Memoires 1978

[p. 171]

Amsterdam

26 juni 1978

Ben eerst het hondje uit Bosch en Duin gaan bevrijden. Hij ligt nu weer heel lief bij me met zijn vier poten op een punt tezamen. Zijn ogen zaten weer zowat dicht. Ik heb ze schoongemaakt en nam me voor rustig, kalm en geconcentreerd dit karwei te klaren. Het verliep zonder enig probleem. Het beest stribbelt blijkbaar alleen tegen als reactie wanneer ik zelf nodeloos van slag ben.

Er is veel te doen over Sukarno. Eerherstel na verguizing luidt een kop in de Volkskrant.¹⁶³ Hij zal alsnog tot held worden verklaard door het regime wat hem ten val bracht, aldus deze krant. Het is veel erger. Deze Suharto, die hoogverraad jegens Bung Karno pleegde, presteert het om zogenaamd een man te rehabiliteren die nooit verdacht gemaakt had mogen worden. Wat een absurde redenering, maar dat legt de Volkskrant de lezers dus niet uit.

Mevrouw E. van Schaardenburg, rechter-commissaris te Amsterdam, heeft bepaald dat Ferry Hoogendijk, hoofdredacteur van Elseviers, moet getuigen in de affaire, waarbij het kamerlid Bram van der Lek (psp) en andere Nederlanders werden beschuldigd in dienst te zijn van de kgb. Het wordt tijd dat zal worden aangetoond dat de eigen inlichtingendiensten en de bvd bij dit soort smerige zaakjes betrokken zijn.

Op 1 mei j.l. heeft het aantal Chinezen de één miljard overschreden. Hoe moet dit verder?

Michael Binyon schreef in The Times een opzienbarende analyse: ‘Will the Soviet Economy survive beyond 1984?’¹⁶⁴

Het is niet bedoeld als zomaar een retorische vraag, maar een zaak van dwingende economische urgentie. Wanneer er niets gebeurt, zo heeft de Amerikaanse econoom Murray Feschbach berekend, dan zal de sovjeteconomie in dat jaar kreunend en steunend tot stilstand komen. Een aantal sovjetexperts schijnt dit standpunt te delen. In 1984 zal de sovjeteconomie niet langer zowel de strijdkrachten als het industriële complex op peil kunnen houden of zelfs kunnen bemannen. Binyon wijt het

163 de Volkskrant, 22 juni 1978.

164 The Times, 23 juni 1978.

[p. 172]

instorten van de sovjeteconomie voornamelijk aan het feit dat er een generatie arbeiders is weggevallen na een aderlating van twintig miljoen mensen in de Tweede Wereldoorlog. Bovendien is het geboortecijfer in de ussr alarmerend laag. In de Aziatische republieken komen weliswaar meer baby's ter wereld, maar daar kampt men met een enorme achterstand van geschoold personeel. Bovendien is het huidige economische bestel in de Sovjet Unie een schoolvoorbeeld van verspilling van arbeidskrachten. De overlevingskansen van de ussr als economische macht hangen volgens Binyon af van de ontginning van de onmetelijke bodemrijkdommen van Siberië. Daar woont geen mens. Daar wil ook niemand heen. Waar halen ze het geld vandaan om de exploitatie aan te pakken? Ik wil deze analyse in Moskou ter sprake brengen.

Wel wordt in The Times verwezen naar pogingen van Aleksei Kosygin om vanaf 1965 de besluitvorming in de sovjeteconomie te decentraliseren, om materiële beloningen in te voeren voor het afleveren van beter en meer werk. gosplan en de gigantische bureaucratie hebben die pogingen echter in de kiem gesmoord.¹⁶⁵

165 Het is opmerkelijk dat juist in 1984 de idioterie van Mikhail Gorbachev zou aanvangen om de Sovjet Unie zogenaamd te hervormen, waar hij in werkelijkheid het land mee in de soep zou helpen.

