Van de Sturnus Indicus, of Indiaensche Spreeuw.
DEse Vogel is een geslacht, dat tot de Spreeuwen behoort, en wordt Pterophenicus, en van de Indianen Acolchi genoemt; van dese schrijft Nierenberg aldus, de schoonheyt der vleugels verheft den Acolchi met sijn roode schouders boven veel Vogelen aldaer te lande; soo dat de Spanjaerts hem met de naem van Commandadors-vogel verheerlijcken, om datse de veldt-teeckenen van de Ruyters afbeelden, en met diergelijcke verf aen de zijden glinsteren.
Wat de andere soorten aengaet, die de Spanjaerts Tordos noemen, zijn dese in groote, verf, en gedaente gelijck, ende verkeeren over al met de selve, alhoewel de schouders eerst goutgeel schijnen na't roodt hellende, en in den ouderdom geheel in het goutgeel veranderen.
In de koy gesloten leerense de menschelijcke spraeck, en klappen seer aerdigh. Sy eeten wat haer voorkomt, maer meest broodt, en Indisch koorn. Dese Vogels worden in koude, en warme Landen gevonden. De Commandadors-vogels zijn seer overvloedigh in getal, nestelen in hooge Boomen niet verre van de Steden, en in het geselschap der Menschen, door welke zy sonderlingh vermaeckt worden, en waer by sy haer seer geerne vervoegen, gelijck in het vervolgh breeder sal verhaelt worden. Haer groote meenighte in het wildt vliegende is de Inwoonders, betreffende haer gezay op de Teel-landen in de bouwery der vruchten bovenmaten schadelijck; want sy verteeren, en verwoesten het gezayde daer sy met duysenden op nederslaen, ende sich setten.
Sy vliegen stoutelijck aen, en dat voornamentlijck in heete Landen, en die aen de Zee gelegen zijn; alwaerse de Menschen te Paerdt rijdende, ofte te voet gaende op het hooft, ofte de schouders vliegen, ende daer gaen sitten, haer vleugels uytspreydende diese tegen de Son doen glinsteren, sich om, en wederom door 't wenden, en drayen des hoofts met haer oogen beschouwende, als of hy sich over de schoonheyt van haer vederen verhovaerdighde, ende dien de Menschen wilden vertoonen; ja het schijnt datse den te Paerdtrijdende, ofte te voetgaende Man willen vergeselschappen, en stellen sich aen met het gebaer, als ofse met dien op den wegh een tsamen koutingh wilden houden: het welcke (indiense aen de vruchten des landts soo schadelijck niet waren) den Inwoonders een groot vermaeck, ende tot de Vogels een sonderlinge sucht, ende genegentheyt soude veroorsaecken; maer nu door haer schadelijcke verderflijckheyt, ende groote menighte wordense gemeenlijck gevangen, gedoodt, ende van haer gegeten, onaengesien sy een quaedt, en onaengenaem voedsel geven.
Sy snappen, en speelen 't zy in de kop besloten, ofte dat haer toegelaten wordt vryelijck door het Huys te wandelen. In dese Vogelen schijnt byna een menschelijck begrip, en eenigermaten verstant: want als men haer leert klappen, en alsse dan traegh zijn, en in het leeren niet voort begrijpen, en naspreecken konnen het geene men haer voorspreeckt, en daer over bekeven, begrauwt, voor bot, en plomp gescholden worden, soo laten sy het hooft, en de vleugels hangen, staen seer suf, en treurigh, als ofse mijmerden, ende schijnen by haer selven te mommelen, en de woorden te overdencken; op datse deselve mochten leeren, klappen, en spreecken; de welcke wanneerse van haer gevat, en uyt te spreecken geleert zijn, en daer over gepresen worden, backwieckense met de vleugels, drayen het hooft heen, en weder, springen, en hippelen, ende toonen alderley teeckenen van vreughde, en blijdtschap over het geene sy geleert hebben, en den lof van dien.
Over Huys lopende, en in 't geselschap der Menschen gewoon zijnde, bysonder alsse het klappen geleert hebben, zijnse seer vermaeckelijck, menschlief ontrent de Huysgenoten, speelende met de kinderen,