Bibliographie der Middelnederlandsche taal- en letterkunde. Deel 1

XIV. Liederen.

Zie F.J. Mone, Uebersicht, bl. 148-249, H. Hoffmann von Fallersleben, Uebersicht, bl. 129-133 en Jan te Winkel, Gesch. d. Ned. Letterk. I, bl. 422-455.

A. Inleiding.

761. H. Hoffmann von Fallersleben, Aanzoek om mededeeling van oude Nederlandsche volksliederen. - Alg. Konst- en Letterb. 1821 II bl. 50. - Bericht omtrent HSS. met Liederen, Minnezangen en Historische liederen. - Alg. Konst- en Letterb. 1822 I bl. 94. - Zie H. van Wijn, Avondstonden I (1800) bl. 298 en J. Clarisse in Verh. d. Mtsch. v. Ned. Letterk. 1818 bl. 188.

762. J.C.W. le Jeune, Letterkundig overzigt en proeven van de Nederlandsche Volkszangen, sedert de XVe eeuw. 's Gravenhage 1828. 8^o.

763. L.Ph.C. van den Bergh, Onze oude liederen en kleine gedichten. - De Gids 1839 II Mengelw. bl. 349-356.

764. G.J. Meijer, Verslag van en mededeeling uit twee Getijdenboeken der 14e eeuw in de Bibliotheek v.h. Kon. Ned. Instituut. - Verhand. der tweede Klasse van het Kon. Ned. Instituut VI, 2e st. (1839) bl. 32.

765. W. Moll, Het geestelijk lied onzer vaderen in de XVe eeuw. - In zijn werk Johannes Brugman en zijn tijd II (1854) bl. 143-216.

[p. 181]

766. Max Rooses, Het Vlaamsche volkslied in de Middeleeuwen. Eene verhandeling enz. - In zijn Drytal verhand. over de geschied. d. letterk. (1865) bl. 94-147.

767. G. Kalff, Het lied in de middeleeuwen. Acad. proefschrift. Leiden 1883. 8^o. Beoord. door J. te Winkel o.d.t: Het middeleeuwsch lierdicht. - De Tijdspiegel 1884 III bl. 194-211, 286-310.

768. J.G.R. Acquoy, Het geestelijk lied in de Nederlanden vóór de Hervorming. - Archief v. Ned. Kerkgeschiedenis II (1886) bl. 1-112. - Kerstliederen en Leisen. - Versl. en Meded. d. Kon. Akad. v. Wetensch. IIIe Rks, dl IV (1887) bl. 352-404.

769. J. Maes, Het geestelijk volkslied in de Middeleeuwen. - Het Belfort II (1887) bl. 729-740.

770. P. Fredericq, Onze historische volksliederen van vóór de Hervorming. - Handel. v.h. XIXe Ned. taal- en letterk. Congres te Brugge (1887) bl. 38-42, 169-179. - Woordenwisseling daarover. Aldaar bl. 179-182.

NB. Het hierachter vermelde werk van J.F. Willems (N^o. 773) bevat op bl. xxxiv-xxxv der door F.A. Snellaert geschreven Inleiding: Opgave der Werken, waerin over het Nederlandsch Lied of de Nederduitsche Muzyk en Zangers gehandeld wordt, of waerin Nederlandsche liederen zyn opgenomen. Bl. xxxv-xxxvii: Naemlyst van eenige voorname Liederenverzamelingen in HS., terwijl bl. xxxviii-lviii bevatten: Naemlyst van gedrukte Liederenverzamelingen, zynde veelal zoogenaemde Volks- of Blauwboekjes.

Ook in: Nederlandsche Liederen uit vroegeren tijd, uitg. door J.H. Scheltema (Leiden 1885) komt op bl. 291-417 eene bibliographische opgave voor der Verzameling van Liedboekjes aanwezig ter Koninkl. Bibliotheek te 's Gravenhage, terwijl bl. 249-295 van den Catalogus van de Mtsch. d. Ned. Letterkunde te Leiden, I. (Leiden 1887), en bl. 93-103 van dien der Bibliotheken van de Mtsch. tot bevordering der Toonkunst en der Vereeniging voor Noord-Nederl. Muziekgeschiedenis (Amsterdam 1884) uitvoerige opgaven bevatten der in genoemde bibliotheken voorhanden zijnde Liederboekjes.

B. Verzamelingen.

771. Oude Nederlandsche volksliederen. Naar het Hulthemsche HS. met uitvoerige inleiding medeged. door J.F. Willems. - Mengel. v. vaderl. inhoud (1829) bl. 285-306. Met muziek.

