| |
| |
| |
Verantwoording, personenregister en inhoud
| |
| |
Verantwoording bij de tweede druk
1. Wijze van uitgeven
Deze tweede druk van Paul van Ostaijens Verzameld werk, deel IV, is niet langer, zoals de eerste druk, een uitgebreide bloemlezing, maar bevat thans al diens beschouwend proza dat in druk of in handschrift bewaard is gebleven.
Aan de in dit deel opgenomen teksten die tijdens het leven van Van Ostaijen werden gepubliceerd, liggen deze publikaties ten grondslag, ook al zijn hiervan in sommige gevallen nog de handschriften bewaard. Voor de na zijn dood in druk verschenen teksten zijn echter, voor zover aanwezig, de handschriften gevolgd. Ten slotte wordt een drietal teruggevonden handschriften hier voor het eerst gepubliceerd en wel zijn artikelen over Auguste Mambour (blz. 303) en R. Blijstra, IJzeren vlinders (blz. 535) en het beginfragment van zijn opstel over de door August van Cauwelaert samengestelde bloemlezing De Vlaamsche jongeren van gisteren en heden, dat hij niet meer heeft kunnen voltooien (blz. 402).
Evenals in de beide delen Poëzie en in de herdruk van het derde deel met Grotesken en ander proza is ook in dit deel de spelling ongewijzigd gebleven. Een gevolg hiervan is dat men niet alleen, zoals in de voorafgaande delen, de spelling-Kollewijn aantreft, maar ook de spelling-De Vries en Te Winkel. Deze laatste spelling was hij genoodzaakt te gebruiken voor zijn bijdragen aan dag- en weekbladen tot in 1918.
Kennelijke zet- en spelfouten zijn stilzwijgend gecorrigeerd, evenals inconsequenties in de spelling binnen één opstel. Verder zijn sommige citaten in overeenstemming gebracht met de oorspronkelijke teksten, is de weergave van titels en tijdschriftnamen genormaliseerd en is slechts één soort aanhalingstekens gebruikt.
Andere wijzigingen vindt men hierachter in de Verantwoording bij de afzonderlijke teksten verantwoord en zijn als volgt aangegeven: het eerste cijfer slaat op het paginanummer van deze uitgave, het tweede op de, steeds van boven af getelde, regel; vervolgens wordt vòòr het teken ] de in deze uitgave afgedrukte lezing weergegeven en achter het teken ] de lezing zoals deze in de oorspronkelijke tekst voorkomt.
In het tweede gedeelte van deze uitgave met de Bijdragen aan dag- en weekbladen en korte boekbesprekingen wordt door een Romeinse I of II na het paginacijfer aangegeven of het gewijzigde tekstgedeelte in de eerste of de tweede kolom voorkomt.
| |
2. Volgorde
Het beschouwend proza is in twee delen gesplitst, waarbinnen het in chronologische volgorde van verschijnen of - voor zover het niet tijdens zijn leven is gepubliceerd - van ontstaan is afgedrukt. Het eerste deel bevat de bijdragen aan tijdschriften en de teksten van zijn lezingen, het tweede deel de bijdragen aan dag- en weekbladen en de korte
| |
| |
besprekingen die grotendeels voor de rubriek Bibliografie van het tijdschrift Vlaamsche Arbeid werden geschreven. Door deze splitsing wordt bereikt dat eerst de meer uitgebreide opstellen, kritieken en lezingen worden aangeboden en vervolgens het meer journalistieke werk - waaronder echter ook een uitgebreid feuilleton over De voorgeschiedenis van de Vlaamsche Beweging - en de beknopte boekaankondigingen.
| |
3. Verantwoording bij de afzonderlijke teksten
zelfbiografie. Het eerst, postuum, gepubliceerd in de letterkundige almanak Erts, Amsterdam, 1929, blz. 11. Het hier gevolgde handschrift is in het bezit van de erven Gaston Burssens.
nasionalisme en het nieuwe geslacht. Het eerst gepubliceerd in De Goedendag, jg. 22, nr. 8, juni 1916, blz. 127-131.
over het tragiese van de beweging. Het eerst gepubliceerd in De Goedendag, jg. 23, feestnummer, [september] 1916, blz. 99-103.
