Het papieren gevaar. Verzamelde geschriften (1917-1947) (3 delen)

Invitatieconcert - Martine Dhont-Jan Wagenaar
23 december 1921 (UD)

Jaarbeurs, Grote Zaal
Martine Dhont (zang) en Jan Wagenaar (piano)
Werken van Schubert, Mahler, Ravel en Debussy

De vraag die door dit concert bedoelde opgelost te worden, was: of de Grote Zaal van het Jaarbeursgebouw geschikt is voor muziekuitvoeringen. Wel, het is een zeer gemoedelijk, gastvrij milieu, geen holle ruimte, geen drukkende wanden. Het is geen foeilelijke, zakelijke concertruimte, zoals veel zalen uit de vorige eeuw; het is geen dertigmaal vergrote kamer, met cosy-corners en diverse knussigheidjes, zoals veel buitenlands modern gedoe. Maar of ze klinkt? Laat ons nog één slag om de arm houden: men experimenteerde ditmaal met een zangeres, een pianist en een nieuwe Steinweg-vleugel. Laat men nóg een proefconcert ondernemen, met instrumentalisten (strijkkwartet, één of meer strijkers met piano, klein ensemble). Ik zeg niet dat ik er zeer hooggespannen verwachtingen van heb, maar men staat met zalen voor de vreemdste verrassingen. Een ruimte waarin het onfortuinlijk zingt, is dikwijls een gewillig middelaar voor de klank der strijkinstrumenten.

Men zou nog een derde, interessanter proef kunnen wagen: met de eerste helft der zaal namelijk. Het klinkt in het achterste, lagere gedeelte zonder fout te gevoileerd. Men kon dit deel misschien met schermen (s.v.p. geen gordijnen!) afsluiten; het

[p. 554]

podium opstellen (en iets verhogen) aan de smalle zijde en de stoelen een kwartslag draaien. Wanneer men ernst maakt met deze experimenten, dan staan ons nog wel interessante avonden te wachten.

Deze zaal als geheel is voor een liederavond alvast niet zeer geschikt: te laag. De stem doet niets, de pianoklank verstuift. Het smelt niet samen.

Het experimentele deel van de avond is dus in zoverre geslaagd: dat we weten waarvoor de ruimte niet zeer geschikt is. En het artistieke deel - al zullen wij dit in deze zaalkritiek niet uitvoerig bespreken - gaf aanleiding tot grote vreugde over Martine Dhonts zang, die (Schubert) weer volmaakt op haar vroegere niveau was. Ik heb haar laatste concerten minder moeten bewonderen dan de meeste harer vroegere prestaties en het is met een grote tevredenheid dat ik thans kan constateren dat Martine Dhont haar periode van depressie te boven schijnt te zijn. Jan Wagenaar begeleidde haar muzikaal en zeker. Te zacht, in de regel - en sommige zaken, ‘wo die schönen Trompeten blasen’ bijvoorbeeld, verdragen wel een orkestraler, gedifferentieerder pianospel. Zijn reproductie, na de pauze, van Debussy's Isle joyeuse en Jeux d'eau van Ravel had ik gaarne gehoord - doch niet altoos is het goede voornemen de vader van een gebeurtenis.