De staat van bedrog

13 juni 1995

Bezoek aan mr. M.J.D. van der Voet, hoofddirecteur van de Rijksvoorlichtingsdienst. ‘U hebt me in een moeilijke positie gebracht met uw brochure Bon voyage, Majesteit! Het wordt protocollair moeilijk u te accrediteren voor de reis van de Koningin naar Indonesië.’ Ik antwoordde: ‘U hebt niets te maken met wat ik schrijf. Bovendien, via ambassadeur Kadarisman heeft minister van Buitenlandse Zaken Ali Alatas me van Indonesische zijde bedankt voor toezending van de brochure.’

[p. 15]

‘Natuurlijk mag u schrijven wat u wilt, maar na wat u schreef wordt het moeilijk u in gezelschap van de Koningin te accrediteren’, aldus Van der Voet.

‘Zowel minister Alatas als ambassadeur Kadarisman vindt het prima dat ik met Hare Majesteit meekom’, zei ik naar waarheid.

‘Ja, maar u hebt Suharto een massamoordenaar genoemd.’

‘Dat is hij ook en dat schrijf ik al dertig jaar, dat is ook in Indonesië niets nieuws. Ze zijn in Jakarta blijkbaar ruimdenkender jegens journalisten dan u.’

‘Nou,’ zei hij, ‘als Indonesië u accrediteert, gaat u mee’, aldus Van der Voet.

‘Maar dan moet u ze niet stiekem influisteren mij geen visum te geven’, antwoordde ik. Van der Voet stak twee vingers in de lucht en maakte een ik-zweer-het-gebaar, maar kan ik deze man vertrouwen?¹⁵

Ik vroeg hem waarom Wim Kok doet alsof er geen conflict Staat-Oltmans is. ‘Lubbers wilde u helpen, hij was een regelaar. Kok wil niets met die zaak te maken hebben. De heer Lubbers heeft bij de vorige minister van Sociale Zaken, Bert de Vries, als Brugman gesproken om u in de aow overgeheveld te krijgen.¹⁶ Hij was ertoe bereid, maar Ad Melkert doet niets.’

‘Dan heb je meer aan een zeker gevoel voor sociale rechtvaardigheid bij conventionelen dan bij zogenaamde socialisten’, zei ik. ‘Er is onrecht gedaan, al veertig jaar lang. Lubbers deed tenminste iets.’

‘Ik weet het’, aldus Van der Voet.

Bij thuiskomst lag er een verlaat briefje van oud-premier Lubbers, dat hij blijft helpen. Ook geeft hij aan waar ik me kan melden in San Francisco voor het World Forum, onder leiding van Michail Gorbatsjov, waar hij zelf ook naar toe gaat.

15 Nee dus, zo bleek later. Want datgene waarvoor ik bang was, was exact wat ze zouden doen, zoals ik zuiver aanvoelde. In 1997 kon ik, door middel van een brief van Lubbers, hiervan het bewijs leveren.

16 Omdat ik in 1958 naar New York emigreerde heb ik geen aow.