27 juni 1978

Ben als de gesmeerde bliksem bezig mijn jfk-boekje in het Engels te vertalen. Ik zond vast 49 pagina's naar Eric Protter van Gallery. Ik haast me rot, à la Balzac. Hoe meer ik over hem lees hoe meer ik er achter kom dat hij eigenlijk een basterd was. Hij had bijvoorbeeld 32 paar handschoenen. Ik zal zijn verhaal uitlezen, maar eigenlijk ben ik al niet meer geïnteresseerd. De man is een crook. Ik mag er trouwens zelf ook wezen. Ik veroorzaakte een paar dagen geleden hier in de straat een deuk in het portier van een geparkeerde wagen. Ik heb toen snel mijn auto in de garage gezet in de hoop dat niemand het had gezien. Dit was a dirty trick as well.

Peter vertelde bij een soort genezer te zijn geweest, die zei meer blauw in zijn aura te hebben gedaan, opdat zijn lever en hepatitis sneller zullen genezen. Gelooft hij het zelf?

Het is 01.15 uur. Paniek. Ben totaal in verwarring. Ben mijn horloge kwijt. Heb anderhalf uur gezocht. Toen ik uit mijn bureaulade mijn andere horloge wilde pakken was dit ook weg. Een ander horloge verdween reeds eerder. Casper is de enige, die in huis is geweest. Nu weet ik het dus zeker. Ik her-

[p. 173]

inner me dat toen hij binnenkwam ik zijn blik niet zuiver vond. Tweemaal dat hij hier was voelde ik me dermate onbehaaglijk dat ik het er warm van kreeg. Ik moest me van hem afwenden, opdat hij niet zou zien dat ik er knalrood van werd. Eigenlijk hadden we niets te praten. Ik was upset. Het zat constant fout tussen ons.

01.30 uur. Ik was laatst ook een Ray Ban kwijt. Casper steelt dus. Hoe kon hij denken niet te zullen worden ontdekt? Ben hier zeer upset over. Geef je zoiets aan bij de politie? Hij heeft steeds geld- en damesproblemen. Hij wilde opeens weg en zei dat hij moe was. Hij belde heel lang met een griet aan mijn bureau. Ik heb alles nagezocht. Weg.

02.30 uur. Ben nog een keer naar beneden gegaan omdat ik het niet wil geloven. Ik moet wel aannemen dat Casper het heeft gedaan. Beiden horloges zijn weg. Hoe moet ik dit afhandelen? Welke andere jobstijdingen hangen boven mijn hoofd? Was Peter maar hier, dan kon ik hem om raad vragen. Het meisje uit Brazilië had om 05.00 uur bij zijn ouders gebeld, die hij de schrik van zijn leven bezorgde. De vrouw uit Washington bleef ook bellen. Intussen heeft hij hier al weer een andere jongedame opgescharreld. Casper is dus niet okay. Ik wist dit vanaf het incident in Curaçao¹⁶⁶ zeker. Maar ik voel me sterk tot hem aangetrokken dus het is moeilijk geweest hem te zien zoals hij is. En ik stelde nog wel voor samen een trip naar Parijs te maken, als met Peter.

02.40 uur. Het rotte is dat ik meen me te herinneren het horloge aangedaan te hebben toen we naar een film wilden gaan. Ik wilde naar Beyond good and evil van Nietzsche. ‘Ja,’ zei hij, ‘dat heb ik gelezen.’ Ik gaf het hem dit boekje een paar jaar geleden.

04.00 uur. Kon niet slapen. Ben weer naar beneden gegaan om overal te zoeken. Corrigeerde meer pagina's van de jfk-vertaling. En wat als Casper het horloge niet inpikte? Vanmorgen ben ik alleen naar de markt geweest en had geen horloge bij me. Maar waar is dan mijn reservehorloge? Misschien is het wel verschrikkelijk om Casper te verdenken. Hij bracht zelfs het boekje van zijn vader mee dat hij schreef over zijn krijgsgevangenschap. Ik weet niet meer wat ik moet denken.

