Sedigh leven, daghelycks broodt (1639)

tekstkritische noten

1638: 69

CXXVI. Recht en slinck. 126⁺

Pot-wijs vatmen alle dinck,¹
Met sijn eyns-oor, recht of slinck:²

Wilt ghy vred', soo grijpt het recht;³

Met het slinck, soo staetmen slecht.⁴

⁺

+ V1 Recht en slinck: rechts en links.

1 Pot-wijs: zoals men een pot (met oren) vastneemt; vatmen: grijpt men vast.

2 eyns-oor: oor waarin men een hengsel haakt (WNT 3.3, k. 4044); slinck: links.

3 het recht: het rechteroor.

4 Met het slinck: met het linkeroor; traditioneel wordt rechts met goed en links met slecht geassocieerd.

+ 1-2 Vergelijk Cats, Embl., XXVII (Omnibus ansa rebus inest): ‘Met de oiren grijpt men potten,/Schoone fruyten met de steel, ...’). Zie ook Epictetus 43: ‘Ieder ding heeft twee handvatten; naargelang men het vastneemt, wordt het ondraaglijk of draaglijk. Als je broer je onrecht doet, zeg niet: ‘Hij krenkt mij’. Dit is het handvat waarmee het ondraaglijk is. Zeg veeleer: ‘Hij is mijn broer, mijn levensgenoot’. Dat is de juiste opvatting die de zaak draaglijk maakt’ (Epictetus/H. Schmidt (1954), 45).