Van de Leeuwerick, Roodtborsje, Pluvier, en Swaluw.
DEn Leeuwerick in soete, aengename, en doordringende sangh, is (mijns oordeels) onder de singede Vogelen hier te lande, de naeste aen de Nachtegael; vermaeckt sich met een wonderlijcke vrolickheydt, uytgereckte pennen in de lucht, heeft een luyde, en heldere stem, en schijnt met het draeyen van dien de schoonheydt van de tijt te verheffen: want in regenachtigh weer, of met een grauwe lucht, singht hy selden, of nimmer: sijn sangh is niet laegh op der aerde, maer als hy begint te singen, klimt hy langhsaem opwaerts in de lucht, soo hoogh, dat men hem nauwelijks sien kan: en schiet weder plotselijck al singende neerwaerts. Worden in de morgenstont meer als op den middagh gehoort, want als dan zwijgense gemeenlijck. Als het geen felle koude, of vorst is, begint hy op Lichtmis, of daer ontrent te singen. Gevangen zijnde wordense in groote kouwen, met een groene soode in de open lucht gehangen, alwaerse als dan oock singen. Haer spijse is graen, als oock Wormen, eyren van Sprinckhanen sonder vleugels; waerom die van Lemnos haer in eeren houden. Sy maken haer nesten uyt wortels van drooge kruyden op der aerde, ende dat driemael in 't Iaer, ontrent 't begin van May, Iuny, en 't midden van Iuly; en setten die soo tegen de windt, en in het gras verborgen, dat haer niemandt van de voorbygaende, of geen Havick sien kan; leggen vijf eyeren, van welcke men vaschelijck seght datse van de Padden uytgebroedt worden. Het is gelooflijcker dat de van boven inschijnende stralen der sonne, 't gebrek van de oude in 't broeden vervullen. Den Iongen gekipt, en noch kael zijnde worden van de ouden over 't veldt geleydt om haer kost te soecken. De Ravens, en Havicken zijn haer vyanden, die op haer rooven, voor welcken sy soo schricken, datse, dien siende, de menschen in de handt vliegen. Als d'aerde met sneeuw bedeckt is, verkeeren sy by Mest-hoopen, en Koornschuuren, om haer aes te soecken. De jonge vette Leeuwericken worden gegeeten, en zijn seer smakelijck. In gedaente zijnse onderscheyden in gekuyfde, ongekuyfde, Veldt-leeuwericken, en gelijckslachtige, van welcke in het bysonder te schrijven niet noodtsakelijck. De gekuyfde zijn de beste in 't singen.
't Roodtborsje blijft ons den gantschen Somer by, maer vlieght 's Winters wegh, eet Vliegen, Muggen, Mieren-eyeren, Spinnekoppen, en gebroken Ockernooten; nestelt in gaten van Boomen, Muuren, en Achterhuysen, daer weynigh, of geen Volck komt; leydt 2 a 3 eyeren, voedt oock de Koeckkoecks Iongen op. Singht in de Lente des morgens heel vroegh op de toppen der Boomen, en 's Winters zwijght het. Wy sullen 't Geelvinckje hier neffens stellen, waer van twee geslachten zijn, het een wordt van de Italianen Cia, en 't ander stroohalmigh van verf Cia Pagliaria, ende van de Engelsche Gelgorst genoemt. Worden lichtelijk met allerley Vogeltuyg gevangen. Eeten garst, tarw, en broodt, 's Winters soeckende haer kost in de Paerde-mest, gevangen zijnde, singense niet de eerste 2 a 3 Maenden in de koy geslooten, daer na keerense haer tot haer ghewoone sangh. In de Winter vliegense met geheele Schoolen in Italien.
De Pluvier is van groote als een Kemphaentje; maer sijn neb, en beenen sijn korter, is doorgaens vetter, en wordt veel gegeten. Daer is tweederley geslacht, den een geelachtig, en d'ander aschgrauw van verf, welcke de Italianen Bergh-pluvier noemen. Zijn overvloedigh in Vranckrijck, selden in Switserlandt, en wordt te Bononie op de Marckt noyt verkocht. Eenige schrijven dat hy van den dauw leeft, om datter in sijn buyck niet gevonden wordt, 't welck niet waer is; want hy haelt de wormen uyt de vochtige aerde, dien op eetende. Bellonius heeft in een opgesnedene Wespen gevonden: getuyght oock datse Wormen eeten, om datse alleen een hongerdarm hebben, hierom worter niets in haer gevonden. Sy vervliegen oock, want Somers vindt
Auteursrechtvrij
