| |
| |
| |
Belydenis van Jodocus van Lodenstein
Predikant in Utrecht, wegens de letter- en godgeleerdheid.
I.
Doe d'onwaardeerlyke herstelde Waarheid
(Die 's Hemels Geest en 't Gode-Leven brengt)
Door 't wer lds en 't vleeschlyk Eigen, al haar klaarheid
Verloor; dewyl 't de Wysheid zo gehengt:
II.
Viel wer'ld en vleesch, en al 't verdoem'lyk Eigen,
(Dat door de Letterleer zich waant te staan,
En 't heil belooft) met lasteren en dreigen,
Op 's Hémels Geest en al zyn werken aan.
III.
Waar 't mogelyk, het joeg de Geestelyken,
Met Geest en al, uit Kerk, en School, en Land:
Om dat de Geest onlydelyke Blyken
Geeft van zyn doemelyken Lettertrant.
IV.
Maar dat en kan 't noch niet: dies met een statig
Gebaar, valt wer'ld, en vleesch, en al 't gespuis
Aan 't zuiv'ren van de Waarheid; en die gratig
Te hoên; om Gode een dienst te doen, quansuis.
V.
Men roept: ‘Zo gaat de zuiv're Waarheid heenen;
En dit Geestdryven is Geestdryvery.
Het komt, dat onze kind'ren noch beweenen
Te zien; in plaats van Godsdienst, Dwepery.
VI.
Wat is dat Licht? dat hooge God-beschouwen?
Dat zich-verliezen? en die Liefde-quyn?
't Verzinken in de Godheid? en dat bouwen
Op 't ongezien? die blydschap en die pyn?
| |
| |
| |
Wat duidelyker voorgesteld,
Ten dienst der waarheid-lievende vroomen.
I.
Toen't eeuwig God' lyk Woord, de wezentlyke Waarheid,
Die ons alleen tot God, en 't geest' lyk leven, brengt,
Allenxkens meêr en meêr, door Sathans list, haar klaarheid
Verloor; wyl 't wys Beleid des Heeren zulks gehengt:
| |
II.
Viel wereld, vleesch en bloed, met al 't verdoemlyk Eigen,
Dat, door de Letterleer, zich inbeeld vast te staan,
En yder 't Heil belooft, met lasteren en dreigen,
Als dul, op 's Heeren Geest, en al zyn werken, aan.
| |
III.
Ja, zo 't haar mooglyk was, het joeg de Geestelyken,
Van spyt, met Geest en al, uit Kerk, en School, en Land:
Om dat 't alziende Oog zo tastelyke Blyken
Geest van haar blindt vernuft, en doode Lettertrant.
| |
IV.
Doch 't werk is veel te zwaar; dewyl de zaak te klaar leit:
Dies valt, met een vermomt gelaat, al dit gespuis
Met ernst aan 't zuiveren, en vestigen, der Waarheid,
Door haar gesmeed; om God een dienst te doen, quansuis.
| |
V.
Men roep: ‘De Waarheid gaat te grond, in onze dagen!
Dit dryven van de Geest is glad Geestdryvery:
Ach! 't volgende geslacht zal 't al te laat, beklagen,
Dat dulden moet, in plaats van Godsdienst, Dwepery.
| |
VI.
Wat is dat nieuwe Licht? dat Goddelyk Beschouwen?
't Verliezen van zich zelf, en heil ge Liefdequyn?
Wat is in 't Wezen Gods te zinken? 't vast betrouwen,
Op 't geen men nimmer zag? in God steeds vrolyk zyn?
| |
| |
| |
[Belydenis van Jodocus van Lodenstein]
VII.
Wat is doch dat ontworden? dat ontwezen?
Wie dwaald niet in die woorden zonder zin?
Wie zag niet graag de herssenen genezen
Van zulke, die zich dit al beelden in?
| |
VIII.
Ik houw het met de Leer der Reformatie;
Dat ik door Jezum voor God zuiver staan,
En door 't Geloof zal blyven in zyn Gratie;
En eind'lyk zo van mond ten Hémel gaan.
| |
IX.
Al voel ik al die Fikkefakkery niet.
'K en weet van Min of Onmin, vreugd of pyn;
't Geloof is 't al: en als deez' tyd voorby schiet,
Wat kan ik meer als in den Hémel zyn?
| |
X.
En daar moet my 't Geloof der Waarheid brengen.
Zo dult de arme Letter-Razebol;
Bestaat de Waarheid na zyn zin te mengen;
En drinkt zich dan aan zulken Waarheid dol.
| |
XI.
Maar weet hy niet, dat Liefde maar de zaak is;
Daar al de Dienst des Hémels in bestaat?
En weet hy niet, wat Liefde voor vermaak is,
Aan dien, die Liefde aan het herte gaat;
| |
XII.
Wie zal, die Liefde draagt, zo naauw bepaalen,
Dat hy in woorden niet wat ruimer woelt?
Of zal de Minnaar woorden moeten haalen
Van hem, die nimmer Liefde heeft gevoelt?
| |
XIII.