over dynamiek. Het eerst gepubliceerd in De Goedendag, jg. 23, nr. 6, april 1917, blz. 83-86 en nr. 7-8, mei-juni 1917, blz. 101-108.
over het werk van oscar en floris jespers. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsch Leven, jg. 2, nr. 37, 17 juni 1917, blz. 580-583.
het werk van paul joostens. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsch Leven, jg. 2, nr. 49, 9 september 1917, blz. 771-775.
kanttekeningen bij diverse onderwerpen. Het eerst gepubliceerd in De Goedendag, jg. 24, nr. 5, mei-juni 1918, blz. 47-59.
ekspressionisme in vlaanderen. Het eerst gepubliceerd in De Stroom, Algemeen maandschrift voor Vlaanderen, jg. 1, nr. 2, 15 augustus 1918, blz. 103-117, nr. 3, 15 september 1918, blz. 152-171 en nr. 4, 15 oktober 1918, blz. 208-224.
voorwoord bij zes lino's van floris jespers. Het eerst gepubliceerd in de map Floris Jespers, 6 Linos, Het Sienjaal, Antwerpen, 1919.
open brief aan de heer kamiel huijsmans. Het eerst gepubliceerd in De Toorts, jg. 5, nr. 17, 24 april 1920.
wat is er met picasso. Het eerst gepubliceerd in Ruimte, jg. 1, nr. 8-9, 1920, blz. 93-99.
rond het vlaamse probleem. Het eerst gepubliceerd in De Nieuwe Tijd, jg. 26, nr. 3, 1 februari 1921, blz. 87-93 en nr. 4, 15 februari 1921, blz. 121-125.
sienjaal, in belgië het tijdschrift van de nieuwe kunst. Het eerst gepubliceerd in een circulaire voor het (nooit verschenen) tijdschrift Sienjaal. De circulaire bevindt zich in het Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven te Antwerpen.
et voilà, een inleidend manifest. Deze tekst is een uitwerking van de voorgaande circulaire en werd het eerst, postuum, gepubliceerd in de eerste druk van Paul van Ostaijen, Verzameld werk, deel IV, Antwerpen, Den Haag, Amsterdam, 1956, blz. 84-90. Het hier gevolgde handschrift is in het bezit van de erven Gaston Burssens.
heinrich campendonk. Het eerst gepubliceerd in Valori Plastici, édition pour l'étran- | |
| |
ger, jg. 2, nr. 2, 1920 [maart 1921], blz. 62-64.
eind goed alles goed. Het eerst gepubliceerd in Ruimte, jg. 2, nr. 4-5, april-mei 1921, blz. 49-61.
heinrich campendonk. Het eerst gepubliceerd in Das Kunstblatt, jg. 5, nr. 6, juni 1921, blz. 180-186.
open brief aan jos. léonard. Het eerst gepubliceerd in Het Getij, jg. 7, nr. 4, april 1922, blz. 85-91.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 157, r. 37: het Ignitum cum Deo soliloquium ] de ‘Solliloquiae divinae’
modernistiese dichters. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 13, nr. 9-10, september-oktober 1923, blz. 371-377 en nr. 11-12, november-december 1923, blz. 448-463.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 164, r. 13: Matador ] Matado
blz. 165, r. 30: (Moens: Pogen, nr. 3) ] (Moens: Pogen, nr. 4)
blz. 173, r. 1: 1923) ] 1922)
blz. 173, r. 16-17: (De Stem, Maart '23) ] (De Stem, Maart '22)
blz. 175, r. 31: Rythme en beeld ] De eeuwige lyriek
blz. 178, r. 17: Sous la robe ] Sur la robe
heinrich campendonk. Het eerst gepubliceerd in Sélection, nouvelle série, troisième année, december 1923, blz. 142-157.
franse literatuur. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 14, nr. 3, maart 1924, blz. 106-113.
brussel ontdekt marc chagall. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 16 [14], nr. 4, april 1924, blz. 144-145.
