Een dichter verliefd. Brieven van Jacques Perk aan Joanna C. Blancke

[5a 15 April 1881]

5a 15 April 1881. Dubbel velletje, geheel beschreven. Van de in deze brief genoemde personen zijn Henriette: Perks tweede zuster; Pierre en Jet: Pierre en Henriette Mussely-Blancke, neef en nicht van Joanna; Belgisch cavalerie-officier te Antwerpen. - Beb: Joanna's broer, echtgenoot van Gussy. Twee eigennamen in deze brief zijn vervangen door: N.N. en: ‘Zijn vrouw’.

Goede Vrijdag.

15 April 1881.

Lieve vriendin,

Met een alleraangenaamste gewaarwording heb ik bovenstaanden datum geschreven.

Heden is het de dag, die even ver van twee ontmoetingen is verwijderd. Een gelijk getal dagen verliep, sedert ik je het laatst heb gezien, als er nog moet verloopen eer ik je het eerst weder zal zien.

Ik vlas op dat weêrzien; want ik verlang naar je - zooals men gewoonlijk verlangt naar het samenzijn met gelijkgezinde vrienden of vriendinnen; of liever - - - vrij wat meer, want je bent immers de ranke heester, waar al mijne phantasien aan bloeien?

Deze dag verblijdt mij zeer.

Wanneer je onze overeenkomst niet bent vergeten, dan zal je me vandaag eenige woorden moeten schrijven (ik hoop dat ze je niet te veel moeite kosten) en onze gevleugelde gedachten zullen elkander kruisen. Ik ben nog niet Goetheaan tot in het merg: ik stoor me nog aan zulk een warm idee.

Een geheimzinnige macht schijnt mij dat voorstel te hebben ingeblazen (toen een tweelingamandel haar graf in ons beiden

[p. 26]

vond) en jou te hebben aangedreven het te aanvaarden. Want is het niet mysterieus dat wij door onze ‘fieliepien’ zijn genoodzaakt voortdurend vriendelijk jegens elkander te blijven, en zelfs, als wij elkaâr gingen haten - hetgeen ik onmogelijk acht - onze haat en vervloeking met een vriendschapsblijk te bezegelen?

De wet der gewoonte wil immers, dat wie onzer in gebreke blijft, tegen het midden van iedere maand, te schrijven deze onvriendelijk moet boeten met eene vriendelijkheid, met het aanbieden eener gedachtenis.

Wij leerden beiden van vader Goethe op het Noodlot vertrouwen. Dwaas, die er tegen strijdt! Ik ben gelukkig dat het Noodlot mij dwingt iedere maand aan je te denken en altijd vriendelijk jegens je gezind te zijn.

Ik maakte van de week in een allerzaligste stemming nevensgaand sonnet, dat ik je met de gewone verontschuldigingen aanbied. Het werd vervaardigd op een oogenblik dat ik mijn geliefde eenzaamheid genoot en de maan een wit licht in mijn kamertje zond en je portret bescheen.

Je zult merken dat het ideale hier de werkelijkheid nadert, dat het opschrift gemunt is op je mantielje-portret en de inhoud geheel en al op mijn lieve vriendin Jo.

Op dezelfde wijze denk ik heel vaak aan je, en uit dan in stilte de innigste wenschen voor je toekomst, die heel wat te vergoeden heeft eer zij je lijden geheel door geluk heeft opgewogen. Ik wensch dan van harte, dat binnen een niet te lang tijdsverloop een beschermende, steunende hand zich naar je moge uitstrekken en een krachtig man, de eik, wiens klimop jij zult zijn, je dagen zonnig zal maken: je verdient dit ten volle.

Zoo iemand laat zich niet zoeken, anders - geloof me dat ik de wereld voor je zou doorvorschen, - maar hij moet van zelf komen en plotseling voor je staan en in eens door je worden gekend.

Beter vriend dan mij heb je niet, en je zult me wel niet weigeren wat ik je verzoek, n.l. 't mij dadelijk te melden als je de kruin van dien eik ziet blinken. Ik zou naar hem toesnellen en hem beide handen drukken... want bij voorbaat kan ik zeggen, dat ik ook zijn vriend moet wezen.