166 Zie vorig deel Memoires.

29 juni 1978

Volgende ramp. Om 08.30 uur belde Jeanne Portier dat Martin¹⁶⁷ in de Ursulakliniek in Wassenaar was opgenomen. Een

167 Martin was mijn vriend sinds 1953.

[p. 174]

ader drukte op zijn hersenen. Hij kan niet meer normaal spreken en is gedeeltelijk verlamd. Zij heeft zelf hartproblemen dus ga er maar even aanstaan. Ik moet naar hem toe.

Toen ik van de telefoon wakker schrok was mijn eerste gedachte: ‘Zie je wel, je horloge is helemaal niet gejat. Hier is het.’

11.30 uur. Bereikte pagina 88 in de Engelse vertaling van mijn jfk-boekje. Het kan me nu niets meer schelen of er drie horloges weg zijn. Alleen het gevoel dat ze hier in huis zijn weggeraakt is zo ongelooflijk.

19.50 uur. De hele dag rustig doorgewerkt. Belde net met Peter. Dacht: zou het reservehorloge misschien in een van mijn kostuums zitten? Ik liep door mijn pakken heen en had het vrijwel meteen beet. Op dat moment draaide ik me om en zag mijn andere horloge iets uit een broekzak steken, die op bed lag. Ging op alle denkbare manieren door de grond en kreeg het heel heet en warm. Wat nu?

Heb vrijwel meteen Frank Heckman gebeld. Hij was in gesprek, maar ik bereikte hem op het moment dat hij weg wilde gaan, godzijdank. Ik zou het liefste de hele scène van vannacht met hem willen doornemen en analyseren, maar waarom zou ik hem ermee op zadelen. Ik moet Peter hierover schrijven.

21.15 uur. Ik belde Peter. ‘Wat eten jullie vanavond?’

‘Waarom vraag je dat?’

‘Omdat ik weer eens een pakket van Eichholtz wil zenden.’

Toen kwam de aap uit de mouw dat ze in geen weken meer behoorlijke Douwe Egberts-koffie hadden gehad. Hij zal nooit of te nimmer om iets vragen. Hij is voor een modeshow van hom in Salzburg gevraagd.

Ben nog steeds in de war en uit mijn doen over de horlogescène en de verdenking van Casper.

Ik vond het nodig deze ellendige herinnering zo exact mogelijk weer te geven, juist omdat ik die nacht vele malen in wanhoop naar mijn dagboek greep. Zonder teveel verzachtende omstandigheden te willen aanvoeren voor al mijn rotte gedachten over mijn vriend, wil ik er op wijzen dat nadat hij ooit eens vertelde dat de secretaris van de prins, Ted Vernède, hem voor mij had gewaarschuwd, ik meer dan eens in al die jaren me heb afgevraagd aan welke kant Casper nu eigenlijk stond. Meer dan eens, zoals ook later zal blijken, is het door mijn hoofd geschoten - in tegenstelling tot Frank en mijn andere vrienden (om van Peter niet te spreken) - of hij misschien was benaderd om me te bespioneren. Sorry, maar zo was het.

[p. 175]

30 juni 1978

Casper belde al vroeg. Hij had met een vriendin een nummer gemaakt in Utrecht. Het was vreemd om met hem te telefoneren alsof er niets was gebeurd, terwijl ik hem achter zijn rug om feitelijk ten onrechte heb verdacht.

Het parlement is tot 05.30 uur in zitting gebleven om over de urenco-zaak te debatteren. ‘Persoonlijkheden’ als Den Uyl, Van Thijn, Van Houwelingen en consorten voerden het hoogste woord. Everyone got screwed as usual.

Hoe meer ik over George de Mohrenschildt lees en vertaal, hoe beter ik me opnieuw realiseer hoe ik gesteld was op die man. En dan vragen mejuffrouw Büringh Boekhoudt en anderen me hoe dit mogelijk was, wanneer ik hem verdacht van de medeplichtigheid aan de moord op jfk. Zo zit ik blijkbaar in elkaar. Want het was gewoon waar. Zo'n lieverdje was Kennedy nu ook weer niet, met zijn maffiabemoeienissen om Fidel Castro overhoop te schieten. Ik denk dat het belangrijk is om ‘volwassen’ door het leven te gaan, hoe volwassener je bent, hoe eerlijker. Gaat dat samen? Dat is de Freud-these van kindsheid tot volwassenheid. Dat is ook de theorie van de sovjets, Pravda, waar overigens wel erg weinig van terechtkomt.