[p. 182]

772. Holländische Volkslieder. Gesammelt und erläutert von Heinrich Hoffmann. Mit einer Musikbeilage. Breslau 1833. 8^o. Horae Belgicae II. Ie Abth. Geistliche Lieder, bl. 1-74. IIe Abth. Weltliche Lieder, bl. 75-180. Herdrukt o.d.t.: Niederländische Volkslieder. Gesammelt und erläutert von H. Hoffmann von Fallersleben. 2e Ausg. Hannover 1856. 8^o. In deze 2e uitg. is de in de 1e uitg. voorkomende Afd. Geistliche Lieder weggelaten, daar deze alle reeds opgenomen waren in het in 1854 verschenen 10e dl der Horae Belgicae: Niederländische geistliche Lieder des XV Jahrh. (hierachter N^o. 778). De 1e uitg. werd beoordeeld door D. Buddingh o.d.t.: Letterkundig overzigt van de buitenlands verspreide Nederlandsche volkszangen. - Alg. Konst- en Letterb. 1834 II bl. 322-329, 342-345, 356-360.

773. Oude Vlaemsche liederen ten deele met de melodieën, uitg. door J.F. Willems [na zijn dood uitg. door F.A. Snellaert]. Gent 1848. 8^o. Beoord. door L.Ph.C. van den Bergh in De Gids 1848 I bl. 804-812.

774. Oudvlaemsche liederen en andere gedichten der XIV en XVe eeuwen [Uitg. door C. Carton naar een HS. behoorende aan den Burggraaf De Croeser De Berghes]. Gent 1849. 8^o. Uitg. d. Maetsch. d. Vlaemsche Bibliophilen, IIe Ser. N^o. 9.

775. Gheestelijke Liedekens van Teunis Harmsen, van Wervershoef en Zuster Bartjen van Utrecht, medegedeeld door J. van Vloten. - Alg. Konst- en Letterb. 1850 I bl. 137-143 en 166-176.

776. Oude en nieuwe Kerstliederen, benevens gezangen en liederen van andere hoogtijden enz. bewerkt A.M.D.G. door J.A. Alberdingk Thijm en L.J. Alberdingk Thijm. Amsterdam 1852. 8^o. Zie de beoord. door Pr. van Duyse in De Eendracht VII (1853) bl. 101 en den brief daarover van J.A. Alberdingk Thijm, Aldaar VIII (1853) bl. 6.

777. Loverkens. Altniederländische Lieder. Herausgegeben von H. Hoffmann von Fallersleben. Göttingen 1852. 8^o. Horae Belgicae, VIII. In Horae Belg. XII verscheen een 2e dl dezer Loverkens. Volledigheidshalve vermeld ik die hier, zij werden echter door Hoffmann zelf vervaardigd. Beoordeeld door J. van Vloten in Konst- en Letterb. 1852 II bl. 328-331.

778. Niederländische geistliche Lieder des XV Jahrhunderts. Aus gleichzeitigen Handschriften herausgegeben von H. Hoffmann von Fallersleben. Hannover 1854. 8^o. Horae Belgicae X. Bevattende: N^o. 1-26, Weihnachtslieder; N^o. 27-36, Marienlieder; N^o. 37-41, Heiligenlieder; N^o. 42-110, Lieder der minnenden Seele; N^o. 111-123, Vermischte Lieder. Naar aanleiding hiervan verscheen:

[p. 183]

779. G.H.M. Delprat, Oud Nederlandsche liederen [met mededeeling van een lied, beg.: Mi lust te loven hoechlic, van Livinus van Middelburg]. - Alg. Konst- en Letterb. 1854 bl. 311-312.

780. J. van Vloten, Jan Roelants' Liedboek. - Als voren 1854. bl. 378-379. Voorloopige aankondiging van: Antwerpener Liederbuch vom Jahre 1544. Nach dem einzigen noch vorhandenen Exemplare zu Wolfenbüttel herausgegeben von H. Hoffmann von Fallersleben. Hannover 1855. 8^o. Horae Belgicae XI.

781. Zes geestelijke liedekens, als proeve van middeleeuwsche stichtelijke poëzij medegedeeld door W. Moll. - Maandschr. v.d. beschaafden stand 1855, bl. 425-442.

782. Mittelniederländische Psalmen, Hymnen und Gebete aus zwei handschriftlichen Breviarien der Herzogl. Bibliothek zu Gotha in Auswahl mitgetheilt und sprachlich beleuchtet von Karl Regel. (Universitäts-Programm). Gotha 1864. 4^o. Bevattende: I. Die sieben Busspsalmen; II. Acht Kirchenlieder; III. Die tien gheboden gods. Vgl. Anzeiger f. Kunde d. dtschen Vorzeit 1864 kol. 383.

