X. Hoofdtstuk.
Van de Protonotarissen der Apostolische Kamer in 't Consistorie van den Paus dienstdoende, en die den naam van Deelgenoten draagen.
Ga naar margenoot+ Het Genootschap der Apostolische Protonotaristen bestaat in een vast twaalf getal, hun Ampt kost zeven duizend Pistolen, en brengt omtrent tien ten hondert op, zonder het toevallige 't welk somtyds zeer veel is, zulks zy ten minsten jaarlyks twaalf hondert Ryksdaalders inkomen hebben. Zy meenen afkomstig te zyn van de Beamptschryveren, die door Paus Clemens den I. wierden ingestelt, en dat vervolgens hun door den Paus Fabiaan gelast wierd, de handelingen der Martelaren te beschryven.
Zy zyn Prelaten, en somtyds Referendarissen van de Tekening der Genadeschriften en der Gerechte waar van wy reeds gesproken hebben. Zy gaan in 't violet gekleedt, draagende een Priesters Kap, en Bovenrok met mouwen als de Dokters in de Rechten. Zy plaatsen zich in de Pausselyke Kapel, in Ruiterpracht, en andere openbaare handelingen onmiddelyk voor alle de Abten en Kerkelyken zoo wel Waereldlyke als Geordende die geen Bisschoppen zyn. Deeze Protonotarissen zyn begunstigt met den naam van Deelgenoten, waar mede zy zich van de Apostolische Protonotarissen ad Honores onderscheiden, die door gunst der Kardinalen Legaten verkooren zyn, en de bedieningen der Deelgenoten niet mogen waarneemen, noch een violet kleedt draagen en geen Priesterskap dan in de plaatsen, alwaar zy hun gewoon verblyf houden, noch in de Provinciën van den Kerkelyken Staat, alwaar zy byzonderlyk om eenige ongemeene bediening afgezonden zyn, waar van de Paus een bewysbaare Akte in zyne Argiven begeert te hebben.
Alle de Apostolische Protonotarissen zoo wel Deelgenoten als ad Honores, hebben het recht van der Kardinalen Testamenten t' ontfangen, alle onderzoekingen en noodige Dingtaalen, wegens de Canonisatie der Heiligen te doen en te houden, en de Aktens die van groote aangelegenheit voor het Pausschap en den Kerkelyke Staat zyn; en hier om woonen zy de openbaare en half-openbaare Consistoriën by. Zy verzellen den Paus, wanneer hy eenige ongemeene bedieningen buiten Rome zal doen en waarneemen, gelyk Clemens de VIII. deed, gaande naar de Stadt Ferrare om de Huwelyk Zegen aan Philips den III. Koning van Spanje, en aan de Aartshertoginne van Oostenryk te geeven.