Lees een afschuwelijk verhaal over het einde van Kwame Nkrumah, ‘geregeld’ door de cia, wat ik ogenblikkelijk aan mevrouw Hartini Sukarno, en de oud-ambassadeurs Mursid, Hanafi en Djawoto in Peking zend.¹⁶⁸

Er was bij de cia een 303-comité dat zich specialiseerde in het omverwerpen van wereldleiders die te nauwe betrekkingen met China en de Sovjet Unie onderhielden. Je begrijpt hoe laat het was in Jakarta in 1965. Sukarno moest eerst weg, want Indonesië, in de rug van de oorlog van Vietnam, was even een andere bedreiging dan Ghana. Seymour Hersch is erin geslaagd de cia-rol in het omverwerpen van de president van Ghana enige mate te ontrafelen voor The New York Times.¹⁶⁹ Al eerder had de cia-‘commandant’ in Accre toestemming gevraagd om Nkrumah af te laten zetten en dan tegelijkertijd de Chinese ambassade in Ghana te mogen aanvallen, in de fik te steken en iedereen in het ambassadegebouw overhoop te schieten.

John Stockwell, evenals Frank Snepp een voormalige cia-gangster, schreef een boek: In search of enemies. Het handelt voornamelijk over de oorlog in Angola. Het boek is in het geheim geschreven en niet officieel uitgegeven, maar nu zijn toch exemplaren in boekwinkels terecht gekomen. De oude

168 Omdat de parallel met de coup in Jakarta in 1965 meer dan evident was.

169 Ik las het artikel in juni 1978, maar vergat het knipsel van een datum te voorzien.

[p. 176]

cia-truc werd toegepast. Officieel kregen de cia-mannen in Ghana geen toestemming om een coup te ontketenen, maar langs andere wegen werden vele dollars ter beschikkinggesteld en werden de cia-heren dus aangemoedigd het juist wel te doen. Na het slagen van de affaire werd Howard T. Banes, de stationchef in Accra, geruisloos naar een hogere post binnen de cia verplaatst.

Ik kom tot niets. Ik ben een beetje doodgelopen.

1 juli 1978

Ik zou er, net als mijn vader, de voorkeur aan hebben gegeven aan mijn bureau¹⁷⁰ te blijven werken, maar ik ging dus op ziekenbezoek bij Gerard Croiset en Martin Portier.

Croiset lag in bed en zei in 1979 zeventig te zullen worden. Hij was overigens best opgewekt. Hij vertelde van mening te zijn dat de Club van Rome het verkeerd had. ‘We kunnen alle energie, die we nodig hebben uit de lucht halen, maar het zijn kapitaalsbelangen die de dienst uit maken. Jimmy Carter heeft daar niets over te vertellen. Wij zijn in West-Europa niets anders dan een bufferzone voor Amerika. Rusland komt hier niet, als Amerika maar opdondert. De Benelux op zichzelf kan niets, alleen samen met Frankrijk en Duitsland zijn we wat. Zolang Nederland voor zestig procent op kapitaal uit de vs draait, krijg je de Yanks hier nooit weg.’

Ik hamerde een beetje op een mogelijke sovjetaanval om hem te provoceren. ‘Of dat zal gebeuren kan ik niet zeggen want het hangt helemaal van Amerika af. Maar als ze komen zullen ze korte metten maken. Dan gaan de Nederlandse communisten eerst weg. Idealisten kunnen ze in Moskou niet gebruiken.’

