De Hollandsche Liis met de Brabandsche Bely

[p. 1]

Op den tytel des boecks:
Die, door dese eerste plate, met drie delen aengewesen wordt.

DE wulpsheyt van de Maegdt, de geylheyt harer wangen,
De vleijng van haer tong, met al haer hoere-sangen,

Sijn wereldse geneugt; die, als een stanck, vergaet.

Fy! dan haer pronckery, met al haer groot cieraet.

[p. 2]

 

Haer woorden suycker-soet, maer bitter sijn haer werken,

 

Gelijck de Leser hier kan in dit Boeckje mercken:

 

Want sy vertreedt het Regt van hare kinder-boort,

 

Als sy 't geboren kind, door boos geweldt, vermoort.

 

So doen de heren oock; die, tottet quaedt genegen,

 

In schijn van Heerschappy, de Tyrannije plegen.

 

Gelijck de hoer, geen Regt, tot kinder-moren heeft,

 

So is't, dat Heerschappy, geen Regt tot vangen heeft.

 

De misdaedt geeftet Regt, om enen man te vangen:

 

Daer toe de heren dan den helpe-handt aenlangen.

 

Wanneerse desen Arm misbruycken, tegen 't Regt,

 

Dan plegen sy geweldt; als meermael is gesegt:

[p. 3]

 

Dan slachten sy, in daedt, de ydel hoere-Lysen,

 

Die wy u hier in't boeck, tot spot en schande, wysen;

 

En sijn haer eere quijt, gelijck de dwase Maegt,

 

Die sick in ydelheyt en boos^a geweldt behaegt.

 

Daer dan 't Geweld regeert, daer wordtet Regt vertreden.

 

Dies werd de Overheyt, door dit Gedicht, gebeden,

 

Te letten op het deel, dat, in ons Tytel-plaet,

 

Tot harer groter Eer, oock aengewesen staet.

 

Want, daer is't dat men siet, hoe vrome kinders eeren

 

Haer Vader: Even so, is't dat men goede heeren

 

Oock deftig eeren moet; by wie het Burger-Regt

 

Niet wort, deur haer Gewelt, heel onder voet gelegt.

a Door't vermoren harer Vrucht: Also de heren, door 'tvangen, verdrucken en verderven, van haren Burger: Die haer E. bevolen is, als een kindt, sijn Moeder.

[p. 4]

 

Een Maegdt moet suyver sijn, aen't lijf en goede reden:

 

So moet een Regter oock sijn Ampt en vvoordt bekleden,

 

Met sulck' Opregtigheyt, die suyver is en klaer.

 

‘Waer dit so niet gebeurt, daer loopt de Staet gevaer.

 

Aenmerckt de kinder-moordt, als vrucbten van de hoeren,

 

Die hier den manne-jeugt, door haer gesmeeck, vervoeren.

 

Dus sijn de vruchten oock van die, in schonen schijn,

 

Ons onregt doen, voor Regt; en valsche Regters sijn,

 

Hieromme worden sy oock regt en wel geleecken

 

By hoeren deser Eeuw, tot boosheyt afgeweecken,

 

Die, door haer pronckery, sick in een schoon gelaet,

 

Gelijck een Eerbaer vrou, vertonen op de straet.

[p. 5]

 

Ach! boser leste tijdt, in welcke wy nu leven,

 

Daer sick de man en vrou tot bloedt-gevveldt begeven.

 

Dus is de wereldt nu bedurven over al:

 

So, dat men hier uyt siet haer seecker schande-val.

 

Aensiet de Vruchten oock, uyt Ouders hier geboren,

 

Die, door de Vrese Gods, tot sijn Verbondt behoren:

 

‘Leert dan, naer ons vermaen, uyt deser al gesicht,

 

‘Dat dus een vaster Staet van Landen word gesticht.

 

‘De Hoere-Staet vergaet: Maer, d' Echte sal beklyven.

 

‘Dus isset, dat men moet het Koningrijcke styven.

 

‘Geluckig is dat Lant, daer't Regt en d' Echte woont:

 

‘Wãt, daer werd dã het volk met segening beloont.

[p. 6]

 

‘Onsalig isset Rijck, daer moordenaers in wonen,

 

‘Die ook, ach! watte schrik! haer Vruchten niet verscho-

 

‘Wee! ons dan hier in't Land, daer, midden op de straet,

 

‘Het bloediger Gevveldt ons voor de oogen staet.

 

‘Wy voelen Godes Handt, in gramschap opgeheven,

 

‘Om swaerder noch te slaen; so wy ons niet begeven

 

‘Tot boet' en waer Geloof, na lering vã het VVoort,

 

‘Dat ons den VVeg vertoont die totten Hemel hoort.

 

‘Maer, niemant willer in, als na sijn eyge sinnen,

 

‘Daer met hy Godes Rijck poogt ydelick te winnen.

 

‘Een yder beeld sick in, door menschelick verstant,

 

‘Dat hy de Godes-dienst hier regt pleegt in het Lant.

[p. 7]

 

‘Dies siet men, langs hoe meer, de kercken sik verscheuren,

 

‘En dus men Gode dient in schuyle-wincke-deuren.

 

Doch, dit sy dus genoeg van 't Geestelick geseyt.

 

't Is beter dat wy hier weer keren tot de Meyt.

 

Siet dan de dvvase Maegdt, in 't Boeckje stoocke-minnen;

 

Daer toe dat ydel-hoofdt misbruyckt verstandt en sinnen:

 

Sy lockt den Vrijer aen, door flickerig gesicht,

 

Op dat hy haer voldoe d'oneerbaer Minne-plicht.

