Memoires 1961

[p. 6]

Voor de heer en mevrouw J. van Dijk,
directeur Nieuw Baarnse School

[p. 7]

Inleiding

Door een technische fout ontbraken in het vorige deel (1959-1961) drie dagboekaantekeningen:

18 januari 1961 (dagboek)

Penn-Sheraton Hotel, Pittsburgh, Pennsylvania

Tot mijn onsterfelijke ergernis heb ik ongeveer 25 pagina's van mijn dagboek in de Greyhoundbus verloren. Alles is weg, ook de knipsels. Ik was in Chicago geweest en had een lezing in Omaha, Nebraska gegeven. Lunchte met leden van de ‘Ad-Sell Club’ in de Kamer van Koophandel aldaar. Had ook een televisie-interview in Omaha gegeven en een slaapwagen van de Burlington Railroad terug naar Chicago genomen. Gaf vervolgens een lezing in Evaston, Illinois en arriveerde hier met een Greyhoundbus vanuit Chicago.

19 januari 1961

Patrice Lumumba is nu in handen van Moise Tshombe in Katanga, wat me absoluut razend maakt. Zweedse UNO-troepen kwamen niet tussenbeide, toen soldaten van Tshombe de voormalige premier in elkaar sloegen. Hij werd in een jeep gesmeten, nà nog verdere mishandeling. Vier soldaten van Tshombe gingen boven op Lumumba en twee van zijn medestanders zitten. Hij is nu opgesloten in de gevangenis van Jadotville, in het hartje van het koperrijke gebied van Katanga. Ik vrees het ergste.

Om 18:30 sprak ik voor de ‘Dutch Treat Club’ in Waynesboro, Pennsylvania.

20 januari 1961

Mijn broer Theo schrijft onder meer uit Kaapstad: ‘This country is completely entangled in the most hopeless human relations. Fortunes are wasted on “apartheid” and other highly unrealistic political schemes which have no future whatsoever. I may be a little over pessimistic but we live here at the moment in a fairly affluent stagnant pool as far as the whites are concerned, which will turn into a black ocean as soon as outside

[p. 8]

forces feel strong enough to take over. When that will be, will not be decided in this country. The Kennedy Administration may speed up the process...’

Emile van Konijnenburg schreef (eindelijk) ‘met veel genoegen’ Henk Hofland te hebben ontvangen. ‘Ik heb een zéér goede indruk van hem gekregen.’ Ze zouden elkaar over 14 dagen wederom ontmoeten. ‘Op het oorlogspad zijnde heb ik vernomen dat Rusland alles op alles zal zetten om in de komende zes maanden, waar dit maar mogelijk is, een gewapend conflict uit te lokken. De kwestie Nieuw-Guinea past natuurlijk in het schema.’ En tenslotte: ‘Ik moge je nog wel veel dank zeggen voor het organiseren van het bezoek aan Zain.’

Het bovenstaande betekent, dat Hofland, met de ontmoeting met Emile van Konijnenburg van de groep-Rijkens eindelijk, toen de strijd om Nieuw-Guinea naar een hoogtepunt afgleed, zich daadwerkelijk met de affaire ging bemoeien. Van de Indonesische zijde wist hij op dat moment vrijwel niets. Zijn intrede tot dit vraagstuk deed me denken aan de Sovjet oorlogsverklaring jegens Japan, toen de strijd feitelijk reeds in het Verre Oosten was beslist. Later zou hij aanzienlijk sukses oogsten met zijn boek ‘Tegels Lichten’, waarin hij zich presenteerde als een Nieuw-Guineadrama deskundige. Zijn geschrijf zou vele drukken en zelfs een heruitgave beleven, een sukses dat ik hem volgaarne gunde en gun, maar in werkelijkheid was hij een buitenstaander in dat conflict en is het gebleven. Het interesseerde hem uiteindelijk ook te weinig om er zich werkelijk voor in te zetten. In het hier volgende deel wordt mede, wat ik stel, nader onderbouwd. Wat niet betekent, dat ik Hofland tot op de dag van heden geen warm hart ben blijven toedragen, of tot de belangrijkste journalisten van dit epok ben blijven rekenen. De afgelopen drie maanden bracht ik in Zuid-Afrika door (en stelde 850 dagboekpagina's samen) waar ook een actuele briefwisseling met Hofland deel van uitmaakt.
Augustus 1988