Aristocratia. Adelregeeringe.
Een bedaeghde vrouwe in heerlijcke en eerlijcke kleedinge, sittende met groote aensienlijckheydt in een prachtige en rijcklijck gecierde zetel, hebbende op 't hoofd een gulden kroone, houdende in de rechter hand een bossel van te saemen gebonden roeden; met een Lauwerkrans omslingert; in de slincker hand sal zy eenen helm hebben, en aen d'eene syde leyt een becken, en een sack vol geld, edelsteenen, goude ketens en andere rijckdommen, van d'ander syde sal een byle leggen.
Aristocratia is een Regeeringe van Edelen, die van haer bestiert wordt door een gelijcke ordre, soo wel in de maniere van leven, als in de kleedinge, eenen ygelijcken, met gelijck gewicht den arbeyd en de eere, de schaede en 't profijt, toewegende: altijd het nutte, dat tot het gemeene beste behoort, beoogende, soo wel wat tot de geduyrige eendracht, als tot den aenwas van haeren staet behoort.
Zy word van bedaeghde ouder gemaelt, om dat daer in de oprechte volkomentheyt is, waer in zy alles, met oordeel, uytvoert, soo veel als de Regeeringe van de Republique of 't gemeene beste belanght.
Het geseyde kleed en 't sitten in een prachtige zeetel, vol groote Majesteyt, vertoont het voorstel van de Edelheyd van een persoon van hooge staet, die oock dieshalven met een gouden kroon, is uytgebeeld.
De bossel met te saemen gebonden roeden, drucken uyt, dat de Republique door de onderhoudinge en door een gemeene weldaet vereenight blijft. Waer over Euripides seght, de inlandsche oorlogen plaghten onder den burgers te ontstaen, wanneer de stadt tweedrachtigh is. Dies oock Salustius seght, Concordia res parvae crescunt, door Eendracht wassen kleyne dingen aen, en door tweedracht gaen groote dingen te gronde. Geen dingh, seyt Cicero tot Atticum, past een gerust burger beter, dan dat hy sich van burgerlijcke tweedracht onthoude.
Zy houd een Lauwerkroone, om te vertoonen de belooninge die zy plagh te geven, aen die geene die de Republique dienst hadden gedaen, als mede, in 't tegendeel, in 't straffen van de overtreders, 't welck door den bijl die 'er ter syden leyt, word uytgedruckt. Waer over Solon seyt, de Republique word door twee dingen onderhouden, te weeten door belooningen, en door straffe. En Cicero seght in 't boeck van de Natuyre der Goden, Geen huys noch gemeene beste kan bestaen, soo de goede daeden niet werden beloont, en de quaede gestraft. Solon plagh te seggen, dat die stad seer wel wierde bewoont, alwaer de deughdige mannen in eere en waerde wierden gehouden, en in 't tegendeel daer men de gewoonte heeft om de snoode te straffen.
De helm die zy in de slincker hand houd, als mede het becken, de sack vol geld en andere rijckdommen, bedieden, dat sonder wapenen en geld, de Republique qualijck kan werden onderhouden: en dit vertoont mede, datmen het geld oock moet spillen, want om sijne vryheyd te bewaeren, soo moetmen geld noch goed spaeren; gelijck Horatius oock seght, datmen om al het geld, sijn vryheyd niet moet verkoopen.
Auteursrechtelijk beschermd