Pensiero. Gedachte.
Een oud Man, bleeck, mager en swaermoedigh, gekleet in 't weerschijn, hebbende steyle hoofdhayren, met twee vleugels op 't hoofd, en aen de schouders, leunende mette wange op sijn slincker hand, houdende met sijn rechter hand een bossel met heel verwart gaeren, alwaer ter syden een Adelaer is gevoeght.
Oud is hy gemaeckt, om dat de gedachten veel dieper en krachtiger in de Oude als in de Ionge gedruckt zijn.
Bleeck, maeger en swaermoedigh is hy, om dat de gedachten, en insonderheyt die geene, die door eenigh misnoegen heerkomen, oorsaecke zijn, dat een Mensche sich quijnt, versmelt en uytteert.
Het weerschijne kleed bediet, dat de Gedachten verscheyden zijn, en rijsen, soo van d'eene als van d'ander syde, oneyndlijcken op, daerom seyt Petrarcha, dat in alle treeden nieuwe gedachten wassen.
Hy is gevleugelt, om dat dieselve Poeet seyt, dat hy mette vleugelen der gedachten in den hooghsten Hemel klimt, daer van Tasso aldus mede singht:
Indien ghy met u blancke veeders,
't Gedacht en borst, als lichte kleeders,
Ciert, en genaeckt des Hemels top,
Ey! voert daer 't schoon ontwerpsel op.
En toyt het toe, als regen droplen,
Die in de locht sich t' saemen koplen.
En sent het om de Werrelt heen,
Te sien waer dagh en nacht verdween.
Oock seyt Dantes in sijne Helle, dat het gedachte een snelle beweginge van 't gemoed is, 't welck snellijck vlieght, waer het voornemen slechts henen wil, en is bequaem om alle verledene, tegenwoordige en toekomende dingen te vatten.
De steyle hoofdhayren en de luchter hand onder de wange, zijn teyckens van de opheffinge des gemoeds, die veroorsaeckt worden door de ruste des lichaems.
De bondel of het roof verwart gaeren, zijn den gedachten gelijck, want hoe meer men 't selve drayt, hoe meer 't selve verwart, en hoe 't oock grooter wort, jae 't wort wel soo verwart, datter eindlijck geen hope is om 't selve te ontwarren. En de gedachten groeyen oock aen, om sich self door sijn eygen macht te beschadigen. 't Is waerachtigh dat de gedachten somtijts een vast voornemen geven, om uyt te voeren en gelegenheyt te krijgen, om sich oock daer uyt te redden, gelijck de draed van Theseus betoont, diewelcke een leydsman was, wesende te gelijck een baecken voor alle verstandige luyden, om te gaen uyt het doolhof, dat ons sterflijck lichaem met sich draeght; doch om de eedelheyt van de gedachten uyt te drucken, isser de Adelaer by gevoeght, een eedele vogel, en van grooter snelligheyt.
Auteursrechtelijk beschermd