783. Lieder der Niederländischen Reformirten aus der Zeit der Verfolgung im 16 Jahrhundert. Herausgegeben von Ph. Wackernagel. Frankfort a. M. 1867. gr. 8^o. Beiträge z. Niederländischen Hymnologie. Heft 1.

784. K.S. Meister, Das Katholische Deutsche Kirchenlied in seinen Singweisen von den frühesten Zeiten bis gegen Ende des 17 Jahrhunderts. Freiburg 1862. 8^o. - Id. Bd II. Auf Grund älterer HSS. und gedruckter Quellen bearbeitet von W. Bäumker. Freiburg 1883. 8^o. In dit werk worden verscheidene oude Nederlandsche geestelijke liederen aangehaald en met de Duitsche tekst vergeleken.

785. Altdeutsches Liederbuch. Volkslieder der Deutschen nach Wort und Weise aus dem 12 bis zum 17 Jahrhundert. Gesammelt und erläutert von Franz M. Böhme. Leipzig 1877. gr. 8^o. Zie op bl. 832: Register der Niederländischen Lieder und Melodien.

C. Geestelijke Liederen.

NB. In de hier volgende opgave heb ik slechts die Liederen vermeld, die naar Handschriften in Tijdschriften en enkele boeken medegedeeld werden. Het zou mij toch te verre gevoerd en deze Bibliographie daardoor een te grooten, onnoodigen omvang

[p. 184]

verkregen hebben, wanneer ik alle Liederen in de hierboven genoemde Verzamelingen of bestaande Liederboekjes voorkomende, afzonderlijk vermeld had. Te eerder meende ik mij deze beperking te mogen veroorloven daar hij, die de Middelnederlandsche liederen tot onderwerp zijner studiën kiest, bepaald de hierboven genoemde werken van Prof. Moll (N^o. 765), Prof. Acquoy (N^o. 768) en Dr. Kalff (N^o. 767) raadplegen en bestudeeren moet, en hij daarin eene menigte Middelnederl. liederen afgedrukt en verder alle noodige inlichtingen zal vinden, vollediger en met meer zaakkennis gegeven dan ik dat zou kunnen doen.

786. Te Deum laudamus. a. Te Deum laudamus. Beg.: Di god louen wy, di here belien wy. Naar een HS. der Herzogl. Bibl. te Gotha medeged. door K. Regel. - Mittelniederl. Psalmen (1864) bl. 6-7. b. Eene oude vertaling van het Te Deum in een manuscript van 1456. Beg.: Di god louen wie, di here beliē wi. Medeged. in De Katholiek XLV (1864) bl. 321-322. c. Naar een HS. van den aanvang der XVIe eeuw. Beg.: Dy god, louen wy al gemeyn. Medeged. in Volks-Alm. v. Ned. Kathol. 1871 bl. 131-133.

787. Kerstlied. Aanhef (32 regels) van een lied op het Kerstfeest, get. Van der Moeder Gods. Beg.: Hets een dach van vrolicheden. Medeged. naar een HS. op de Kon. Bibliotheek te 's Hage door D. Buddingh in zijne Verhandel. over het Westland (1844) bl. 364. Het vermoeden van B. dat dit lied door Noydekijn zou vervaardigd zijn, berust op eene dwaling; de letters NO onder dit lied beteekenen toch niet Noydekijn maar Notabel.

788. Kerstlied. Beg.: Ghegroet so si di maghet soet. Medeged. naar een HS. behoorende aan J.J. van Voorst door W. Moll in zijn werk: Joh. Brugman en zijn tijd, II (1854) bl. 149-150.

789. Eene Kerstleis. Beg.: Wete wel wat de kinderkens songen. Medeged. door J.G.R. Acquoy in Arch. v. Nederl. Kerkgesch. II (1887) bl. 393-400.

790. De vlugt naar Egypte (Kerslied der XVe eeuw). Beg.: Van vrouden ons die kinder singhen. Medeged. door W. Moll in Kerkhistor. Jaarboekje, N. Reeks II (1865) bl. 253. M. pl.

[p. 185]

791. De lofzang van Maria. Beg.: Mine siele maec groet den Here. Medeged. door G.J. Meijer. - N. Werken v.d. Mtsch. d. Ned. letterk. V (1841) bl. 215.

