Het dagboek of De kroniek

April.

Den 5. kwam met de post eene resolutie van H.H. Mog., dat door hun een hofbode aangesteld was, een gereformeerde. (De benoeming van W. van Oeyen dd. 17 Maart werd ingetrokken, K.)

6. werd mij door eenen geestelijken heer gewaarschuwd, dat er eenige jongens wederom zouden comedie spelen in den ouden lombard in de Vleeschstraat, waarom ik den 7. in dat huis heb gaan inspectie nemen en alles waar bevonden. Dan zijn bij mij twee van die kwanten gekomen, vriendelijk verzoekende, ik zoude hun dat toch niet beletten, zij hadden veel onkosten gedaan, al was het maar voor eenen keer; zij wisten ook wel, dat dat spelen niet goed was. Ik antwoordde: geen éenen keer, maar zal dat van daag nog trachten te beletten; ben om half 11 naar het stadhuis gegaan, alwaar de Magistraat was; heb den regent-burgemeester Mooren door den stadsbode J. Lenders uit hunne vergadering doen roepen, die terstond bij mij gekomen is op de hertogskamer (tegenover de intrede der vestibule), alwaar ik hem heb doen herinneren, dat voor twee jaren nog gespeeld was op de schippersgaffel, (vergaderingshuis van het schippersgild), tegen welke bijeenkomst alsdan sterk door mij gepreekt was, waardoor het gebeurd is, dat zij, geene toehoorders meer krijgende en van den heer Pastoor scherp vermaand zijnde, alles hadden daargelaten; maar deze zelfde compagnie (vereeniging) wederom zou spelen, en dat dit niet kon dienen als tot bederf der zeden, en zeide daarbij, dat de Venlosche jeugd genoeg bedorven was, zonder dat zij comedianten werden, en andere mede verleidden. Ik verzocht alsdan dat de heeren dat spelen aanstonds wilden verbieden, dat ik dan eene groote satisfactie zou hebben, waarop Mooren antwoordde:

[p. 53]

‘Mijnheer heeft wel veel attentie voor de stad, ik zal het aan de heeren aanstonds voordragen, mijnheer zal volle voldoening hebben’, en ben dan, van hem uitgeleid zijnde, naar huis gegaan. - Om half 2 kwam de stadsbode mij zeggen, dat de heeren het comedie spelen strikt verboden hadden, op eene amende van 10 goudgulden voor ieder persoon, en zooveel voor Stoffel Kraghen, als hij dat in zijn huis zou permitteeren. Daarmee lag de comedie op straat; zij hadden den dag te voren, overal kaartjes gedragen, zelfs bij den burgemeester. Wie de onkosten zal betalen is een raadsel.

17. arriveerde 's avonds bij den Commandant een prinsenbode. Hij had bericht, dat het regiment Munster, hetwelk in Den Bosch zoo geplunderd had, en in Maastricht ontwapend, gevangen was gehouden, naar Venlo zou getransporteerd worden per compagnie Zwitsers, en hier zouden afgedankt worden, of beter, aan Pruisen overgeleverd; want den 18. vertrok van hier een officier Horst (plaatsmajoor Ter Horst, K.) naar Gelder en kwam den 19. om 10 uur vm. terug met 3 Pruisische kapiteins en 8 onderofficiers, die na den middag naar Baarlo reden.

19. werd eene dievegge voor anderhalf uur op den steen aan het stadhuis gezet, met een ijzeren karketting om den hals, welke zij gestolen had.

21. om 3 uur nm. arriveerden te Blericktwee compagnieën Zwitsers van Hirtzel, brengende van Maastricht 55 man van Van Munster. Aan het hek voor de barrière werd door den plaatsmajoor van Venlo of zijn fungeerende, de sententie voorgelezen op den Pruisischen grond (Blerick), dat zij voor hunne feiten, binnen Den Bosch begaan, werden afgedankt. (Volgens K. werden de gevangenen bij het fort St. Michael overgeleverd.) Terstond trokken de Zwitzers weg en de Pruisen omsingelden hen, hun majoor riep: ‘recruten rechts-om’ en trok met hen allen naar Blerick en nog dienzelfden middag naar Grubbenvorst.

22. kwamen wederom twee compagnieën Zwitsers met een goed getal gevangenen, die gelijk de eerste uitgestreken werden, naar Grubbenvorst geleid en bij

[p. 54]

de anderen daar bleven, tot dat zij allemaal bijeen zouden zijn.

24. arriveerde weder te Blerick twee compagnieën Zwitsers met een deel arrestanten, die ook alzoo uitgestreken werden en naar Grubbenvorst geleid.

25. 's morgens vertrok het 1. bataljon van de Zwitzers van Hirtzel naar Holland om de Pruisen af te lossen (die den Hollanders de wetten waren komen stellen, zie ‘Toelichting’ vóor).

26. nm. kwamen aan de Geldersche poort kwartiermeesters van Brunswijksche dragonders, die in Straelen rustdag hielden; men sloot terstond de poort, en de officier werd door eenen schildwacht naar den Commandant geleid, die den overtocht (verzocht zijnde) aan hen toestemde. Zij kwamen uit curiositeit langs Venlo, mits zij te Kaldenkirchen moesten zijn.

27. trokken de troepen over de heide naar Leuth, Kaldenkirchen en Dülken, naar Maastricht (wegens den opstand der Luikenaars tegen hunnen Prins, K., welke door de troepen van den Koning van Pruisen bedwongen werd).

29. omtrent 3 uur arriveerden de stafofficieren van Van Munster met 127 man, komende van Maastricht en blijvende te Venlo in garnizoen om hun regiment te completeeren.

30. werd omgeroepen van stads- en van 's heerenwege, dat niemand eenen meiboom mocht planten, noch 's avonds om denzelven dansen, op amende van een goudgulden.

Om 2 uur arriveerden twee compagnieën Zwitsers van Hirtzel, brengende 50 arrestanten van Van Munster, die van de Pruisen te Blerick opgepakt zijn. Al bij de rest!