Malenconico of Swaermoedige, door de aerde afgebeeld.
Een duyster bruyn Man, staende mette rechter voet op eenen cubus of vierkanten steen, die in de slincker hand een opgeslagen boeck hout, waer in hy leest, hebbende den mond met een band geslooten, en mette rechter hand heeft hy een toegebonden Beurse, en op 't hoofd een eensaeme Musch.
De band die hem de mond toesluyt, bediet stilswijgentheyt, die daer plagh in de melancolijcke te heerschen, wesende dese van natuere kout en drooge, en gelijck de hette klapachtigh maeckt, alsoo is in 't tegendeel de koude oorsaecke van de stilswijgentheyd.
Het opgeslagen Boeck en de opmerckinge totte studie of leesinge, bediet, dat de Melancolijcke totte studie seer genegen is, en daer in wil voortgaen, vliedende anderer luyden geselschap. Dies seyt Horatius in sijne brieven:
Zy vluchten uyte Steeden heen,
En gaen in 't bosch en 't veld alleen.
En daerom wort een Musch, die eensaem leeft, op sijn hoofd gestelt, vermits dese vogel in woeste plaetsen alleen leeft, sonder by andere vogels te komen.
De toegeslooten Beurse, bediet de gierige Natuere, die in dit volck veeltijts plagh te heerschen. Dat hy op eenen vierkanten steen sit, daer mede wort te kennen gegeven, dat de Melancolici haere inbeeldingen swaerlijck konnen versetten, maer blijven, als een steen, onbeweeghlijck op haer voornemen; gelijck sulx mede de Schole van Salernen getuyght:
De swaergedruckte Mensch van sorge neergebogen,
Vol suchtens, vol gepeins, met neergeslagen oogen,
Vol waeckens, overleghs, vol nijd, vol schrick en smart,
Vol valscheyt en vol anghst, siet meerendeels nae 't swart.