Hollandse dichters of de zichtbare wegen van de genitief. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 14, nr. 5, mei 1924, blz. 177-185.
dichters. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 14, nr. 8-9, augustus-september 1924, blz. 314-320.
oscar jespers. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 14, nr. 12, december 1924, blz. 387-403.
notes sur floris jespers. Het eerst gepubliceerd in Sélection, jg. 4, nr. 4, januari 1925, blz. 308-320.
paul-gustave van hecke. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 1, januari 1925, blz. 30-34.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 241, r. 1: Harmonica behoort tot de eerste, de Enfantines, ] Harmo- [hierna is in het zetsel een regel weggevallen en de volgende regel dubbel gezet]
blz. 241, r. 13: Cocteau (Poésies, 1920) ] Cocteau (Poèmes 1920)
| |
| |
vlaamse dichtkunst i. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 3, maart 1925, blz. 81-86.
vlaamse dichtkunst ii. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 5-6, mei-juni 1925, blz. 186-194.
gaston burssens. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 7-8, juli-augustus 1925, blz. 252-257.
proeve van parallellen tussen moderne beeldende kunst en moderne dichtkunst. Deze lezing werd het eerst, postuum, gepubliceerd door Gaston Burssens in de bundel Self-defense, Antwerpen, 1933, blz. 53-88. Van het hier gevolgde handschrift, in het bezit van de erven Gaston Burssens, ontbreken de bladen 12 tot en met 16, voor welk gedeelte de eerste publikatie van Burssens is gevolgd.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont het handschrift de volgende afwijkingen:
blz. 264, r. 11: jongste is. ] jongste.
blz. 264, r. 35-36: ogenblik waarop deze ] ogenblik waar deze
blz. 268, r. 27: wel een zeer ] wel zeer
blz. 269, r. 12-13: het haar als schakel tussen ] het haar schakel als tussen
blz. 273, r. 5: roert niet het lyries-techniese, maar wel het psychiese. ] roert niet komt [deze drie woorden doorgestreept] roert niet uit het lyries-techniese, maar wel uit het psychiese.
blz. 273, r. 31: Na: ‘subjektiefste’ wordt het handschrift onderbroken en is de door Gaston Burssens verzorgde tekst uit Self-defense gevolgd.
blz. 277, r. 1 na het gedicht: Vanaf ‘Wat ik met deze tegenstelling...’ wordt weer het handschrift gevolgd.
blz. 279, r. 5: voor vijf en negentig procent van ] voor vijf en negentig van
blz. 279, r. 36: het vergelekene ] het vergelijkte
blz. 280, r. 13: het vergelekene ] het vergelijkte
blz. 280, r. 19: in de plaats ] aan de plaats
august van cauwelaert. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 9-10, september-oktober 1925, blz. 312-316.
le renouveau lyrique en belgique. Het eerst gepubliceerd in 7 Arts, jg. 4, nr. 5, 15 november 1925.
maurice gilliams. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 11, november 1925, blz. 347-351.
richtingen in de moderne vlaamse poëzie. Dit beginfragment van een lezing werd het eerst, postuum, gepubliceerd door Gerrit Borgers in Maatstaf, jg. 15, nr. 5, augustus 1967, blz. 278-284. Het handschrift, in het bezit van de erven Gaston Burssens, vertoont ten opzichte van de tekst in deze uitgave de volgende afwijkingen:
blz. 297, r. 30: bijna niets te winnen had ] bijna niets te verliezen had [daarvóór was in het handschrift ‘winnen’ doorgestreept en ‘verliezen’ erboven geschreven].
blz. 298, r. 5: te kunnen komen aanzetten ] te kunnen aanzetten
karel van den oever i. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 21 [= 16],
| |
| |
nr. 4, april 1926, blz. 141-145.
auguste mambour. Niet eerder gepubliceerd handschrift in het bezit van het Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven te Antwerpen.
enquête sur la jeune peinture française. Het eerst gepubliceerd in Sélection, jg. 5, nr. 8, mei 1926, blz. 194-196.
quelques notes sur la situation artistique en flandre. Het eerst gepubliceerd in La Nervie, IIIe série, 7e année, nr. 5, mei 1926, blz. 1-4.
alice nahon. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 21, nr. 5, mei 1926, blz. 180-183.
henri bruning en albert kuyle. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 21, nr. 6-7, juni-juli 1926, blz. 240-247.