Ik bracht het gesprek op de mysterieuze generaal Donald Donaldson. ‘Hij is een ambassadeur voor de werkelijke spionnen geweest,’ meende Croiset. ‘Hij is zelf geen spion; dat kan hij namelijk niet. Hij kan wel uitstekend organiseren.’ Hij was nog steeds overtuigd dat Dico dood was, dus in dat opzicht zat hij op de kolonel Prouty-lijn. Waarom Norman Bernstein in New York bleef zeggen dat hij leefde, kon hij ook niet verklaren.

We belandden op het onderwerp Lockheed en de prins. ‘Waarom hebben ze alleen Bernhard aangepakt? Ze hebben toch allemaal boter op het hoofd? Ze doen allemaal hetzelfde. Dries van Agt en zijn trawanten zijn verschrikkelijk. Ik ben tweemaal op Soestdijk geweest en heb koningin Juliana ook een handje mogen geven. De prins is een beste kerel, hij is alleen oerstom.

170 Mijn vader schreef twee boeken aan dit bureau, dat van mijn grootvader H. van der Woude was geweest.

[p. 177]

Hij kan voor alles worden gebruikt. Neem alleen al het feit dat hij zich als fokstier voor deze vrouw liet gebruiken.’

Met trots liet hij een Italiaanse editie van zijn boek zien. ‘In Duitsland willen ze niet want ze weten dat ik (als jood) anti-Duits ben.’ In Amerika willen ze deel i en deel ii samenvoegen. Hij heeft het contact met Carel Enkelaar weer opgenomen. Hij gaf ook nog een uiteenzetting over hoe hij de aura van de heer Van Praag van het parapsychologisch instituut in kleur had weten uit te tekenen. ‘Die man weet erg veel. Het is een genie. Alleen als mens is hij te klein. Hij kan zijn kennis niet werkelijk uitdragen.’

Bezocht Martin, omringd door zijn vrouw, twee zoons en familie in de Ursulakliniek. Hij zei bijna niets en maakte een indruk of hij een beetje kinds was geworden. Hij wilde dat ik hem een zoen gaf, wat ik deed. Ook toen ik vertrok. Ik denk dat het op den duur wel in orde met hem komt. Wie had gedacht dat ik ooit aan het ziekbed van deze Indische jongen, indertijd zelfs een bokser, zou staan.

De Haagse Post heeft een omslagverhaal met een zeer geflatteerde Jan Cremer ter gelegenheid van zijn Logboek dat bij Peter Loeb is verschenen. Hij denkt de enige schrijver te zijn die uit een arbeidersmilieu is voortgekomen ‘maar door die armoede ben ik groot geworden’. Sorry, maar ‘groot’ lijkt me niet direct de betiteling van deze aardige knul. ‘Ik ben beroemd, ik heb twaalf miljoen boeken verkocht. Als ieder boek door tien mensen gelezen of gezien is dan zijn er 120 miljoen mensen die me kennen (...). Eind jaren vijftig was ik na Luns de populairste figuur van Nederland (...). Overal word ik gerespecteerd, maar in Holland ben ik nog steeds de blotebillenschilder, die vieze boeken schrijft.’ Dan woont hij al sinds 1964 in de vs, wat dus ook allerminst waar is. Hij is bevriend met Hermans en heeft ‘een onaantastbare bewondering’ voor Reve. Wat moet je dan?

‘Ik heb meestal geen tijd voor eenzaamheid,’ zegt Jan stoer tegen Haagse Post. Mij heeft hij juist uitgelegd nooit alleen te kunnen slapen en zelfs hoeren van de straat te zijn gaan halen met de boodschap ‘je hoeft niets te doen, als je maar bij me slaapt’. In het Esso Motor Hotel stond hij eens op het punt uit een raam te springen, omdat hij de eenzaamheid niet kon verdragen. Maar goed, Haagse Post vulde er zeven pagina's mee. Jan is iemand die vanzelf het dictum ‘garbage in garbage out’ voortdurend herbevestigt. ‘Ik lees niet, ik word gelezen,’ zegt hij tot overmaat van ramp.¹⁷¹

171 Haagse Post, 1 juli 1978.

[p. 178]

Jane Brody zegt in The New York Times dat onderzoek uitwijst dat verkeerde eetgewoonten bijdragen tot het ontstaan van kanker bij mensen. Zelfs 40 procent van de kankergezwellen zou er uit voortkomen. ‘Food additives and residues of agricultural chemicals’ hebben er alles mee te maken. Peter zit al heel lang op dat spoor.