792. De lofzang van Simeon. Beg.: Nu laetstu dinen knecht Here. Medeged. door G.J. Meijer. - Als voren V (1841) bl. 215.

793. Die drie Coninghen. Beg.: Salich kint, vol heilicheden. Medeged. door J.F. Willems in Oudvl. liederen (1848) bl. 435 en opnieuw door J. Vanderstichele in Rumbeeksche Avondstonden (1856) bl. 23.

794. Passiezang over de vijf wonden. Beg.: Die is ghebonden. Naar een HS. v.d. Mtsch. d. Ned. Letterkunde medeged. door W. Moll in zijn werk Joh. Brugman en zijn tijd II (1854) bl. 167.

795. Tot Jhesus rechterhant. Beg.: Och ghedenc mijns wel lieve kynt. Medeged. door N.C. Kist naar het HS. van het oude Convent der Zusteren in S. Johans Klooster te Weesp (thans behoorende aan de Kon. Bibliotheek te 's Hage) in Ned. Arch. v. kerkel. gesch. VII (1847) bl. 181; door W. Moll in zijn werk: Joh. Brugman en zijn tijd II (1854) bl. 182 en opnieuw door F.H.G. van Iterson in Stemmen uit den voortijd (1857) bl. 11.

796. Vanden heilighen cruce ons liefs Heren. Beg.: Heilich cruce, di sal men eren. Medeged. naar het Hulthemsche HS. door J. Vanderstichele. - Rumbeeksche Avondstonden (1856) bl. 24-25.

797. Paaschlied. J.G.R. Acquoy, Het oude Paaschlied ‘Christus is opgestanden’. - Archief v. Ned. Kerkgeschied. I (1885) bl. 1-36, met muziek.

798. Stabat Mater dolorosa. a. Vertalingen van het Kerkgezang: Stabat Mater dolorosa. Met inleiding en aanteekeningen medeged. door J.F. Willems. I. Naar een HS. in de Bibliotheek van het Bisschoppelijk Seminarie te Brugge, beg.: Maria stont met groten rouwe. II. Naar een HS. in de Kon. Bibliotheek te Brussel, beg.: Beweent ende alle vol van rouwen. Belg. Museum III (1839) bl. 443-472. M. pl. De overige door Willems medegedeelde vertalingen zijn alle van de 17e eeuw en komen dus voor deze Bibliographie niet in aanmerking.

[p. 186]

b. Stabat Mater. Beg.: Die moeder stont vol van rouwen. Medeged. naar een HS. in de Bibliotheek van het Arsenaal te Parijs door L.Ph.C. van den Bergh. - N. Werken v.d. Mtsch. d. Ned. letterk. V 2e st. (1841) bl. 89-97. c. Voorgaande vertaling werd opnieuw medeged. naar een incunabel van 1497 get.: Ghetijden van onser lieven vrouwen door H. Hoffmann von Fallersleben. - Germania III (1858) bl. 161-163.

799. Die 15 Freuden Mariä. Beg.: Ic eer het an mi ghebreike. Medeged. door F.J. Mone naar een HS. te Arras in zijn Uebers. d. niederl. Volks-Lit. (1838) bl. 180-181. - Voor de opgave der varianten in het Berlijnsche HS. vergel. de mededeeling van H.E. Moltzer in Tijdschr. v. Ned. Taal- en Letterk. V (1885) bl. 304-305.

800. Lied aan Maria gewijd. Beg.: Als eene scone dagheraet. Medeged. naar een HS. behoorende aan J.J. van Voorst door W. Moll in zijn werk over Johannes Brugman II (1854) bl. 178-181.

801. Psalmen. a. J. Le Long, Verslag omtrent middelnederl. vertalingen der Psalmen. - Boekzaal des Nederd. Bijbels (1732) bl. 261-270. b. Nederduitsche Berijming en uitbreiding van den 51en Psalm (den 50en volgens de Vulgata), eene proeve van Oud-Vaderlandsche Dichtkunst; medegedeeld door den Baron van Westreenen van Tielland. - Verhandel. der tweede Klasse v.h. Koninkl. Ned. Instit. VI 2e st. (1836) bl. 13-31. c. De Zeven Boetpsalmen, en andere stukken, berijmd in de eerste helft der XIVe eeuw, medeged. door G.J. Meijer. - Ps. 6 Ic biddi, Here, op oetmoet; Ps. 32 Die verlaten sijn harer sonden; Ps. 38 En̄ wilt mi niet begripen sere; Ps. 51 Ghenade God, wel lieue Here; Ps. 102 Here, dor dine genadechede; Ps. 130 Van diepen, Here, wt mire herten; Ps. 143 Metten oeren van den verstane; Fragmenten van andere Psalmen. - N. Werken v.d. Mtsch. d. Ned. Letterk. V 1e st. (1841) bl. 187-239. Beoord. in De Gids 1840 bl. 61-71. d. Middelnederl. berijming van Psalm CXXIX (CXXX) door Geert Groote. - Bijl. IX van W. Moll, Geert Groote's Dietsche vertalingen (1880) bl. 68.