self-defence. Het eerst, postuum, gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 3-4, mei-augustus 1928, blz. 188-205, in de volgorde: Kanttekeningen (= Aantekeningen, waarvan nr. VI in Vlaamsche Arbéid ontbrak), Wies Moens en ik, Burssens, Du Perron en ik, Armoede, Het vouwbeen, Anekdote of Sint Jan kent zijn volk, De literatuurkenner verder aan het woord, Onze grote voorganger (een bewerkte vertaling door Gaston Burssens van het interview Une heure avec... - zie blz. 523 van deze uitgave) en Boerebedrog en realiteitzin. Vervolgens werden deze opstellen in de door Gaston Burssens verzorgde bundel Self-defense (Antwerpen, 1933) opgenomen in gewijzigde volgorde en uitgebreid met Nogmaals poëzie, Voorzichtigheidsmaatregel, Jeugdgrillen of wat? (dit opstel bleek later niet door Van Ostaijen te zijn geschreven) en De literatuuren kunstbewonderaar.
In deze uitgave is eerst het handschrift, in het bezit van de erven Burssens, weergegeven, dat uit zes blocnotevellen en één tussengevoegd kwartovel bestaat, waarvan alleen de bladzijden 9 en 11 door Van Ostaijen genummerd zijn. Dit handschrift bevat, aansluitend, de opstellen Aantekeningen I-VI (waarvan IV t/m VI niet zijn genummerd), Wies Moens en ik, Klare wijn, Het vouwbeen, Anekdote of Sint Jan kent zijn volk, De literatuurkenner verder aan het woord en Boerebedrog en realiteitzin. Deze laatste tekst wordt in het handschrift afgebroken na de woorden ‘Maar de eigenwijsheid van tante heeft voor gevolg dat Kareltje, schuchter en bevreesd’ (in deze uitgave: blz. 334, regel 27). Voor de laatste zes regels van Boerebedrog en realiteitzin is de in Vlaamsche Arbeid gepubliceerde tekst gevolgd.
Vervolgens is het handschrift, eveneens in het bezit van de erven Burssens, weergegeven dat uit twee blocnotevellen bestaat, die op drie zijden beschreven zijn met de tekst Armoede.
Daarna is het handschrift van Burssens, Du Perron en ik afgedrukt, dat in het bezit van H. Dirkx is en uit twee, aan één zijde beschreven, blocnotevellen bestaat.
Ten slotte volgen in deze uitgave Nogmaals-poëzie, Voorzichtigheidsmaatregel en De literatuur- en kunstbewonderaar naar de eerste publikatie hiervan door Gaston Burssens in Self-defense, 1933. Van deze teksten zijn geen handschriften bekend. Nogmaals poëzie is ontleend aan een verloren gegane brief van Van Ostaijen aan E. du Perron uit maart 1925. Van de twee andere teksten staat niet met stelligheid vast of deze van
| |
| |
Van Ostaijen dan wel van Gaston Burssens zijn.
Het eerste handschrift van Self-defence vertoont ten opzichte van de tekst in deze uitgavede volgende afwijkingen:
blz. 325, r. 3: moeten binnen korte tijd ] moeten op binnen kort
blz. 325, r. 6 van III: het deed het daar ] het deed daar
blz. 325, r. 7 van III: Het aquarium hief ] Het aquarium hof
blz. 327, r. 19 van VI: voor de dichter ] voor dit dichter
blz. 330, r. 3-4 van Het vouwbeen: gemakkelik maakt ] gemakkelik gemaakt
blz. 331, r. 25-26: het boek links, het vouwbeen rechts ] het boek, het vouwbeen rechts
blz. 331, r. 6 van Anekdote: Ik heb gezegd ] Ik gezegd
blz. 333, r. 30-31: voor Melopee is deze zin ‘Onder de maan schuift de lange rivier’. ] voor Melopee is deze zin ‘ ’.
breugel. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 21, nr. 8, augustus 1926, blz. 281-290.
hubert dubois. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 21, nr. 10, oktober 1926, blz. 385-390.
karel van de woestijne. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 21, nr. 11, november 1926, blz. 414-421.
karel van den oever ii. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 21, nr. 12, december 1926, blz. 502-508.
gebruiksaanwijzing der lyriek. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22, nr. 1-2, januari-april 1927, blz. 50-63.
