was.

Daar moet ik eens diep over nadenken hoe dat precies zit. Wel weet ik dat ik voor dat nadenken nog zo een minuut de tijd heb. Ja, ik kan niet langer blijven, ik moet dan opstappen.......

Het bloed bonsde in zijn slapen, zijn longen werden van binnen naar buiten gedrukt, zijn luchtpijp pompte, hij slikte, zijn lichaam wrong zich naar alle kanten toe, zijn hoofd leek wel te exploderen, zijn longen wilden lucht, ze wilden zijn borstkast uit elkaar scheuren. Met een gesmoorde kreet deed hij zijn mond open en nam een diepe teug. Nog probeerden zijn longen deze golf water weg te hoesten, maar er kwam steeds meer water voor in te plaats. Er was een heel kanaal vol mee...........