[p. 187]

802. Lied van Johannes Brugman. Beg.: Mit vroechden laet ons singhen. Medegedeeld door W. Moll in diens werk over Johannes Brugman, II (1854) bl. 207-212. NB. Ofschoon dit lied door Moll niet naar een HS. afgedrukt werd, is het toch hier vermeld daar deze de eerste critische uitgave van dit beroemde lied is.

803. Got van den cruce sprect te di. Beg.: O mensche! o edel creature! Uitg. door G.J. Meijer. - N. Werken v.d. Mtsch. d. Ned. Letterk. V, 1e st. (1841) bl. 216-222.

804. Devote zamenspraak tusschen Jezus en de ziel. Beg.: Heft op dijn cruys, mijn lieve bruyt. Medeged. naar een HS. beh. aan J.J. van Voorst door W. Moll in zijn werk over Joh. Brugman, II (1854) Bijl. VIII bl. 408-412.

805. Zang op 's menschen bekeering en verlossing. Beg.: Hoe lude sanc die lerar opter tynnen. Medeged. door W. Moll. - Als voren II (1854) bl. 189.

806. Liederen op den dood, des levens leed enz. 1. Beg.: Och voer die doet en is gheen boet. 2. Beg.: In wat plaetsen dat ic bin. 3. Beg.: Een blide moet in tegenspoet. Medeged. door W. Moll. - Als voren II (1854) bl. 195-201.

807. Het daghet uyt den Oosten. G. van Wieringhen Borski, Letterkunde. Terugblik op het lied. I. Het daghet uyt den Oosten. - Maandbl. v. Ned. Taal 1864 bl. 9-16. Dit beroemde lied vindt men afgedrukt in Oudvl. liederen bl. 111, Horae Belgicae II N^o. 16, Acquoy, Geestel. lied, bl. 42 en elders.

808. Vant ander lant. a. Beg.: Het is altoes gheen vastelavont. Medeged. naar een HS. te Oxford door G. Kalff. - Tijdschr. v. Ned. Taal- en Letterk. IV (1884) bl. 188-195. b. G. Kalff, ‘Noch vant ander lant’. - Als voren V (1885) bl. 90-91.

D. Gebeden.

Alphabetisch gerangschikt naar het eerste woord van den regel waarmede zij aanvangen.
Zie F.J. Mone, Uebersicht, bl. 171-193 en H. Hoffmann von Fallersleben Uebersicht, bl. 116-125.

NB. Het eerste gedeelte der aan het hoofd der Afd. C gemaakte opmerking geldt ook voor deze Afdeeling.

809. Morgengebeden uit de 14e eeuw, naar een HS. op de Bibl. v.h. Kon. Ned. Instituut. - M. Haupt und H. Hoffmann, Altdeutsche Blätter II (1840) bl. 268-273.

[p. 188]

810. W. Moll, De heiligenbeelden op het koorgestoelte der Collegiaal-kerk te Zalt-Bommel [waarin mnl. gebeden aan St Barbara en St Katharina medegedeeld worden naar een HS. der Kon. Academie te Amsterdam]. - Kalender v.d. Protest. in Nederl. VI (1861) bl. 87-98. M. pl.

811. Geestelijke gedichten [45 Gebeden] uit de veertiende en vijftiende eeuw, uitg. door C.P. Serrure. - Vaderl. Mus. V (1863) bl. 317-336.

812. Van ons heren passie. - Door Otto van der Leien. Beg.: Als ic mi selven wille verhogen. Medeged. naar een Heidelbergsch HS. door F.J. Mone - Anz. f. Kunde d. Teutschen Vorzeit VIII (1839) kol. 584-588. - Zie hierachter N^o. 836.

813. Ave Maria. Beg.: Ave Maria ten beghinne. Teren der reinre coninghinne. Medeged. door H. Hoffmann von Fallersleben naar een HS. v.h. Kon. Ned. Instituut. - Altdeutsche Blätter II (1840) bl. 269-271.

814. Ene bedinghe opden AB. Beg.: Ave, tempel der Triniteit. Naar het Hulthemsche HS. medeged. door C.P. Serrure. - Vaderl. Museum II (1858) bl. 405-408. M. facs.