marnix gijsen. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22, nr. 3, mei-juni 1927, blz. 145-152.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 387, r. 2: wordt hem niet tot ] wordt hem zich tot
marsman of vijftig procent. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22, nr. 5-6, september-december 1927, blz. 345-356.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 391, r. 1-2 van de noot: excuseert Poot zich later daarvoor dat hij ] excuseert Poot zich later, daarom hij
blz. 399, r. 6: maar wel beelding ] maar wel beelding [doorgestreept en vervangen door:] beelden
circulaire voor avontuur. Het eerst gepubliceerd als een circulaire van vier bladzijden in januari 1928. De door Van Ostaijen opgestelde tekst was door E. du Perron bewerkt en in de spelling-De Vries en Te Winkel overgezet. De in deze uitgave afgedrukte tekst is die van het oorspronkelijke kladhandschrift van Van Ostaijen, dat uit twee, aan drie zijden beschreven, blocnotevellen bestaat en in het bezit is van de erven Gaston Burssens.
august van cauwelaert. Niet eerder gepubliceerd, onvoltooid, kladhandschrift op
| |
| |
twee, aan drie zijden beschreven, blocnotevellen en in het bezit van de erven Gaston Burssens. Dit artikel was bedoeld als kopij voor Vlaamsche Arbeid.
kunst van heden. Het eerst gepubliceerd in Carolus, jg. 4, nr. 15, 9 april 1914.
driejaarlijksche tentoonstelling. Het eerst gepubliceerd in Carolus, jg. 4, nr. 23, 4 juni 1914.
zijn eigen leven leven. Het eerst gepubliceerd in Rechtuit, tweede reeks, nr. 1, juni 1914.
taalbroederlijkheid in nederland. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Gazet-Het Laatste Nieuws, jg. 1, nr. 4, 23 november 1914.
de letterkunde beproefd. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Gazet-Het Laatste Nieuws, jg. 1, nr. 9, 28 november 1914.
eerlijke wapenstilstand. Het eerst, onder het pseudoniem Pauwel, gepubliceerd in Vlaamsche Gazet-Het Laatste Nieuws, jg. 1, nr. 14, 3 december 1914.
mijn dorpken. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Gazet-Het Laatste Nieuws, jg. 1, nr. 25, 14 december 1914.
hugo von hofmannsthal. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Gazet-Het Laatste Nieuws, jg. 1, nr. 28, 17 december 1914.
de vlaamsche ziel. Het eerst, onder het initiaal P., gepubliceerd in Vlaamsche Gazet-Het Laatste Nieuws, jg. 1, nr. 40, 29 december 1914.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 419, II, r. 34: breidde zich uit ] breidde ze uit
evolutie. Niet eerder gepubliceerd typoscript met correcties in Van Ostaijens hand en door hem ondertekend met het pseudoniem Pauwel. Dit typoscript, in het bezit van H. Goris, was waarschijnlijk bestemd voor de Vlaamsche Gazet-Het Laatste Nieuws, maar is hierin niet opgenomen.
kerstmistentoonstelling van het kunstverbond. Het eerst, zonder ondertekening, gepubliceerd in Het Tooneel, jg. 1, nr. 6, januari 1916.
voorgeschiedenis der vlaamsche beweging. Het eerst, als wekelijks feuilleton, gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 12 t/m 41, 23 juli 1916 t/m 9 februari 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 435, I, r. 4: toegepast wordt, volgt het a fortiori buitenlandsch ] toegepast worden, volgt het a forciori binnenlandsch
blz. 435, I, r. 23: zooals hun nu ] volgens hun nu
blz. 438, II, r. 45: - en het is niet merk- ] en het niet merk-
blz. 441, I,r. 26-27: behouden wil zien ] behouden zien
blz. 444, I, r. 47: landen zou willen regelen ] landen zoo willen regelen
blz. 447, II, r. 6-7: Aldus zullen we beginnen ] Aldus zullen beginnen
blz. 448, II, r. 37: meermaals herhaald gebod ] meermaals herhaald verbod
blz. 455, II, r. 1: in het huwelijk te doen treden ] in het huwelijk doen te treden
| |
| |
blz. 455, II, r. 15: niet enkel in enkele centra ] niet in enkel in elke centra
blz. 456, II, r. 2: ethnisch ] ethisch
blz. 457, II, r. 7: dat der Nootisten ] dat der van der Nootisten
blz. 457, II, r. 39: althans ] spijts
blz. 458, II, r. 44: Verder heeft men de struikrooverijen door den ] Verder hebben men de struikrooverijen van den
blz. 461, I, r. 21: niet deelnamen ] geen deelnamen
blz. 472, I, r. 4-5 van Nawoord: met 1830 aanvang te doen nemen ] met 1830 doen aanvang te nemen
de naakte vrouw. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 23, 8 oktober 1916.