Maar 't is u om de Waarheid te verdeed'gen:
O! dwaas, de Letter-waarheid slaat u dood;
En schynt u nu 't Gewissen te bevreed'gen;
Maar laat u, laas! op 't einden in de nood.
| |
XIV.
Gy grypt de schors der Waarheid, net beleden,
Voor Waarheid aan: maar arme mensch, gy dwaald.
| |
| |
| |
[Wat duidelyker voorgesteld]
VII.
‘Wat is dat gantsch tot Niet te worden, en te ontwezen?
Gewis men staat verbaast; 't zyn woorden zonder zin.
Wie wenschte en zag niet graag de herssenen genezen,
Van hen, die brablery zich zot'lyk beelden in?
| |
VIII.
Ik houw 't met deeze Leer; daar nimmer in kan dwalen:
Dat ik voor God, alleen door Jezus, zal bestaan;
En, door 't Geloof in Hem, die al myn schuld betalen
Aan't Kruis quam, als ik sterf, van mond ten Hémel gaan.
| |
IX.
Die Fikkefakkery is 't broedzel viezer Ketters:
Ik weet van zulken Min of Onmin, vreugd of pyn;
't Hangt alles aan 't Geloof, gegrond op Heil' ge Letters.
Wat wil, wat kan ik meer, als in den Hémel zyn?
| |
X.
Daar zal 't oprecht Geloof my zonder twyffel leiden.
Zo raaskalt, dom en stout, de Letter-Razebol:
Dies vaart hy driftig voort, die Waarheid uit te breiden;
En helpt, dus buiten spoor, zyn Aanhang gantsch op hol.
| |
XI.
Maar weet dat Wyshoofd niet, dat Liefde alleen de zaak is,
Daar al, wat God van ons komt te eischen, in bestaat?
Leerd 't Hooglied niet genoeg, wat Liefde voor vermaak is,
Aan Lieven, die de Min weêrzyds ter herten gaat?
| |
XII.
Wie durft, wie kan, de spraak der Liefde zo bepaalen;
Daar yder, in zyn kunst, steeds nieuwe woor den maakt?
Moet elk, om met zyn Lief te spreeken, woorden haalen
By hem, die nimmermeer wat Liefde is heeft gesmaakt?
| |
XIII.
Ons oogmerk is alleen de Waarheid te verdeedigen.
Die Letter-waarheid slaat u, in uw wysheid, dood:
Zy schynt nu, in uw oog, 't Gewissen te bevreedigen;
Maar, als 't op scheiden komt, verlaatze u in den nood.
| |
XIV.
Gy grypt de bloote schets der Waarheid, net beschreven,
Voor Waarheid blindlinx aan; en merkt niet, dat gy dwaalt.
| |
| |
| |
[Belydenis van Jodocus van Lodenstein]
Dat Wezen is de Waarheid, dat beneden
Van boven in het reed'lyk Schepsel straald.
| |
XV.
Dat meent het Woord: en zo dat zelf niet woonen
Komt in uw hert; en by zyn eeuwig Licht
U zich niet, en zyn Eigenschappen toonen;
Tot dat gy voor zyn heerschappye zwicht:
| |
XVI.
Zo dat uw ziel niet onder zich begeven
Doet, en uw hert gevangen neemt in Min;
Niet u in zich, meer dan in u, doet léven,
Meer voor Hem, dan voor u en uw gewin:
| |
XVII.
Zo dat u niet u zelven doet verliezen,
En al uw ingebeelde Hémel-vreugd;
En gy een and'ren Hémel blyft verkiezen,
Dan Hem te lieven, in de waare deugd:
| |
XVIII.
Zo Jezus, ons Verzoener, d'eeuw'ge Wysheid,
Niet, door 't Geloof, de Geest word van uw Geest
Die u beheerscht, en in zyn Paden wys leid;
En al uw doen leerd schoeijen na zyn leeft:
| |
XIX.
Gy zult u, door die Letter, maar bedriegen;
En al die troost, conscientie-vreê, en schyn
Van hoope, zal u stil aan 't slaapen wiegen:
En dat zal dan uw deel, uw Hemel zyn.
| |
XX.
Voor my, ik ruilde duizend zulke Heem'len
Voor eenen Liefdekus van Jezus mond:
Hy voed', die wil zyn ziel met draf en zeem'len;
Myn ziele rust niet, dan op deezen Grond:
| |
XXI.
Dat God het heil hebbe; en dat Jezus erven
Mag, als myn Hoofd, des Vaders Heerlykheid;
Dat Hy zyn wil hebbe, en de myn' doe sterven;
Dat ik Hem dien' in onderdanigheid;
| |
| |
| |
[Wat duidelyker voorgesteld]
Dat Heilig Wezen is 't, dat, met zyn Geest en Leven,
In ons te voorschyn komt, en met zyn glans bestraalt:
| |
XV.
Dat is het waare Woord. Indien dit Woord niet woonen
Komt, in uw duister hert; en by zyn helder Licht
Zich niet, aan uw Gemoed, met al zyn volheid toonen;
En maakt, dat gy voor Hem, als voor uw Koning, zwicht:
| |
XVI.