815. S. Berbera, S. Goedele, S. Magriete. Beg.: Berbera, edel vrouwe fijn. Naar het Hulthemsche HS. uitg. door C.P. Serrure. - Als voren II (1858) bl. 401-402.

816. Ene bedinghe van onsen Here. Beg.: Geweldich Here van hemelrike. Naar het Hulthemsche HS. uitg. door C.P. Serrure. - Als voren II (1858) bl. 403-405.

817. Dit syn de seven bloemen. Beg.: God groete u, edele roose root. Uitg. door G.J. Meijer naar een HS. v.h. Kon. Ned. Instituut in Verh. d. IIe kl. v.h. Kon. Instituut VI 2e st. (1839) bl. 65-67 en naar een HS. te Darmstadt door F.J. Mone in Latein. Hymnen d. Mittelalters II (1854) bl. 419-420.

818. Gebeden. Beg.: God groetu, hemelsce coninginne. 15 Gebeden ieder van 5 regels door Jan van Hulst, uitg. door C. Carton naar een HS. van den Burggraaf De Croeser De Berghes. - Oudvl. liederen (1849) bl. 534-538.

[p. 189]

819. Uitboezeming tot de Moeder Gods. Beg.: Ghi sijt ghods ende onse moeder. Fragment van het Audenaerdsche HS. medegedeeld door D.J. van der Meersch. - Het Taelverbond 1854 bl. 237-239.

820. Van Sente Katheline. Beg.: Heileghe santinne Katheline. Naar het Hulthemsche HS. medeged. door J. Vanderstichele. - Rumbeeksche Avondst. (1856) bl. 21-22.

821. Dat ons Vrouwe gheboetscap was. Beg.: Here, dore die grote minnentlijc. Naar het Hulthemsche HS. uitg. door C.P. Serrure. - Vaderl. Museum II (1858) bl. 414-418.

822. Dit sijn de seve woorde. Beg.: Here Jesu Christe, also ghewaerlike. Naar een HS. van het Kon. Ned. Instituut uitg. door G.J. Meijer in Verh. d. IIe Kl. v.h. Kon. Instituut VI 2 (1839) bl. 44-48, en door F.J. Mone naar een HS. te Heidelberg in Anz. f. Kunde d. Teutschen Vorzeit VIII (1839) kol. 588-590.

823. Bevelinghe. a. Dit navolghende ghebet Sprect als ghi opstaet sonder let. Beg.: Ic beveel mi der heilegher vloede. Naar een HS. van het Kon. Ned. Instituut medeged. door H. Hoffmann von Fallersleben. - Altdeutsche Blätter II (1840) bl. 268-269. b. Ene bevelinghe. Beg.: Ic bevele mi heden die heilighe V vloede. Naar het Hulthemsche HS. medeged. door J. Vanderstichele. - Rumbeeksche Avondst. (1856) bl. 19.

824. Ene Bevelinghe. Beg.: Ic bevele mi heden ten beghinne. Naar het Hulthemsche HS. uitg. door C.P. Serrure. - Vaderl. Museum II (1858) bl. 398-400.

825. Dits den ave Maria in Dietsche. Beg.: Ic gruete di Maria. Medeged. door W.J.A. Jonckbloet op bl. vi der Voorrede zijner uitgave van Beatrijs (1841). - Dit gebed komt ook voor in den Leken Spieghel uitg. door M. de Vries (1845) Bk II c. 42, bl. 286.

[p. 190]

826. Bevelinghe. Dese bedinghe sal men segghen smorghens vroe. Beg.: In den ghebenediden name ons heren waric gheboren. Naar een HS. van het Kon. Ned. Instituut uitg. door H. Hoffmann von Fallersleben. - Altdeutsche Blätter II (1840) bl. 271-272.

827. Glossenlied op het Ave Maria. Beg.: In die heere van hu ic beghinne. Naar een HS. op de Stadsbibl. te Gent uitg. door Ph. Blommaert. - Oudvl. gedichten II (1841) bl. 57-59.

828. Te mettentîde. Beg.: Jhesus, die wijsheit es gehacht. Medeged. door C.P. Serrure in Vaderl. Museum V (1863) bl. 319 en door M. de Vries in Taalk. Bijdr. II (1879) bl. 57-58.

829. Dits Sente Jans Baptisten name ende op elc lettere van sinen name enen lof. Beg.: Iohannes Baptista, edel Gods vrient. Naar het Hulthemsche HS. uitg. door J. Vanderstichele. - Rumbeeksche Avondst. (1856) bl. 18-19.