de dwaze maagd. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 25, 22 oktober 1916.
pro domo. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 27, 5 november 1916.
zaza. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 28, 12 november 1916.
het zevende gebod. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 28, 12 november 1916.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 477, II, r. 13: en zelf tot het publiek ] en zelfs tot het publiek
blz. 478, II, r. 4: geval is -, het verbreken ] geval is, het verbreken
het zevende gebod. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 29, 19 november 1916.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 479, I, r. 37: niet vaak ] maar vaak
blz. 480, I, r. 5: een nog al jong scepticus ] een nog als jong scepticus
rechters eerzucht. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 29, 19 november 1916.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 480, I, r. 14: van Heijermans zich ] van Heyermans het
de kleinen. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 30, 26 november 1916.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 481, II, r. 29: dat er ook wat meer ] dat er op ook wat meer
beloften van havere. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 30, 26 november 1916.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 482, II, r. 2: onoverkomelijke ] overkomelijke
blz. 482, II, r. 48: bekroond wordt ] bekeurd wordt
de kleinen. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 31, 3 december 1916.
de opgaande zon. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 31, 3 december 1916.
| |
| |
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 485, I, r. 40: éen de twee takken leven ] eén de twee takkende leven
de opgaande zon. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 32, 10 december 1916.
de dief. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 33, 17 december 1916.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 487, II, r. 6: verkiezen overigens boven ] verkiezen overigens aan
eene misdadige. bietje. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 33, 17 december 1916.
eene misdadige. bietje. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 34, 24 december 1916.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 488, II, r. 23: Van Mr. Bertrijn ] Mr. Bertrijn
blz. 488, II, r. 24: wat de uitspraak ] was de voor uitspraak
de meester der smeltovens. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 35, 31 december 1916.
de hinderlaag. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 35, 31 december 1916.
de hinderlaag. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 36, 7 januari 1917.
op hoop van zegen. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 38, 21 januari 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 492, II, r. 21: precies mijn sterkste zijde niet ] precies mijn sterkste niet
marten melsen. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 39, 28 januari 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 494, II, r. 5-6: kan hoogstens een boerenkermis zijn. ] kan hoogstens een foerenkermis zijn.
het schandaal. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 39, 28 januari 1917.
mevrouw warren's bedrijf. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 40, 2 februari 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 497, I, r. 22: dualistisch ] realistisch [correctie van Van Ostaijen zelf in nr. 41 van Ons Land]
het meisje van arles. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 41, 9 februari 1917.
ghetto. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 42, 16 februari 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
| |
| |
blz. 498, II, r. 24: Overigens, deze eersteling] Overigens in deze eersteling
spoken. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 43, 23 februari 1917.
oscar en floris jespers. Het eerst, zonder ondertekening, gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 43, 23 februari 1917.
oscar en floris jespers. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 45, 10 maart 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 502, I, r. 11: In dezen wil ] Dezen wil
blz. 502, II, r. 6: want zoover de ] want zoowel al de [Marc: denn soweit die]
blz. 503, II, r. 36: het lijkt wel ] het blijkt wel
margaretha gauthier. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 44, 3 maart 1917.
naar aanleiding der tentoonstelling van paul joostens. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 47, 24 maart 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 506, II, r. 30-31: ‘diepschokkende emotie’ van hem zijn natuurlijk ] ‘diepbeschokkende emotie’ van zijn natuurlijk
over het werk van paul joostens. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 4, nr. 51, 21 april 1917.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 508, I, r. 19, 23 en 32: godsvlucht ] godsvrucht
de zaak mercier. Het eerst gepubliceerd in Ons Land, jg. 5, nr. 38, 26 januari 1918.
emiel l.m. jespers. Het eerst gepubliceerd in de Antwerpsche Courant, jg. 4, nr. 127, 12 mei 1918.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 513, I, r. 13: sukses voor hem was zijne ] sukses was hem aan zijne
paul neuhuys. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 20, januari 1924, blz. 139.
