Spanhoek

Bosland

WIJ HEBBEN ONLANGS DE BOVENLANDEN VAN het district SURINAME bezocht. Fascinerend was dit bezoek. Zo indrukwekkend is het natuurschoon daar, dat Spanhoek, het hartje van de stad, er als een dweil bij hangt.

Het bos, waarlangs men rijdt met een schokkende draisine, krijgt plotseling iets vertrouwds. Eenmaal middenin, verliest het dichte groen zijn geheimzinnigheid en spreekt iedere boom een eigen taal, die geen Nederlands of Negerengels, geen Hindoestaans, Javaans of Chinees, maar zuiver Surinaams is.

Als twee ijzeren aders priemen de evenwijdige rails door het groen en de bomen. In hun perspectief licht zichtbaar de oneindigheid. Maar wie er langs komt, ervaart de volle werkelijkheid van midden in een houtdorado te vertoeven. Kwakoegron, Brouwnsweg, de Jong Noord en Zuid, zijn stopplaatsen die de reiziger uit zijn droomtuin halen.

Na Kabel, waar de rivier aan het ijzeren voertuig een halt toeroept, liggen de dorpen der bosnegers, die een eigen leven leiden in een stijl en wetmatigheid, waarvan men zou vermoeden dat de regels in dikke wetboeken zijn opgetekend. De mensen gaan en komen er half en zelfs ongekleed. Maar iedere blik van de bezoeker, ook op de jonge vrouw, is kuis, omdat de machtige natuur in heel die omgeving onweerstaanbaar eerbied afdwingt voor elk onderdeel der schepping. Ook is het onze jongste overtuiging, dat het bosnegerkind veel mooier zingt dan het kind van de stad.

[p. 87]

Waar zou het van komen? Misschien omdat de natuur daar beter resoneert, of, omdat het ene stadse kind het ander steevast tracht te overschreeuwen, zoals de ouderen dat doen.

En als het regent is het niet vies en druilerig. Niet die ‘witte regen’, die het onbehagelijke geeft van scheldwoorden uit een ander erf. Het zijn forse zware regenbuien waarvan je nat wordt en het daarom fris en avontuurlijk vindt.

Ganzee, Lombé, Koffiekamp, Brokopondo, Berg-en-dal, Carolina...... wij waren in de gelegenheid deze en andere nederzettingen te bezoeken. Bij ieder dorp moesten wij aan iets anders denken. Te Ganzee, dat er daar geen kranten zijn, vol stekelige artikeltjes, waarmee de een het leven van een ander laf verzuurt. Te Lombé, dat er daar geen fietsen en auto's zijn, waarvoor men nog een ‘penning’ kopen moet. Te Berg-en-dal, dat er geen verkeersader is en ook geen spanhoek, waar een vlag het aantal doden van het roekeloze verkeer registreert. Te Carolina, dat er daar nog geen Gouvernementsbureau is, waar een aantal ambtenaren moedwillig luiert.

Dit alles is er niet dachten wij; misschien een tekort? Maar rondziende zagen wij de rijkdom die er aanwezig is in de vorm van natuurschoon, bosgeluiden, en schilderachtige weerkaatsingen van het zonlicht in het groen en op het wassende water.

Véél meer zagen wij, maar ‘Spanhoek’ is te klein om er alles in te vertellen, daargelaten nog de vraag, of wij genoegzaam woorden zouden kunnen vinden om al dat moois ook weer te geven.