Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Saligheeden van Iesu Christo aengewesen.

Beatitudine Prima. De eerste Saligheyt.

Saligh zijnse die arm van geeste zijn. Mathaei 5.

Een Maeghdeken in korte kleeders, met het aengesicht, dat een weynigh gebogen is, ten Hemel siende, met dese spreucke Augustini, het Koninghrijck der Hemelen is door Armoede te koop.

Zy is een Maeghdeken gemaelt, wesende een geslacht dat meest totten Godsdienst is genegen, zijnde aldervreemst van de grootsheyt des gemoeds, die in de Mannen heerschet, en daer by oock buyghsaemer, om de leeringe der Deughd, die van I. Christus is aengewesen, geloofte geven, die weynigh geacht wort van die geene, die in de Werreltsche Wijsheyt haer vertrouwen stellen, willende geene Deughd plaets geven, dan die, in eeniger maniere, ten minsten van de vier Morale of Zeedelijcke Deughden, die oock van de Philosophen verstaen en bekent zijn, komt heer vloeyen. En 't is een Vroulijcke eygenschap sich te buygen, totte dingen, die van een ander geseyt zijn: en die zeedigheyt en medelijden met sich brengen, en dat sonder veele toerustingen van sluytreedenen.

In korte kleederen is zy gemaeckt, om te vertoonen, hoe kleyn zy van haer selve is, en hoe weynigh werck datse maeckt van de aerdsche dingen: want het lange kleed betoont altijd een waerdigheyt en hoogheyt boven andere: En daerom wilden de Romeynen niet toelaeten, dat haere Burgeren met lange kleederen mochten gaen, ter tijd toe, dat dit kleed, door de Iaeren, getuyghnis gaf van de dapperheyt des gemoeds, en van de gedachten, die bequaem waeren, om 't gemeene best te regeeren. En hierom heeftse het korte kleed, om dat die arm van geeste zijn, weynigh werx maecken van de eere en Werreltsche grootheden, die dickwijls de gedachten te rugge setten, even gelijck de lange kleederen, de beenen verwarren, en oorsaecke zijn, datmen swaerlijck tot Christum heeft konnen komen, also 't noodigh is, veerdigh uyt de Werreld te loopen, om

[p. 444]

den wegh des Hemels te volgen. Men seght gemeenlijck dat eerampten lasten zijn, niet anders als de lange kleederen lasten zijn, van die geene, die zy totter aerde toe draegen.

Het gescheurde kleed en 't gebogen aengesicht, bedieden Nedrigheyt, die eygentlijck de bepaelinge is, van die arm van geeste zijn, en vry een trappe nedriger, als de Philosophen de beleeftheit en courtoisie van de zeeden, heeten.

Zy siet nae den Hemel, om dat de belooninge van dese Deughd op der aerde niet wort gegeven, maer alleene van God onsen Schepper, wiens wegen, gelijck de Propheet seyt, niet zijn als der Menschen wegen.