2 juli 1978

Jan Cremer gaf me gisteravond zijn nieuwe boek.¹⁷² Ook de ouders van Babette waren aanwezig. De vader is een architect, die spraakmoeilijkheden heeft en niet kan horen. De moeder moet alles met mondbewegingen zeggen. Babette droeg over een bloot lijf een leren pak. Dan vraag ik me altijd af, wat doe je daarna om de spanning erin te houden? Moeder Sijmons is een pompadoer. Ik had veel plezier met haar. Ik vertelde zelfs dat ik Casper ten onrechte van het gappen van mijn horloge had verdacht. ‘Begrijp ik heel goed. Dat is de reactie van je instinct,’ zei ze. Ik vind dat dus niet. Ik had dit nooit mogen denken. Punt.

Peter Loeb is 33 jaar. Ik vond hem aardig. Ik bewonder hem dat hij dit allemaal van de grond weet te krijgen. Ook de kno-arts Ben Beentjes, een goede vriend van Jan, kon ik waarderen, maar verder zag ik onder de veertien aanwezigen niemand.

Björn Borg en Martina Navratilova hebben Wimbledon gewonnen.

172 Zie bijlage 21.

3 juli 1978

‘Willem, ik kreeg je brieven over het incident met Gapper,’ zei Peter per telefoon uit Londen. ‘Je bent wel erg achterdochtig en meestal is het helemaal niet nodig.’

Gisteren een hapje gegeten bij mijn nicht Astrid Sillem. Alexander en zij hebben twee zoontjes, Reinaud en Evert, zalige ventjes. Zo onverpest, die blikken van kinderen. De een roeit, de ander voetbalt. Ze spelen allebei viool net als de moeder. Astrid lijkt steeds meer op haar moeder, Euske Klink - van Ketwich Verschuur. ‘Onze moeders waren echt bevriend,’ zei ze, wat ik dus uitstekend weet.

Guruh Sukarno wandelde binnen. Hij wil nu een boek gaan schrijven. ‘Wat makkelijk is,’ antwoordde hij, toen ik vroeg wat hij wilde drinken.

Het Supreme Court van New Jersey eist persoonlijke aantekeningen van The New York Times-reporter M.A. Farber. The

[p. 179]

New Yotk Times verzet zich. Het blad stelt zich op het standpunt dat de rechter met het opeisen van ‘notes, recordings, memoranda and other material’ de rechten van de vrije pers en het First Amendment schendt. Ik zit dus in hetzelfde schuitje bij de gerechtshoven van Dallas in de Time-zaak.

Richard Nixon is in Hyden, Kentucky of all places met 21 saluutschoten verwelkomd, toen hij een gezelschapscentrum, naar hem voornoemd, kwam openen. De hele stad liep uit. The New York Times besteedde er een voorpagina-artikel aan met foto. Hij deed natuurlijk een beroep op Amerika om de cia - dus de supermaffia van de vrije wereld - te versterken op een moment in de geschiedenis dat agressieve dictators overal ter wereld hun kop opstaken. Hoe werken de breinen van mensen? Vier jaar geleden werd mijnheertje met zijn staart tussen de benen wegens schofterij uit het Witte Huis getrapt en voilà, hij werkt volgens The New York Times al met enig succes aan zijn comeback. Het geheugen is maar een griezelig ding. Het vormt de totaliteit van voorbijgegane ervaringen ‘die worden herinnerd’ staat ergens in een tekstboek. Geen hond herinnert het zich echt. Bovendien wordt alles vervalst door het knagen van de tand des tijd. Het geheugen is een hoogst verraderlijk instrument.