 

Dan loncktse sijeling, dan weder eens van voren,

 

En al, om datse hem sou tot de lust bekoren:

 

Dan geeftse hem een praet, dan lachtse, Manne-soet,

 

Dan geeftse hem een soen; gelijck een hoere doet:

[p. 8]

 

Dan laetse sick eens hier, dan weder daer, betasten:

 

Waer toe seer vaerdig sijn de snode Venus-gasten,

 

Die opwaerts aen de borst, en neerwaerts aen de knien,

 

Doen onbeschaemt gevoel; als meermael is gesien:

 

Moer-Lijs laet alles toe, en mag het wel gedogen:

 

Hoe meer men haer betast, hoe meerse werd bewogen,

 

Door al sijn ydelheyt, tot sotter Minne-lust,

 

Die, in haer Venus-hart, wordt nimmer uytgeblust.

 

Sy droomter van, by nacht: Daer na dan, in den morgen,

 

So ligsser op en denckt, als Lijsje-sonder-sorgen.

 

Wanneer dat Liefde-kindt dan van den leger gaet,

 

Dan isset, dat s' het oog weer na den Vrijer slaet.

[p. 9]

 

Hierom gaet die Malloot eens aen de deure gapen,

 

Om, als de hoeren doen, wat ydel vreugd te rapen:

 

Dan sietse desen eens, dan genen, weder aen,

 

Die dan, op dat gesicht, haer groet in't hene gaen.

 

Mits lacht haer Minne-hart, op sijn eerbiedig groeten,

 

En mompelt by sick self; ey, mogt ick hem gemoeten,

 

Op desen achter-noen; dit waer nu wel mijn sin:

 

Om met hem uyt te slaen een koutje van de Min.

 

Hier legtse 't dan op aen, om weer by hem te komen.

 

So haest als hy dat Dier dan ywers heeft vernomen,

 

Groet hy haer, met een kus en dertel Minne-soen:

 

Gelijck de Vrijers nu gewone sijn te doen.

[p. 10]

 

Na dat hy soete Beel een praetjen heeft gegeven,

 

Hoe dat de Minnaers hier in wellust gaerne leven,

 

Wordt hy so vry met haer; dat hy, met hare wil,

 

Haer geeft, in stee van soen, een klopjen op de bil.

 

Wel, Stoutert, seytse dan; hoe! dervje dy verkoenen,

 

Dat gy my, onder 't hemdt, dus geeft u hande-soenen?

 

Hoe! dervje sijn so stout, gy onbeschaemder gast,

 

Dat gy mijn naeckte bil so vrijelick betast?

 

Ick ben u by-slaep niet: Dies wil ick niet gedogen,

 

Dat gy my, deser wijf, weer sult aenraecke-mogen:

 

Gy sijt vry wat te koen; om, met den Venus-handt,

 

Te komen so na by mijn Eerbaer Maegde-pandt.

[p. 11]

 

Ey, Vffrou, antwoordt hy, wilt u doch niet verstoren:

 

Gy kunt mijn brandig hart, door u gesicht, bekoren:

 

Het geen hier is gebeurt, mijn lieve troetel-meyt,

 

Geschag, door liefde-gunst, in soeter stilligheyt.

 

Waerom verstoort gy u, de schoonste van de Maegden,

 

Die dit geneugte spel ooyt met de Vrijers waegden?

 

Is't vreemt dat ick den hand gelegt heb aen dat deel

 

Welck is de achter-wacht der liever Minne-teel?

 

Dus gaen de Vrijers nu te wercke met de Dieren,

 

Die sich, in Venus-School, so mal-soet-apig tieren:

 

Gelijck hun is bekent die daer te schole gaen,

 

En op de Maegde-vvacht ter schildwacht angstig staen.

[p. 12]

 

Doch, weg met desen hoop; die dus, als Minne-knapen,

 

Sick aen een Hollands Lijs, of Brabands Beel, vergapen:

 

Weg oock met dese Maegt; die, als een dertel-vvicht,

 

Vergeet de waerdigheyt van eerbaer Maegde-plicht.

 

Laet ons de vromer Ieugdt en haer gedoen betrachten,

 

Die hier het Rijcke Gods, in waer Geloof, verwachten,

 

En, met haer Oly-lamp, staen vaerdig en gereedt,

 

Op hares Heren komst, met wit cieraet omkleedt.

 

Dan sal de Leser hier, in onse Dichte-reden,

 

Sijn overschiete-tijdt niet ydelick besteden:

 

Hy sal, met harte-vreugd, dan suygen honig-soet

 

Wt onsen Dichte-hof; gelijck de bije doet.

[p. 13]

 

De spinne suygt fenijn, oock uyt de beste bloemen:

 

So doen de bosen oock, die 'tgoede hier verdoemen.

 

Weest gy de honig-bie, door schyven opgeweckt,

 

Die oock, uyt slechter bloem, den soeten honig treckt.

 

Sijt geen geweldenaers, gelijck de hoere-Maegden,

 

Die, door de kinder-moordt, haer sielen alle waegden.

 

De boos heyt van den mens heeft nu den over-handt,

 

So hier in onsen Staet, als oock in ander Landt.

 

Sijt oock niet toegedaen hun die, in Regter-Stoelen,

 

In stee van Regt te doen, in Tyrannije woelen,

 

Verblindend hier het volk, door schijn van groten staet,

 

Die, alsset Godt belieft, gelijck een roock, vergaet.

[p. 14]

 

Dus eyndick dit Gedicht, den Tytel toegeschreven,

 

U, tot inleyding hier en soet vermaeck, gegeven,

 

Doet dan u voordel nu, met dit mijn Dichte-boeck,

 

Dat Lijsjes Kap bestraft en Belis Hulle-doeck.