830. Gebed tot Maria. Fragment van een gedicht aan de H. Maria. Beg.: Maria.... Als een groet sondaer hoert mi nu. Medeged. naar het HS. van de Kon. Biblioth. te 's Hage door M.F.A.G. Campbell in Versl. en berigten d. Vereen. ter bevord. d. oude Ned. letterk. IV (1847) bl. 23-27. Opnieuw en vollediger naar het Hulthemsche HS. uitg. door A. Angz. Angillis onder den titel: Ene bedinghe van onser Vrouwen, beg.: Maria maghet, ic roepe tote u. - Dietsche Warande I (1855) bl. 242-245.

831. Dit sijn de seven ghetiden ons heren Jesu Christi. Beg.: O Jesu Christi, gheminde here. Uitg. door G.J. Meijer naar een HS. van het Kon. Ned. Instituut in Verh. d. IIe kl. v.h. Kon. Ned. Instituut VI 2 (1839) bl. 53-65 en naar een HS. te Brussel door F.J. Mone in Lateinische Hymnen d. Mittelalters I (1853) bl. 126-129.

832. Dit sijn onser vrouwe droefheden. Beg.: O moeder ende reine maecht. Uitg. door G.J. Meijer naar een HS. van het Kon. Ned. Instituut. - Verh. d. IIe kl. v.h. Kon. Ned. Instituut VI 2 (1839) bl. 48-53.

[p. 191]

833. O intemerata! Beg.: O onbesmette, ghebenedijt. Uitg. naar het Comburgsche HS. door E. von Kausler. - Denkm. altniederl. Sprache u. Litt. II (1844) bl. 557-560, III (1866) bl. 331.

834. Gebedeke aen moeder Anna. Beg.: O sinte Anna, heylighe ghebenedyde vrouw. Medeged. in Kronijk v.h. Histor. Gezelschap te Utrecht III (1847) bl. 66.

835. Ene bedinghe van onsen Here. Beg.: O soete Jhesus, heilich Here. Naar het Hulthemsche HS. medeged. door J. Vanderstichele. - Rumbeeksche Avondst. (1856) bl. 20.

836. Een bedinge van onsen Here, door Otte van Orleien. Beg.: Otte van Orleien sprect. Naar het Hulthemsche HS. uitg. door C.P. Serrure. - Vaderl. Museum II (1858) bl. 394-398. - Zie hiervóor N^o. 812.

837. Uitboezeming tot de H. Moeder Gods, door Martijn van Thorout. Beg.: Roese, boven alle blomen! Naar het Audenaerdsche HS. uitg. door D.J. van der Meersch. - Belg. Museum III (1839) bl. 212.

838. Salve Regina, door Jan van Hulst. Beg.: Sonder smette, saliche roze. Uitg. door C. Carton naar een HS. van den Burggraaf De Croeser De Berghes. - Oudvl. liederen (1849) bl. 29-39. - Het ‘Salve Regina’ van Jan van Hulst [uitg.] door Th.J.I. Arnold. - Dietsche Warande N.R. I (1876) bl. 542-560.

839. Dits der pater noster in Dietsche. Beg.: Vader onse die in den Hemel es. Medeged. door J. Le Long in Boekz. d. Nederd. Bijbels (1732) bl. 297 en door W.J.A. Jonckbloet in diens Specim. inaug. (1840) bl. 127. - Deze vertaling komt ook voor in den Leken Spiegel uitg. door M. de Vries (1845) Bk II c. 41, bl. 278.

840. Bede aan Maria. Beg.: Vrouwe vol genadicheiden. Naar het HS. op het Drentsch Museum medeged. door H.U. Meijboom. - N. Drentsche Volksalm. II (1884) bl. 131-133.

[p. 192]

841. Een ghebet datmen sal lesen inder Messen, alsmen onsen Here heft. Beg.: Ziele Christi, heileghe mi. Naar het Hulthemsche HS. uitg. door C.P. Serrure. - Vaderl. Museum II (1858) bl. 400-401.

E. Wereldsche liederen.

Zie hiervóor de Afd. A en B; F.J. Mone, Uebersicht bl. 194-226, H. Hoffmann von Fallersleben, Uebersicht bl. 129-133 en vooral het hiervóor genoemde proefschrift van G. Kalff (N^o. 767).

NB. De aan het hoofd der Afd. C gemaakte opmerking geldt ook voor deze Afd.

