Vigilanza. Wackerheyt.
Een Vrouwe met een Boeck in de rechter hand, in d'ander een Roede met een ontsteken Lampe, ter sijden staet een Kraen, die een steen in de klauw heeft.
't Is soo seer in de gewoonte, dat dese vlijtigh en wacker genaemt wort, die slechts een levendige of wackere geest heeft, alhoewel dese naem verkregen is, door de wackerheyt die men mette lichaemlijcke oogen sien kan, niet te min wort de gestadige oefninge, gelijck als in de Natuyre verandert, en sich eygen gemaeckt, en wort soo wel de Wackerheyt des lichaems, als des geests, door dit beeld uytgedruckt, te weten, de Wackerheyt des Geests door 't Boeck, waer in men de wetenschappen leerende, den Mensche wacker en vaerdigh maeckt, om de ongevallen der fortuyne tegen te staen, en de driften des gemoeds te beschouwen.
De Roede maeckt het slaeperige lichaem wacker, gelijck het Boeck en de spieglinge of contemplatie de droomige geesten opwecken. Daerom seght Salomon in zijn Hooge Lied, soo wel tot het lichaem als totte ziele, Ick slaep, maer mijn herte waeckt.
De Kraene leert ons datmen gestadigh op zijn eygen hoede moet wesen, en voor zijn eygen leven, want gelijck veele Natuyrschrijvers verhaelen, wanneer dese Kraenen komen om te rusten, soo verposen zy malkanderen op deser maniere, dat die daer op den Schildwacht staet, eenen steen tusschen zijn klauwen vat; en soo langh de steen niet neder valt, zijnse seker datse beschermt zijn door de Wackerheyt van haeren medegesel: en als die valt, 't welck niet kan geschieden, dan door den slaep van den schildwacht, soo worden zy van 't geluyt wacker en vliegen wegh.
De Lampe bediet, dat de Wackerheyt eygentlijck verstaen wert in dien tijd, die daer bequaemst is totte ruste en slaep. Daerom stelden de Oude hare schaerwachten eenige seeckere uyren des nachts, waer in de Soldaten mosten wacker zijn tot versekeringe van het Heyrleger: en wierde de geheele nacht gedeelt in vier wachten, gelijck I. Caesar 't selve verhaelt in 't eerste van zijne Commentarien.
Auteursrechtelijk beschermd