Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Persuasione. Overredinge.

Een staetige Vrouwe in eerlijcke kleedinge, met een schoon hulsel op 't hoofd, al-

[p. 399]

waer een tonge boven op staet, doch beneden aen de tonge sal een oogh wesen, zijnde gestrickt met veele touwen en goude banden. Met beyde handen salse een koorde houden, alwaer een dier met drie hoofden aengebonden is, wesende 't eene een Hond, 't ander een Kat, het derde een Aep.

De Tonge is boven op 't hulsel gestelt, om dat dieselve het voornaemste wercktuygh is, om den Mensch te overreeden. 't Welck de oude Egyptenaers plachten te gebruycken, om de onkonstige Overreedinge en woorden uyt te drucken, die alleen geschieden door de hulp van de Natuyre: Maer om te vertoonen het spreecken, dat door veele oefningen en konst geholpen was, maelden zy daer een oogh onder, wat uyten rooden: Want gelijck het bloed de sitplaets is van de ziele, gelijck eenige Philosophen seggen, alsoo is het konstigh spreken een sitplaets van haer werck en uyrvoeringe, even gelijck het oogh het venster is, waer door de ziele siet, alsoo is oock de spraecke het venster, waer door zy van andere gesien wort.

De goude banden zijn de vereeniginge van de ziele, en vertoonen dat de Overredinge niet anders is, als datmen van een ander gevangen en gebonden is, door een behendigheyt en soetigheyt van 't welspreken.

Het Dier met drie hoofden vertoont de noodwendigheit van drie dingen die iemant moet hebben om een ander te overreeden. Ten eersten moet hy seer vriendlijck zijn, 't welck door 't Hondshoofd wort bediet, die om zijn eygen profijt een yder liefkoost. Oock moet hy leersaem zijn, te weten kloeck en bequaem om andere te overreeden, even als de Aep, diewelcke onder alle Dieren de meeninge van een Mensch, ten alderbesten kan vatten. Oock moet hy opmerckende zijn, 't welck door de Kat bediet wort, om dat die in haere handelingen wacker en opmerckende is. Zy houd de koorde van dit Dier met beyde handen, om dat, soo de Overredinge dese geseyde dienaers en boden niet heeft, of zy sal geen vrucht schaffen, of zy sal slaplijck voortgaen.