Dichter en boer. Hubert Korneliszoon Poot, zijn leven, zijn gedichten

[p. 391]

Kerkenvrede. Dit gedicht kan een weerslag zijn van Poots religieuze twijfels. Hij zag de onenigheid tussen de jansenisten en de katholieken (tot scheuring geworden in 1724) en in de protestantse groeperingen de onenigheden tussen doopsgezinden, remonstranten en calvinisten. Onder allen had hij vrienden. Hijzelf zocht naar een oerchristendom boven geloofsverdeeldheid en roept de christenen op om zich niet druk te maken over kleine meningsverschillen die de essentie niet raken en die de vijanden van het geloof genoegen doen. In Pers' Iconologia en ook Werelttoneel iii p. 263, komt hetzelfde motto van Mattheus 5 bij het lemma ‘de sevende saligheyt’ waarnaar in Pers' inhoudsopgave verwezen wordt bij ‘vreede’. Mogelijk had Poot ook bij dit gedicht het Werelttoneel in gedachten. Kerkenvrede als lemma komt noch bij Pers voor (vanuit Ripa's katholieke standpunt begrijpelijk: er is maar één una sancta), noch in het Werelttoneel waar de editeur misschien geen behoefte had aan deze toespitsing die niet ieder naar de zin zou zijn.

Kerkenvrede

Zalig zijn de vreedzamen: want zij zullen Gods kinders genaamt worden. Matth. V.

God noemt een vreedzaam mens zijn kind;
wat mag men dan zo dwaas en blind
malkander haten onderling
niet zelden om een nietig ding,
of dat nog hevig wordt betwist,
tot vreugd van Turk en ongodist?
Verdient dat zulk een grote scheur
in Jezus kleed?^* Of moet zijn deur
hierom zo vast gesloten staan?
Ai neemt de zwakken mee toch aan.^*
des Heilands bruid is ene vrouw
wiens zachtheid ik voor schoonheid schouw,
en die 't apostelijk geloof
niet wederstreeft met zielenroof^*.
Al strijdt zijn mening met de mijn,
hij zal nochtans mijn broeder zijn.

* vgl. Johannes 19:23

* vgl. 1 Corinthe 8 en 9

* zieltjeswinnerij bij andere kerken