Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Errore. Doolinge, Misverstand.

Een Man als een Wandelaer, hebbende de oogen verbonden, tastende met sijnen stock nae den wegh, om dat hy soude seecker gaen, want de doolinge gaet gemeenlijck by de onwetentheyt.

De doolinge nae de meeninge der Stoiken is van den wegh afslaen, en van den rechten streeck af wijcken, gelijck niet te doolen, is op den rechten wegh wandelen, sonder van d'een of van d'ander syde, daer van af te treden, alsoo dat alle de wercken onses lichaems en verstands konnen geseyt worden een pelgrimagie of reyse te zijn, nae de welcke, soo wy niet struyckelen, totte gelucksaligheyt verhopen te geraecken.

Dit vertoont ons Christus onse Heere, wiens wercken ons al te saemen tot onderwijsinge dienen, wanneer hy sijne Discipulen als een Pelgrim verscheen. En God beveelt aen 't Volck Israel in Levitico, datse niet van hem souden afwijcken, noch ter slincker noch ter rechter syde. Hierom behoort men de doolinge als een Pelgrim of Wandelaer af te maelen, om datter geen doolinge kan

[p. 95]

wesen, sonder overtredinge van onse wercken of gedachten, gelijck geseyt is.

De verbonden oogen druckten uyt, wanneer de oogen des verstands verblint zijn met het decksel van Wereltsche voordeelen of anders, dat men dan lichtlijck in doolinge vervalt.

De Stock, waer mede hy nae den wegh tast, wort genomen voor de sinnen, gelijck het oogh voor het verstand, want gelijck de stock meerder gevoelijck en lichaemlijck is, soo is daer en tegen het oogh min gevoelijck en meer geestelijck. En soo wort dit in 't kort aengemerckt, dat die geene die door den weg van de sinnen gaet, kan lichtlijck in alle syne treden doolen, indien hy de overweginge van 't verstand daer niet toe brenght, het zy oock tot wat saecke dat het wil. Dit selve en noch meer, betoont de onwetentheyt noch klaerder, die daer neffens oock is afgemaelt.