hermann conradi. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 21, april 1924, blz. 163.
kurt liebmann. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 21, april 1924, blz. 163.
j. de waelheijns. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 14, nr. 6-7, juni-juli 1924, blz. 257.
alfried de geest. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 1, januari 1925, blz. 39-40.
ter-lasne (malgrétout). Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 1, januari 1925, blz. 40.
duco perkens. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 22-23-24, februari 1925, blz. 171-172.
| |
| |
lambrecht lambrechts. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 22-23-24, februari 1925, blz. 172-173.
henri bruning. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 22-23-24, februari 1925, blz. 173.
gerard van duyn. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 22-23-24, februari 1925, blz. 173-174.
roel houwink. Het eerst gepubliceerd in Het Overzicht, nr. 22-23-24, februari 1925, blz. 174-175.
g.j. dodd. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 2, februari 1925, blz. 75.
j. decroos. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 2, februari 1925, blz. 76.
duco perkens. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 2, februari 1925, blz. 76.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijking:
blz. 521, I, r. 4: en in het ] en is het
willy koninckx. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 3, maart 1925, blz. 112.
karl wagenfeld. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 15, nr. 5-6, mei-juni 1925, blz. 212.
une heure avec... Het eerst gepubliceerd in Le XXe Siècle, 18 oktober 1925.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 524, I, r. 20: qui affirment ] qui infirment
blz. 524, I, r. 41: Tous les poètes ] Tous les peintres
marc r. breyne. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 16, nr. 6-7, juni-juli 1926, blz. 278-279.
jozef simons. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 16, nr. 9, september 1926, blz. 357-358.
hilarion thans. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 16, nr. 10, oktober 1926, blz. 399.
a. van acker. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 16, nr. 10, oktober 1926, blz. 399-400.
clemens van der straeten. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 16, nr. 10, oktober 1926, blz. 400.
geo norge. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 16, nr. 11, november 1926, blz. 438-439.
frans de wilde. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22 [17], nr. 1-2, januari-april 1927, blz. 119-120. Het artikel in Vlaamsche Arbeid is abusievelijk, zoals uit het bewaard gebleven handschrift blijkt, ondertekend met: v.D.
jan jans. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22 [17], nr. 1-2, januari- | |
| |
april 1927, blz. 120.
Ten opzichte van de tekst in deze uitgave vertoont de eerste publikatie de volgende afwijkingen:
blz. 529, II, r. 4: voor de hoge ] van de hoge
blz. 529, II, r. 13: zoals je in ] zoals ze in
maurits de doncker. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22 [17], nr. 1-2, januari-april 1927, blz. 121.
fons van de maele. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22 [17], nr. 5-6, september-december 1927, blz. 372.
jef mennekens. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22 [17], nr. 5-6, september-december 1927, blz. 372-373.
aug. van cauwelaert. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22 [17], nr. 5-6, september-december 1927, blz. 373.
seuphor. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 22 [17], nr. 5-6 september-december 1927, blz. 373.
jos. henskens. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 1-2, januari-april 1928, blz. 111.
theresia. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 1-2, januari-april 1928, blz. 111.
edgard lemaire-dens. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 1-2, januari-april 1928, blz. 121-122.
henri 't sas. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 1-2, januari-april 1928, blz. 122.
joris caeymaex. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 1-2, januari-april 1928, blz. 122-123.
j. mathijs acket. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 1-2, januari-april 1928, blz. 123.
ernst krauss. Het eerst gepubliceerd in Vlaamsche Arbeid, jg. 23, nr. 1-2, januari-april 1928, blz. 124.
r. blijstra. Niet eerder gepubliceerd handschrift in twee versies: een kladhandschrift op twee zijden van éen kwartovel en een nethandschrift op twee, aan éen zijde beschreven, blocnotevellen. Beide handschriften zijn in het bezit van de erven Gaston Burssens. De tekst van het nethandschrift is in deze uitgave gevolgd, met uitzondering van de regels 3-5 in de eerste kolom op blz. 536 van deze uitgave, die aan het kladhandschrift ontleend zijn en in het nethandschrift luiden: (‘De Salonsalomé’ b.v.) [dit gedeelte tussen haken is later doorgehaald] is de neo-romantiese met Van.
|
|