Een ochtend in Bahia

[p. 148]

Gedichten

mei 1968. We zijn gewend aan Amerikanen, van wie we uit andere, gekleurdere films weten dat de pakken groen zijn. En we zijn gewend aan de kleine mannen, vaak in korte broeken, met kortgeknipt steil jongenshaar en zwarte overhemden, soldaten van de Vietcong. We krijgen ze dagelijks voorgeschoteld, gevangen, kanonnen afschietend, heuvels veroverend en heroverend, in en uit helikopters en ook dikwijls dood. Dat er tussen al dat oorlogvoeren en sterven ook nog gedichten geschreven konden worden was niet bij mij opgekomen, en dat is dom. In het laatste nummer van het Engelse blad NOVA staan vijf gedichten, gevonden op de lijken van Vietcongofficieren en -soldaten. Alle documenten die op de vijand gevonden worden, bewaart men zorgvuldig. Een Amerikaan stal de gedichten en een andere Amerikaan naaide ze in zijn kleren en smokkelde ze naar Parijs. Ik vertaal er drie.

De weg naar Ben Hoa

Zoveel keer al ben ik heen en weer getrokken
over de weg naar Ben Hoa
Ik heb de draak gezien en de hagedis
op de weg naar Ben Hoa
Messen geweren laarzen rijst bloed
blikjes vlees fruit groente thee
ammunitie mortieren bommen, en het gelach
van vrouwen
alles komt en gaat en komt en gaat
over de weg naar Ben Hoa
en lang nog zal het zo gaan, af en aan, af en aan,
over de weg naar Ben Hoa
terwijl de heldere, verraderlijke morgen
ons besluipt.
Zonnen manen nieuwe seizoenen nieuwe jonge bamboeplanten
verminkte misvormde kinderen en onze eigen lijken
zwart getij wit getij, olie en alcohol
drijvend en kolkend rond Ben Hoa
Totdat de grote moesson van ons volk
eindelijk voortraast over de weg naar Ben Hoa.

(anoniem)

[p. 149]

Hofmakerij

Op een nacht kwam ik in jouw dorp
keek langzaam en goed naar jouw hut
en stelde me voor hoe jij daar sliep.
's Nachts kwam ik, in de vriendelijke nacht,
en de moessonregen was bij me toen ik bij je kwam
en ademloos jouw hut uitzocht tussen al die andere.
O, mijn gazelle, mijn leven, ik kan met zo weinig toe
op een dag zul je weten dat ik kwam en niets meebracht
en ook niets verwachtte,
dat ik alleen maar kwam om naar jouw deur te kijken.
Zul je dan tegen me lachen, en vanachter je gesloten vingers
fluisteren, ‘o mijn lief, o mijn eigen waanzinnige lief??’

(gevonden op het lijk van een Vietcongofficier te Tay Ninh op de grote weg naar Saigon in nacht van 11 op 12 januari 1966 door kapitein Robert. Een landkaart werd eveneens aangetroffen.)

De seizoenen

In dit nieuwe seizoen van vloeibaar vuur en fosfor
houdt de hemel myriaden uitbottende zilveren knoppen
voor ons klaar
Een tegennatuurlijke regen zal het gras en gebladerte
verdorren, voor de zoveelste keer,
en mijn boerenogen zien alleen maar doodgeboren bloemen
in witte velden van dood.
Wat voor hagelstenen houdt de lucht nog voor ons verborgen,
o, mijn volk, wat een zaaitijd ligt er achter ons!

(lichaam gevonden in het district Ben Cat, provincie Thu Dau Mot, door Sergeant Chaip, 4.2.66.)