842. Minneliederen van Jan I, Hertog van Brabant. a. Lieder Herzoge Johans von Brabant. [In het Zwabisch naar het Manessische HS. te Parijs thans te Heidelberg] uitg. door F.H. von der Hagen in diens Minnesinger I (1838) bl. 15-17. - Zie ook aldaar III bl. 585-586. b. Minneliederen van Jan I, Hertog van Braband. I beg.: Minlike ende goet; II beg.: Eens meien morgens vroege; III beg.: Ongelike staet ons die moet; IV beg.: Joncfrouwe edel goedertieren; V beg.: Cuusche smale, u bruun ogen; VI beg.: In sach nie so roden mont; VII beg.: Menech creature es blide; VIII beg.: Die winter wil ons jaerlanc mee; IX beg.: Sal ic dus gebonden. - Medeged. door J.F. Willems (met de Zwabische tekst). - Oude Vlaemsche liederen (1848) bl. 9-25. Daar deze liederen door den afschrijver voor von der Hagen's uitgave blijkbaar uit het Dietsch in het Zwabisch vertaald zijn, werden zij door Willems ‘naer mijn best vermogen, wederom tot hunne oorspronkelijke gedaente terug gebragt’. c. Lieder Herzogs Jan I von Brabant. Mitgeth. von H. Hoffmann von Fallersleben. - Germania III (1858) bl. 154-161. Hoffmann gaf van 8 dezer liederen eene andere vertaling dan de hiervoorgaande. Het 8e (Die winter enz.) werd niet door hem vertaald daar hij meende dat het oorspronkelijk niet in het Dietsch vervaardigd werd. d. Een versje [liedje] van Jan I, Hertog van Braband. Beg.: Eing meien morgens frou was ick afgestan. Medeged. in De Nederl. Taal V (1860) bl. 312-314. e. De liederen van Jan I, Hertog van Brabant, uitg. door J.F.J. Heremans [de Zwabische tekst en de vertaling door H. Hoffmann von Fallersleben, benevens de vertaling van N^o. 8 door J.F. Willems.] - Nederl. Museum 1880 I bl. 253-274.

[p. 193]

843. Hildebrandslied. Nederlandsche tekst van het Hildebrandslied. Beg.: Ic wil te lande rijden. Medeged. naar een HS. van de Kon. Bibliotheek te Brussel door J.F. Willems met eene inleiding en aanteekeningen. - Belg. Museum VIII (1844) bl. 461-471.

844. Lied op Floris V. Beg.: Et viel in eenen tiit voerleden. Naar het HS. gevonden op het schutblad van een HS. van Maerlant's Rijmbijbel uitgegeven in B. Huydecoper, Proeve van tael- en dichtk. 2e dr. door F. van Lelyveld Wz., II (1784) bl. 371-375; door M. Siegenbeek in Proeven van Nederd. welsprekendheid I (1799) bl. 1-5; in Horae Belgicae ed. H. Hoffmann von Fallersleben, II (1833) bl. 93 en opnieuw overgenomen door W.G. Brill in zijne Voorl. over de geschied. d. vaderl. III (1879) bl. 107-110.

845. History liedt van Graef Floris ende Geraert van Velzen. Beg.: Wie wil horen een nieuw liet? a. Medeged. in Rijmkroniek van Melis Stoke uitg. door J. van der Does (1591) bl. 101; door C. van Alkemade achter zijne uitg. van Melis Stoke (1699); door M. Siegenbeek in Proeven van Nederd. welsprekendheid I (1799) bl. xiii-xvii; door H. Hoffmann von Fallersleben in Horae Belgicae II (1833) bl. 87 en opnieuw door W.G. Brill in zijn Voorl. over de geschied. d. Nederl. III (1879) bl. 111-115. b. Een ander Lied van Graaf Floris en Gerard van Velsen. - Achter de Rijmkroniek van Melis Stoke uitg. door C. van Alkemade (1699).

846. Romance van Brunenburch. Beg.: In eenen boemgaert quam ic ghegaen. Medeged. naar een HS. van de Mtsch. d. Ned. Letterk. met eene inleiding en eenige aanteekeningen door L.Ph. C. van den Bergh. - N. Werken v.d. Mtsch. d. Ned. letterk. VI (1844) bl. 289-298.

847. Lied door Margareta van Oostenrijk. Beg.: Myn hert altijt heeft verlanghen. Medeged. door J.F. Willems. - Belg. Museum I (1837) bl. 204. M. facs. d. muziek.

848. Twee liedjes uit de XVe eeuw. 1. Beg.: Dat meysken is jonck jonck jonck. 2. Beg.: Lysken van beueren is di bruyt. Medeged. naar een HS. in het Stedelijk Museum (Lakenhal) te Leiden door J.P.N. Land, met muziek. - Tijdschr. d. Vereen. v. N.-Nederl. muziekgeschiedenis I (1885) bl. 10-15.