[p. 27]

Verbeeld je: de achting en kinderlijke genegenheid, die je aan je vader toedroeg, vermeerderd met die gevoelens van gehechtheid, van eenswillendheid, die een vrouw jegens haren echtgenoot koestert (en die zich uiten in den kus der lippen) en dat verlangen naar eeuwig twee-eenig zijn, dat stevigheid geeft aan den rozenband der echtelijke liefde... zou je dat niet gelukkig maken? En dan te weten dat al deze gevoelens worden beantwoord op even krachtige wijze! -

En nu, vaarwel tot 15 Mei - - neen, tot veel vroeger! 15 Mei zullen we samen kunnen praten en niet behoeven te schrijven om de philippine niet te verliezen. Ik moet den 4e Henriëtte uit Diekirch gaan halen en ben den negenden op het appèl te Amsterdam, waar ik jou dan hoop te vinden, waarschijnlijk gehuisvest in mijne kamers. Ik slaap dan op Jans kamer.

Of zou je liever bij N.N. logeeren, die nu in zoo'n prachtig huis woont en je, behalve een sierlijk en zwierig boudoir, tevens het gezelschap zijner vrouw gedurende drie weken kan aanbieden?

Gisteren gingen zij over. Een heele drukte en machtig veel beweging. Zijn vrouw met haar kind op schoot, loshangende haren en moê van zorgen zag ik er waarlijk fraai uit. Wat is het toch machtig jammer, dat zij zoo woest en soms zelfs hatelijk van inborst is. Ik mag haar gaarne een enkele maal zien, maar ben altijd bang als ze begint te spreken. Ik heb haar langzamerhand leer en kennen. 't Is zonde en zonde! De eenige manier om niet het land aan haar te krijgen vind ik haar als een kind te beschouwen, dat niet weet wat ze zegt of doet en zich maar door opwellingen, niet altijd van de edelste soort, laat leiden. Dit zeg ik nu aan jou als aan mijn vertrouwde. Ik houd niet van kwaad spreken en zou niet gaarne zoo ronduit mijne ongunstige meening omtrent het mooie poppetje uitspreken, te meer omdat ze voor mij altijd beleefd en voorkomend is. Daarenboven wint ze 't nog ver van hare mama, die mijn nachtmerrie is, die ik liever niet dan wel ontmoet, ofschoon ik het mensch bijna niet ken en ze mij nooit eenig leed deed.

Dora kreeg gisteren een brief van je nichtje uit Antwerpen, met verzoek om inlichtingen aangaande de Meifeesten. Zij

[p. 28]

schreef ook, dat ze zich met jou zou verstaan omtrent een hotel, omdat ze niemand overlast wilde aandoen. De zaak mag me eigenlijk niet aangaan en zeg dan ook maar niet dat ik je er over schreef, doch het zou niet prettig zijn voor Bep, twee à drie mooie logeerkamers in orde te hebben laten brengen voor niets. Heb je soms al een invitatie van hem gekregen? Gussy sprak me, voor eenigen tijd als over eene zaak, die van zelf sprak, daarover dat jij, Jet en Pierre je tenten bij haar zoudt opslaan. Je begrijpt dat Jandorie en ik het wel zoo gezellig zouden vinden, als je onder ons dak woonde. Het zal je ook wat opvroolijken. Ons geslacht is machtig levenslustig en er wordt veel gelachen. Ik weet niet of jij goedlachsch bent, maar heb je trek in pret... Kom dan bij de Perkjes! -

Enfin: over dit onderwerp zal men je nog wel eens schrijven, denk ik. Vanmorgen heeft Jan plechtig gerekwesteerd aan de Arnhemsche Gemeenteraad, over zijne inkomstenbelasting, die hij betalen moest, doch terugverlangt. Je weet wel; we hebben er de vorige maand nog over gesproken. De arme jongen had zich fameus boos gemaakt, doch, tot zijn geluk, geen partij getrokken van de geschikte gelegenheid bij hem thuis om den onwelkomen bezoeker van alle trappen te smijten... zooals hij van plan was. Ander nieuws is hier niet. 't Blijft alles vrij wel bij het oude... dat je niet kent. Ik hoop dat je hoe langer zoo meer tijd leert vinden en het minder volhandig moge krijgen - - want ik geloof, dat je geen vijandin van rust en kalmte bent. - Groet Cabet eens van mij als ze thuis is en wees de vingertoppen gekust door je gelukkigen vriend   Jacques   P.S. Een vlucht groeten van alle huisgenooten!