4 juli 1978

Het regent al dagen en dagen. Afschuwelijk. Ik dacht dat het dak het zou begeven. Vroeger had ik een dubbeldeks tent van mijn vader gekregen. Ik herinner me hoe ik naar de regendruppels lag te luisteren. Ik droomde heel naar van mam dat zij zeer onaardig was. Ik wilde het onthouden, ging naar de badkamer en herhaalde de beelden. Maar ik weet er niets meer van.

De nieuwe badkamer (een tweede dus) beneden is gereed. Achtduizend gulden.

Wim Kok heeft warempel een drie kolomsartikel van Jonathan Kandell in The New York Times gekregen. ‘Ik denk niet,’ aldus de voormalige 39-jarige Nijenrodiaan, ‘dat het terrein van de arbeid ooit zo gecompliceerd is geweest in Holland en Europa (...). Het is moeilijk om iemand te vinden, die nog denkt dat we naar een periode van hoge economische groei zullen kunnen terugkeren. Mensen vragen zich zelfs af of Europa haar industriële leiderschap en concurrentiepositie zal kunnen behouden. De vraag naar hogere salarissen blijft bestaan. En de druk om arbeiders een krachtiger stem in de besluitvorming te geven in bedrijven is groter dan ooit.’¹⁷³

173 The New York Times, 2 juli 1978.

[p. 180]

Ik ben er van overtuigd dat Grenzen aan de groei van onze Club van Rome een verstrekkende invloed op het denken van een hele generatie heeft gegeven, ondanks heftige ontkenningen van de beste stuurlui die aan wal staan.

Irak is steeds de beste vriend van Moskou in het Nabije Oosten geweest. Nu het Kremlin het Marxistische regime in Ethiopië lijkt te steunen tegen de overwegend Islamitische rebellen in Eritrea, heeft Bagdad gedreigd het vriendschapsverdrag met de ussr te beëindigen. Bovendien werden vast 21 pro-sovjet Iraakse legerofficieren geëxecuteerd op beschuldiging van het organiseren van Marxistische cellen in het Iraakse leger.¹⁷⁴

Wat zich in Amerikaanse media over Cuba afspeelt is buiten alle proporties van de werkelijke belangrijkheid. Strobe Talbott beschrijft in dezelfde Time een ontmoeting tussen studenten in Havana en twee congresleden, Stephen Solarz (New York) en Anthony Beilenson (Californië). Er wordt ook nog altijd nagezeurd over de Katangese invasie in Zaïre. Fidel Castro heeft gezegd Carter niets kwalijk te nemen, omdat hij gewoon door zijn medewerkers wordt belazerd, wat waar is en misschien zelfs in meerdere mate dan Castro zelf, omdat Carters macht verder reikt. Intussen hebben acht Westerse regeringen, plus Japan en Iran, even 70 miljoen dollar opgehoest om de schurk Mobutu te redden. De Britse minister van Buitenlandse Zaken, David Owen, noemde het ‘a monitorable plan for economic assistance’. Time schrijft dat deze cia-verrader na de sjah van Iran zich ontwikkelde tot de rijkste leider ter wereld. Ook een amice van prins Bernhard, die hem een gouden olifant ging brengen. Treurig.

Eldridge Cleaver schreef een nieuw boek, Soul on Fire, en onthult dat Valery Giscard d'Estaing hem heeft geholpen in 1972, toen hij Algiers wilde verlaten en zich als vluchteling voor de Amerikaanse Justitie in Frankrijk vestigde. Hij is dus in 1975 vrijwillig naar de vs teruggegaan, waar een zaak tegen hem loopt uit zijn Zwarte Panter-tijd, toen ik hem zelf ontmoette en over hem schreef, en filmde voor de nts.

174 Time, 26 juni 1978.

5 juli 1978

Fred Zumpolle is overleden. Frits van Eeden belde. We zijn samen naar Freds begrafenis in Wassenaar gegaan. De onzin die bij zulke gelegenheden namens de kerk wordt gedebiteerd, is niet van de lucht. Pock Zumpolle zag er heel triest uit en liep met een stok. Ik wenste haar en Suzanne sterkte. Mora Hens-