Stadgasten

[p. 122]

Event

Een Event waaraan ik zonodig moest deelnemen om een speciale ervaring op te doen. Ik heb het geweten. Sommige firma's bieden hun medewerkers zo'n event aan om van hun stress af te komen of om ze te stalen en karakterkracht op te laten doen tijdens een survivaltocht door de wildernis, een kanovaart op een onstuimige rivier of via een val of zweefpartij uit een hoge boom, hoe ruiger hoe liever.

De ontmoetingsplaats was een oude constructiehal bij het IJ, ik een van de twaalf deelnemers.

Meteen bij binnenkomst word je gefilmd en verschijnt je beeld gedigitaliseerd op een groot scherm dieper de hal in, wat bij de gefilmden een lacherige, nerveuze stemming wekt. En daar zie ik mijzelf voluit. Zie mijn loophouding, zie mijn gezicht uitvergroot en gemanipuleerd, verwrongen, gezicht langzaam overgaand in een ander gezicht dat ook het mijne is - jonger, ouder, karikaturaler - of een waar het oude doorheen schemert, vaag, onbestemd, huiveringwekkend.

Dan word ik in vol postuur, samen met andere survivelaars, naar de locatie van de eerste opgave geleid: een hoogwerker, bungeejumpen vanaf het hoge plateau boven het water van het IJ.

De angst grijpt ons bij het zien alleen al naar de keel, het wordt doodstil, een stilte alleen verscheurd door de angstkreten van een springer, want gillen doen ze allemaal, zonder uitzondering. Als ik aan de beurt ben voel ik de angst als een bijtend zuur in mijn bloed. Mijn voeten worden sa-

[p. 123]

mengebonden en vastgesnoerd aan het elastieken uiteinde van het dikke touw. Dan moet ik voorover omlaagspringen, wat ik pas doe na de tweede geschreeuwde opdracht. Spring! Ik gil. Maak mijn dodensprong, die gevolgd moet worden door het ontspannen op en neer veren vlak boven het wateroppervlak. Maar de ruk aan het touw blijft uit. Ik blijf vallen, vallen, door water en aarde heen.

Mijn tuimeling door het donker duurt eindeloos.

Als ik ten slotte bodem voel krabbel ik kreunend overeind, mij afvragend of ik nu wel of niet dood ben.

Het is donker, maar een donker van een merkwaardig verdunde aard, zoals ook de lucht mij enigszins verdund voorkomt; ik moet snel ademen wanneer ik als een reuzenworm voortkruip in wat een heel gangenstelsel lijkt - gangen die doen denken aan bepleisterde loopgraven -, met hier en daar kleine dwaallichtjes, die een diffuus schijnsel verspreiden. Er klinken doffe schoten. Ik voel de nabijheid van andere kruipende, hijgende wormen méér dan dat ik ze zie. Kogelinslagen. Brokken steen vallen om mij heen en er is het onaflatende geluid van hartbonken, hijgen, doorschoten door onverstaanbare bevelen.

Ik stuit op een lijk; losse armen en benen, rompen, glibberige ingewanden, uitwerpselen. Een granaat ontploft, de gummiachtige scherven vliegen mij om de oren. Dan nóg indringender, het versterkte hartbonken, hijgen, de onverstaanbare geschreeuwde commando's, granaatinslagen, explosies.

Ik begin sneller te kruipen, de gang loopt langzaam op, ik stuit op een deur, richt mij op - er is meer ruimte nu, ook ademruimte -, open de deur. Wit lamplicht dat mij in het gezicht slaat als een hand. Ik bevries even en loop dan langzaam de kamer in. De lucht is er dichter, dikker.

In het midden van de kamer staat een baar met een lijkkist, eromheen een aantal zwijgende mannen en vrouwen, die even opkijken als ik eraan kom en dan weer strak voor

[p. 124]

zich kijken. Ik nader de baar en één moment verwacht ik dat er niemand in ligt, maar dan zie ik dat de dode een replica van mijzelf is, of althans iemand die geacht wordt op mij te lijken, zij het leeftijdlozer, want het is moeilijk schatten hoe oud hij is. De dode ligt in een langwerpig ijsblok dat snel smelt; het water wordt in de hoeken afgevoerd. Ik blijf geboeid staan kijken hoe het lijk onder de warme blikken van de omstanders ontdooit en steeds reëler wordt, een wat kleuriger huid krijgt. De ervaring is niet ongelijk aan die welke ik eens heb gehad tijdens een uittreding, toen ik vanuit eenzelfde hoogte neerkeek op mijzelf, alleen nu zonder de angst van toen.

En dan - de dode is bijna geheel ontdooid - zie ik hoe de oogleden beginnen te trillen en de ledematen een eerste zwakke poging wagen tot bewegen. Dan pas bevangt mij een grote angst. Ik draai mij vliegensvlug om en vlucht weg. Maar het is of mijn benen half verlamd zijn. Nachtmerrieachtig traag, als in een vertraagde film, beweeg ik mij op de deur toe, open die en sta weer in de fabriekshal, met voor en boven mij het grote projectiescherm.

Ik zie mij weer binnenkomen. Zie hoe mijn beeld wordt gemanipuleerd, verwrongen, gedeformeerd en hoe mijn gezicht alle mogelijke vormen aanneemt, vormen van iemand die ik ben en niet ben tegelijk, waaronder die van mijn dode ik.

In plaats van met de groep mee te gaan naar de hoogwerker om te bungeejumpen verlaat ik de hal, met een gevoel mijzelf niet meer te zijn - of juist wel?