Het masker van de wereldt afgetrocken
(1935)–Adriaen Poirters–
Auteursrecht onbekendToe-maetjen.SIet hier, Philothea, op datje van alle vruchtjens een rariteytjen soudt hebben, soo sal ick die naer-volghende uyt eenen Koninghs Hof gaen lesen. Den Koningh Abner wou sijnen Soon in een gheduerighe blijdschap op-voeden, sonder dat hy met een ghepeys van droefheydt oft misnoeghen soude ghequelt worden, dede over-sulcks hem alle vermaeck hebben in een Koninghlijck palleys, in hetwelck niet en ghebrack van blyGa naar voetnoot2. geselschap, van leckernije, van Musieck, van spelen, van peerden, van voghels, van jachten, van duysent ghenuchten die een kleyn Godeken in eenen aertschen hemel (by maniere van spreken) sou konnen besitten oft moghen wenschen: ende even-wel in dit bly ghemoet, ende in dit vrolijck hert, is de droefheydt noch in-ghekropen; want naer het verloop van ettelijcke jaeren, begheerde hy van sijnen Vader buyten te rijden: welcke vraghe den Vader op eenen cruys-wegh stelde, nietGa naar voetnoot3. wetende wat hy sijnen Soon hier in soude toe-laeten oft weygeren; want hy over-peysde by sy-selven aldus: Laet | |
[pagina 296]
| |
ick mijnen Soon buyten niet spelen rijden, slae ick hem sijne begeerte af, soo sal hy dat sonder twijffel ghevoelen, ende sal hierom met eenighe droefheyt bevanghen worden, die ick tot noch toe van hem heb soecken te weiren. Laet ick het hem oock toe, soo stae ick oock in't selve perijkel; want ghelijck de wereldt is vol miserien ende ellende, soo sal het qualijck konnen gheschieden, of hy en sal iet hier of daer sien, dat sijn bly-moedigh herte sal misnoegen. Even-wel den VaderGa naar voetnoot1. sloot den oorlof aen sijnen Soon te gheven, belastende ondertusschen aen sijn dienaeren, datse hem soo bly souden t'huys brenghen, alsse hem souden wegh voeren. Maer te vergeefs; want recht buyten komende, sagh hy eenen bedelaer, daer naer eenen melaetschen, ende een weynigh voorder een stock-oudt manneken, dat langhs de straeten ghelijck een slecke voorts kroop op sijn krucken; door welcker aenschouwen den jonghen Prince is beroert gheweest; ende verstaende dat dit denGa naar voetnoot2. mensch in sijn leven was onderworpen, heeft ghenoegh bevonden, dat den raedt van den Vader niet bestaen en kost, ende dat niemant soo de deur' aen de droefheydt en kan sluyten, of sy weet een venster te winnen, daer sy haer selven op het onverwachtste weet in te dringen. Pure blijdschap sonder droefheydt en wordt hier nimmermeer ghevonden; maer pure droefheydt sonder blijdschap alle daghen. | |
I.Neemt hier noch een vercieringe toe, om jock ende ernst by een te voegen. Den Wolf om sijn dieverijen tot deGa naar voetnoot3. galghe veroordeelt, was verbeden op sulcken bespreeck, dat hy soude hangen d'eerste keer als hy noch vleesch soud' stelen. Zijnde dan in't velt, siet hy een schaep op den kant van de riviere weyen. Het back-huys begost hem te waeteren, maer de galghe dede hem den lust vergaen. Edoch, ghelijck de occasie den dief maeckt, soo grijpt | |
[pagina 297]
| |
hy't by den hals, ende sleypende dat door de riviere, seyd' hy: Kom Cabeljauken. Philothea, diergelijcke gheschiedt alle daghen, wy weten ongheoorlofde saecken soo te doopen, ende eenen anderen naem te gheven, ende wy gaen daer mede deur sonder daer beenderen in teGa naar voetnoot1. vinden. Eerst ghedaen, en naer bedacht,
Heeft menigh in't verdriet ghebracht.
| |
II.By den Wolf sal ick Reyntjen de Vos laten komen.Ga naar voetnoot2. Desen wierdt-gheleydt naer de galghe om sijn vogheldieverije,Ga naar margenoot+ ende even-wel soo badt hy voor 't lest datmen hem door de ganse-straet soud' leyden. Galghenberouw is een slecht ende onvolmaeckt berouw. Het fabeltje leert, Philothea, dat die in quade ghewoonte van sonden staet, eerder het leven sal laeten als de boose gheneghentheden.Ga naar voetnoot3. Van voghelen, honden, en Vrouwen,
Voor een vreuchtjen seven rouwen.
| |
III.Philothea, dit sal dienen deghene die soo haest zijn op hun peerdeken. Philippus den II hadd' den heelen nacht eenen brief gheschreven aen sijn Heyligheydt. Hy eyschten sandt om het gheschrift te drooghen; maer den Pagie slaeperachtigh zijnde, ende de ooghen vol vaecks hebbende, heeft den inckt-pot ghenomen in de plaets van het sandt, ende den heelen brief beklat ende over-ghegoten. Philippus en gaf niet het minste teecken van onsteltenisse, noch men hoorden niet een woordeken van berispinghe. Waer zijnse nu, die terstondt naer de tanghe of eenen klippel vatten, ende slaen op hun dienst- | |
[pagina 298]
| |
boden of het beesten waeren, ende dat dickwils om kleyn oorsaeck, jae om beuselerijen, om datse korsel zijn,Ga naar voetnoot1. ende veel met het verkeeren hebben verloren?
Het is al goet
Wat dat hy doet,
Diemen bemint:
Het is al quaet
Voor diemen haet,
Wat hy beghint.
Distelen en doorens steken seer,
Maer quaede tonghen noch al veel meer.
De scherpste maenders,
Zijn de quaetste betaelders.
Doch dit naer-volghende sal een weynighje beter op u passen. Ick noode u om een reysje te spieghelen. |
|