Het leven van Maria Petyt (1623-1677)

Regelnummers proza verbergen

CXVIII. Capittel

1De andere bekoringhen zyn dese, dat ick ghelijck wenschte noyt 2gheboren te zyn: in den goddelijcken dienst ghevoelde ick als eenen 3haet ende afkeer vande Religicusen, ghelijck hun versmaedelijck³ 4aensprekende, al oft my verveelde ende teghen waere, hunnen 5sanck, ende lof Godts te aenhooren; jae ghevoelde als een bitter-6heyt op hun, ende op myne Mede-susters, hunne presentie, ende 7conversatie qualijck konnende verdragen; al-hoe-wel, dat sy on-8noosel waeren, noch my eenighe reden, oft occasie daer toe en 9gaven; zynde oock ghetenteert tot gulsigheyt, tot nydigheyt, tot

3 versmaedelijck, verachtelijk

[p. 201]

10gramschap, tot mistroostigheyt, tot melanckolie, tot blasphemie, 11tot wanhope van myne Saligheyt, oock om my selven het leven te 12benemen, ende om door te loopen, en dese plaetse schandelijck¹² 13te verlaeten.

14Ten tyde van dese gheweldighe bekoringhen, hoorde ende ghe-15voelde ick ghelijck een teghen-spreken, ende verwyt van jemant 16in my, aldus: maer siet, wien datmen hier Moeder stelt, om andere¹⁶ 17vooren te gaen, te stichten, ende te leeren: ô gy schyn sonder zyn;¹⁷ 18hoe zijn de menschen in u bedroghen? ô datmen u ten huysen uyt-19smyte, ghy en zyt dese plaetse niet weerdigh; siet eens wat boos-20heyt domineert nu in u; siet ghy wel, wat grondt datge nu hebt?²⁰ 21den welcken niet anders op en werpt, als modder ende slijck, &c.

22Maer weet, oft bevroeyt U Eerweerdigheyt wel, hoe dat ick 23alsdan in't ghebedt ghestelt was, oft andersins in den toe-keer tot²³ 24Godt? want hoe ick my meer trachte te keeren tot Godt ende te 25begheven tot het ghebedt, hoe ick meer lyden ende meerdere py-26nelijckheyt des gheests was ghevoelende; oversulcx ick was dan 27even-eens, ghelijck jemant, die ghestropt hanght aen een galghe, 28tusschen Hemel ende Aerde, met handen ende voeten ghebonden, 29verlaeten ende verstooten van Godt, ende vande Menschen, ende 30van alle, dat in den Hemel ende op der Aerden is, van alle kanten 31my ghevoelende ghepynight, ende ghetormenteert, sonder jevers 32door, my te konnen helpen, het gheweldigh lyden te stillen, oft 33eenighsins te versoeten, al was't dat ick my porde om te oeffenen 34eenighe acten van Gheloof, Hope ende Liefde, acten van over-35gheven, ende abandonneren myns selfs, acten van ootmoedigheyt 36ende soo voorts, het was al het selfste; niet en scheen my te konnen 37aenbrenghen eenighe ghevoelijcke, oft bevindelijcke versterckin-³⁷38ghe, &c. ghelijck ick op andere tyden in andere overvallentheden³⁸ 39ende bestorminghen, my plocht mede te behelpen, ende daer door 40remedie vondt, om my eenighsins staende te houden in't midden 41der baeren.

42Maer nu waeren my ontnomen alle behulp-middelen, ende scheen⁴²

12 door te loopen, ervandoor te trekken

16 Moeder stelt, als Moeder (overste) aanstelt

17 gy schyn sonder zyn, gij schijnheilige

20 grondt, gemoed

23 andersins, anders gezegd

37 bevindelijcke, duidelijk voelbare

38 overvallentheden, onverwachte aanvallen

42 ende scheen, lees: ende scheen ick

[p. 202]

43als overghelevert aen menighte quaede gheesten, om my te quellen⁴³ 44ende te pynighen naer hun vermoghen, naer de macht die Godt aen 45hun over my was ghevende; ick scheen van hun somtydts een ghe-46roep te hooren, my aensprekende, siet, nu beghint ghy een weynigh 47te proeven het ghene ghy inder eeuwigheyt sult moeten lyden.

48My en ghedenckt niet, dat in alle dit my oyt ontginck de gron-49dighe, ende wesentlijcke resignatie in den wille Godts, alwaer't⁴⁹ 50in der eeuwigheyt soo te moeten blyven; nochtans docht my eenen 51Ave Maria tydts wel eenen dagh langh te zyn: anders en wist ick 52van gheen goedt, oft deught te spreken, het was al bedeckt ende 53gedoken onder de tempeestighe baeren ende stormwinden der 54quaede beweghinghen, ende quaede invallinghen, daer ick luttel⁵⁴ 55tydts vry van was; ick segghe de wesentlijcke resignatie in den wille 56Godts; want de bevindelijcke ende ghevoelijcke en wiert ick som-⁵⁶57tyts niet ghewaer.

43 menighte, talrijke

49 wesentlijcke (resignatie), wordt gezegd van alle eigenschappen en belevingen in de wezensgrond, door de inwerking der genade tot nieuwe natuur herschapen en wier activiteit of manifestaties dan ook voor het natuurlijk bewustzijn der vermogens onwaarneembaar zijn (Debl., p.406)

54 invallinghen, invallende gedachten

56 bevindelijcke ende ghevoelijcke (resignatie), (de berusting of overgave) voor de vermogens waarneembaar, in tegenstelling tot de ‘wesentlijcke’ (vgl. r. 51)