Den vaderland getrouwe. Uit het dagboek van een journalist

Washington D.C. - 31 januari 1972

‘Een Europese veiligheidsconferentie zou niet alleen het streven van Moskou kunnen dienen naar de bekrachtiging van de huidige status quo, maar ook als een eerste stap te beschouwen zijn naar wat wij zien als een pan-Europees veiligheidsstelsel waarin de Sowjet-Unie dan de dominerende macht zou worden. De grootste verdienste ervan voor de Sowjet-Unie zou dan kunnen zijn dat men het Europese vasteland zou kunnen losweken van de Noordamerikaanse bondgenoten.’

Dit zei de secretaris-generaal van de navo, mr. J. Luns, in een toespraak tot de nationale persclub in Washington. Luns, die gedurende vijftig minuten met president Nixon had gesproken, bleek de Sowjet-Unie nog voor geen cent te vertrouwen, aldus het Amerikaanse persbureau

[p. 541]

Associated Press.

Luns zei dat de Sowjet-Unie is begonnen met een programma van ‘ongeëvenaarde militaire expansie,’ terwijl ze alleen met woorden bijdraagt tot de ontspanning in de wereld.^1. ‘Wat Rusland nastreeft, ook al wordt dit nu subtieler gepresenteerd, is niet veranderd,’ aldus Luns. ‘Voor de Sowjet-Unie betekent ontspanning het nagaan van de vreedzame instincten van het westen, terwijl men ondertussen rustig voortgaat met te trachten politieke macht te veroveren, met andere woorden, dat men doorgaat met het voeren van de strijd met alle middelen, die van oorlogvoeren uitgezonderd.’

Luns was van mening dat het ‘tijdvak van onderhandelingen’ tussen oost en west ‘meer dan ooit de handhaving eist van een geloofwaardige verdediging en politieke solidariteit van de bondgenoten, omdat de Sowjet-Unie elke mogelijke gelegenheid zou aangrijpen om elke mogelijke kloof of zwakte in het westen uit te buiten.’

Op 9 juli 1964 bracht de minister een bezoek aan het mausoleum van Vader Lenin op het Rode Plein. Bij een rondgang in het Kremlin bezocht hij de werkkamer van Lenin, volledig intact, zoals deze in 1924 werd achtergelaten. De minister schreef in het gastenboek: ‘Ik ben zéer onder de indruk de eenvoudige woning van de stichter van de Sowjet-staat te hebben bezocht en de sfeer, waarin Lenin heeft gewerkt en geleefd, te hebben aangevoeld...’

1. De militaire uitgaven in de wereld zijn de afgelopen tien jaar met 82 percent gestegen, terwijl de mankracht van 's werelds legers met 20 percent toenam tot 25 miljoen soldaten, zoals de New York Times 4 maart 1973 meldde.