Salute. VVelvaeren, Heyl, Behoudenisse.
Een Vrouwe sittende op een hooge Zeetel, met een Beecker in de hand, hebbende een Autaer ter sijden, waer op een Slange leyt, die met het hoofd om hoogh gebogen is.
Dese beeldenisse is gemaeckt na de alderoudste kennisse, waer door men lichtelijck leert wat de behoudenisse zy, en waer in dieselve bestaet. Litius Giraldus heeftse, ten deele, uyt een Medaglie van Nero en van M. Crassus, doch geheel nae 't voorbeeld van den Keyser Probus genomen, die van Adolph Occo aldus is beschreven, Het heyl of welvaeren, sit op een zeetel, daerse mette slincker hand op leunt, maer met de rechter reycktse een Kelck van den Autaer, daer een Slange komt uytspringen.
Voor eerst was het Autaer by de Oude, de uyterste toevlucht van die geene, die anders geen middel hadden, om de gramschap van hunne vyanden te ontwijcken, en soo wanneer iemant daer toe naderde, soo wierder geen Mensch soo vermetel noch ongodsdienstigh gevonden, die alsdan iemand soude beschaedigen. En daerom voert Virgilius, Priamum in, van dat hy in zijn uyterste nood, alle Menschlijcke hulpe ten einde zijnde, van Creusa vermaent wierde, dat hy soude staen naest den Autaer, met een vast vertrouwen dat hy 't leven soude behouden, door middel van den Godsdienst. Want behouden te zijn, hoemen 't oock neemt, is anders niet als verlost te worden, van een groot en dreigend gevaer, 't zy door hulp van sich selve, of door een ander.
De Zetel en 't sitten betoont dat de behoudenisse ruste baert, 't welck is het wit desselven, of van die 't verkrijght. Daerom wilde Numa Pompilius, de eerste instelder, van de heylige Ceremonien, te Romen, dat, na dat de offerhande volbracht was, de Priester soude sitten, gevende aen 't Volck een vast vertrouwen, van datse de gunst en genaede souden verkrijgen, die in 't offeren versocht was.
De Beecker of Kelck betoont, datmen door 't drincken dickwijls onse behoudenisse verkrijght, als door de medicine en geneesdrancken, die wy totten monde innemen.
De Slange is oock een beeld van de behoudenisse, want zy vernieuwt haer jaerlijx en wort jongh, is hart van leven, sterck, gesont, en seer goet tot veele medicinen. Men schrijft, datse een kruyd weet te vinden, dat haer het gesichte versterckt, en noch een ander, dat noch krachtiger is, om sich, schier dood zijnde, weder gesont te maecken. En 't is in de H. Schriftuyre van God, op een verborgene wijse, door Mosen ingestelt, dat hy een metaelen Slange op een houd maekte, waer op een yder die gewont was, siende, alleene, door 't gesicht, wierde genesen.
Men vind in dese beeldnisse vier oorsaecken, waer uyt de behoudenisse komt, waer van d'eerste God is van wien alle goed moet heervloeyen, en dit wort door het Autaer verstaen. Daer nae de medicine, en de noodige onderhoudinge des levens, wort door de Schaele afgebeeld: en d'andere uytwerpinge van de overtollige vochtigheeden, is door de Slange vertoont, die sich van zijn eygen huyd berooft, om wederom jongh te worden. De vierde oorsaecke is, de gebeurlijcke toeval, diewelcke iemant van self, sonder iemants hulpe, en sonder 't minste vermoeden overkomt. 't Welck bediet wort door 't stil of ledigh sitten, gelijckt die geene gebeurde die daer genas door een vuystslagh, die hem zijnen viand gaf, waer door
Auteursrechtelijk beschermd