Indien dit Woord u niet doet alles overgeeven
Aan Hem; en 't buigzaam hert ontfonken in zyn Min;
En u veel meer in Hem, dan in uw zelf doet leeven;
Ja meer ten dienst van Hem, dan na uw eige zin:
| |
XVII.
Indien dit Woord u niet al 't uwe doet verliezen,
Met de yd'le waan van uw versierde Hémelvreugd;
En gy noch langer wilt een and'ren Hémel kiezen,
Dan God, met al uw hert, te zoeken, en de deugd:
| |
XVIII.
Indien de Wysheid Gods zich niet komt openbaaren,
En wezentlyk haar Geest vereen' gen met uw geest,
En Gods verborgen weg, van trap tot trap, verklaaren;
Op dat gy al uw doen leert schoeijen na die leest:
| |
XIX.
Gy zult u, door den schyn der waarheid, steeds bedriegen;
En de ingebeelde troost, die 't hert nu vryd van pyn,
Zal zachtelyk in slaap uw duf Gewissen wiegen;
En deeze valsche rust zal dan uw Hémel zyn.
| |
XX.
Voor my, ik ruilde graag veel duizend zulke Heem'len
Voor een verliefde Kuss van 's Wysheids kusche mond.
Hy voê zyn ziel, die 't lust, met schraale draf en zeem'len;
Ik timmer myn gebouw op deezen vasten grond:
| |
XXI.
Dat God verheerlykt zy in Jezus; en hy erven
Mag, als myn Hoofd en Troost, al 's Vaders Heerlykheid.
Dat zyn wil in my leef, en myn wil gantsch doe sterven;
Op dat ik, tot zyn dienst, in alles stâ bereid.
| |
| |
| |
[Belydenis van Jodocus van Lodenstein]
XXII.
Dat ik voor my niet Eigens en bejaage;
Maar leef en sterf slechts voor myn Schepper; dat
Ik in verlooch'ning 't beeld van Jezus draage,
Door hefden uit zyn Voorbeeld opgevat;
| |
XXIII.
Dat ik, in 't schouwen van zo ongemeeten
Een Almacht, Wysheid, Goedheid, Eeuwigheid,
Myn zelven in verwond'ring kan vergeeten,
En kwyt gaan al myn wysheid en beleid;
| |
XXIV.
Dat my het algenoegzaam Wezen, in den
Omtrek van d'eindelooze volheid, 't goed,
Dat al de Schepselen my bieden, vinden,
En in dat onzichtbaar vernoegen, doet:
| |
XXV.
En doet my zo de Schepselen verliezen;
Ja doet my Hem beminnen boven my,
En alle goed; en willig te verkiezen,
Voor eigen-vryheid, liefdes slaverny.
| |
XXVI.
Dat is myn heil; en als ik 't overlegge,
Myn Hémel is, dat ik in Min verdwyn:
Ik laat uw waanheil u, en vrylyk zeggen:
Wat kan ik meer, als in den Hémel zyn?
| |
XXVII.
Dringt door de Letterkorst; en gy zult in den
Bloem van het Woord, en dieper in 't verschiet,
By 't Hémels Licht, al wat ik zinge, vinden:
Of gy en hebt de waare Waarheid niet.
Utrecht 15 January, 1677.
| |
| |
| |
[Wat duidelyker voorgesteld]
XXII.
Dat ik, in eigenheid, niets voor my zelf bejage;
Maar voor myn God alleen, uit liefde, leef en sterf;
En, in verloochening, het beeld van Jezus drage;
Op dat, door Hem, by God 't beloofde Heil verwerf.
| |
XXIII.
Dat, in 't beschouwen van de hoogte, diepte, en breette
Der Wysheid, Heiligheid, Vermogen, Majesteit,
En Goedheid Gods, verrukt, de waereld gantsch vergeete;
Ontbloot, gelyk een kind, van kennis en beleid.
| |
XXIV.
Dat my, door gulle gunst, dit algenoegzaam Wezen
Met my bewogen, schenk den zeegen, dien ik wensch:
Op dat Hem, na zyn wil, van gantscher herten vreezen,
En trouw lyk dienen mag, als een herboore Mensch.
| |
XXV.
Ach! doe my, goede God, de schepselen verliezen;
En, als myn Schepper, U beminnen boven my:
Zo zalik, door uw kracht gesterkt, met blydschap kiezen,
Voor wysheid in t vernuft, uw dwaasheids slaverny.
| |
XXVI.
Dit is myn eenig wit, na al myn overleggen;
Myn Hémel, daar in leef, is, dat in Min verdwyn.
Uw waanheil laat ik u; en 't onverstandig zeggen,
Wat wil, wat kan ik meêr, als in den Hémel zyn?
| |
XXVII.
Dringt door de Letterkorst, in 't kern, verwaande blinden;
Zo zult gy in het Woord, van verre, als in 't verschiet,
By 't onbedrieglyk Licht, al wat ik zing bevinden;
Of hebt, hoe trots gy roemt, de waare Waarheid niet.
Klaarenbeek 20 Maijus, 1696.
|
|