schoonen: Iae alles was soo onseecker, dat oock self de eene Spion den anderen wantroude. En de Spions waeren oock in soodanigh aensien by den Keyser, dat oock Procureurs en Advocaeten hunne pleytsacken verlieten, en wierden Spions. Een schande voor soodaenige Princen, die haere ooren openen voor den aenbrengers, en die terstont geloof toe stellen. Ammianus Marcellinus lastert den Keyser Constantinum, dat hy alle overbrengingen van de Spions voor waerachtigh en voor een klaere saecke hiel. En dat het hem alleene genoegh was, wanneer zijn Spion Sarimichus iemant noemde, dien hy eenige kladde aenwreef. En hier door geschied het, datmen de moeylijckheyt van 't Hof, seer qualijck kan ontvlieden, hoe onschuldig hy oock zy, alsoo alles hangt aen 't woord van een Spion. Antoninus de Keyser, die billick de Godvruchtige genaemt wierde, had voor een gewoonte de Spions ten doode te veroordeelen, wanneer de misdaet niet bleeck, en alsse al bekent was, soo betaelde hy hun, doch verjoeghse daer nae als oneerlijcke luyden van hem af. En dit behoortmen voornaemlijck te onderhouden, datmen de valsche Spions straffe, op datse geen eerlijcke noch vrome luyden in 't lijden brengen. Pertinax de Keyser, alhoewel hy sachter mette Spions ommegingh, niet te min belaste hy datse souden gebonden en gestraft worden, stellende een besondere straffe, op yders waerdye, die door de Spion was aengebracht. Septimus Severus, zijnde Onder-Burgemeester in Sicilien, wierde beschuldight, dat hy aen den Chaldeen en Waerseggers soude raed gevraeght hebben, of hy oock Keyser soude werden: doch de saecke ondertast, en daer van vry gekent zijnde, wierde de Beschuldiger gekruyst. Theodoricus Koningh der Gothen in Italien, hoewel hy een Barbaer was, nochtans als een rechtvaerdigh Prince, soo vervloeckte hy den Spions, en wilde dat de beschuldigers souden werden verbrant, indiense de misdaet niet bewesen: gelijck hy daer van een gebodt uytgaf, dat van zijnen Raedsheer Cassiodorus is te boeck gestelt.
De Tongen vertoonen ons het voorwerp en de werckinge van de Spions, die soo haest de minste saecke niet hebben gesien, alhoewel die geene berispinge waerdigh is, nochtans diewijle zy van snooder aert zijn, soo dragen zy die terstont over, en dat meerendeels valsch en ongerechtigh. En hier over slaense geen acht op eenige staet, maer stellen al haer sorge te wercke, hoese des volx praet mogen bespieden, en roemen sich daer van, die te willen ontdecken. De heerlijckheyt der Koningen is de woorden te ondersoecken, seyt Salom. in zijne Spreucken XXV cap. Maer 't gebeurt dickwijls datse haere oogen aen de loogen van den Lasteraer verleenen, en in soodanigen val, zijnse onbeleeft, datse licht geloven. Apelles maelde eenen Koningh af met Eesels ooren: een ontwerp van de alderoudste, dieder versierden, dat Midas Koningh van Phrigien, Eesels ooren hadde, om de menichte van Spions die hy hadde, en die hy zijne Eesels ooren mildelijck toereickte: want dit Dier heeft seer groote ooren, en is, behalven den Muys, van 't alderscherpste gehoor, gelijck Suidas verhaelt. En 't gebeurt daer over, datmen met vreede aen de Hoven niet kan verblijven: Want waer de Princen hunne ooren gewilligh verleenen aen valsche en logenachtige overbrengingen, daer zijn al hunne Dienaers Godloos en schelms. En dit zy van my niet geseyt, maer van Salomon in 't XXIX cap. van zijne Spreucken: Een Prince die gaerne leugenen hoort, heeft Godloose dienaers.
De Lantaerne die hy in de slincker hand houd, bediet, dat de Spion niet alleene by dage, maer oock by nachte alles bespiet. Diogenes droegh by daege een Lantaerne, om Menschen te soecken, maer de Spion, soeckt by nachte de Menschen met een Lantaerne in de hand. En Lucianus voert in zijne t'saemenspraeck van Tirannus, een Lantaerne in, om by Radamantus den Helschen Rechter, de boeverien en schelmstucken van Megapantus, te bespieden.
De gevleugelde voeten bedieden, dat de Spion moet naerstigh en wacker zijn, andersins soude hy geen voordeel doen, soo hy niet besorght en vaerdigh was, en gelijck als Mercurius gevleugelt: diewelcke nae de versieringe der Poëten en van Lucianus, in zijne t'saemenspraeck van Mercurius, de verdoemde zielen nae de Helsche straffe geleyde, door zijne woorden. Homerus noemtse gevleugelde woorden. En derhalven Mercurius een overbriever van de beuselachtige Goden, wort van de Oude gevleugelt afgemaelt; daer door willende uytdrucken, dat gelijck