Het schouw-toneel der aertsche schepselen

Afbeeldende allerhande menschen, beesten, vogelen, visschen, &c. Met een beschrijvende haer gestalte, hoedanigheden, natuur, krachten, eygenschappen, en genegentheden; met 160 figuren

[p. 199]

Van den Arent.

DEn hooghvliegenden Arent, een Koningh aller Vogelen, niet om sijn goedertierentheyt, maer om dat hy door gewelt deselfde tyrannelijck vervolght, verscheurt, en vernielt, waer hyse kan achterhalen, en bekomen: hier door is 't dat alle Vogelen soo wel kleene, als groote met een doodelijcke haet tegen hem ontsteken zijn, de kleene hem op de rugh vliegende, en de veeren uyttreckende, de Kranen, en Oyevaers bieden haer spitse nebbe, hem met de selfde steeckende.

Op de gedaente, verwe, veeren, groote, en gestalte des Arents in 't gemeen, en bysonder nauwkeurigh te beschrijven, sullen wy niet blijven staen. Daer zijn Landt- en Zee-arenden, van welcke sommige witachtigh zijn, met schobbige voeten, andere zwarter, met Swane voeten versien. Dese hebben een sonderlinge geestige zwier in het vanghen van de Mosselen, ende Oesters, de welcke sy uyt de Zee op nemen, ende in de lucht opvoeren, als ofse dien wilde leeren vliegen, en latense dan van boven neder vallen, om haer schulp te doen breken, en het binnenste uyt te picken. Sulcken Oester ontfingh den Poeët Eschilus op sijn witte, en kale kruyn, en wierdt soo doodt geworpen, gelijck hem te vooren gepropheteert was. Sy asen oock op Visch, dien sy door een vet, datse achter van haer stuyt laten druypen, het welck een verdovende kracht heeft, als of het Bolsap, ofte opium was, soo weten te bedwelmen, en als in bezwijmelingh te brenghen, datse dien gemackelijck, en tot haer genoegen konnen vangen. Dese Zee-arenden hebben sulcken scherpen gesicht, datse van de hooghten de Visschen in 't water sien zwemmen, en als dan met een groote snelheyt in't water schietende, met de borst het selve van malkander scheydende, dien vangen. Hier toe scherpen sy 't gesicht van haer Iongen, welcke sy noch sonder veeren zijnde, met haer vleugels slaen, om gedurigh tegen de sonne te sien, dien als dan bezwijckt, en in

[p. 200]

het staroogen water of pinckooght, uyt het nest van boven neder stotende, als een bastaert die uyt aerdt.

Tot dit geslacht behoren de Eendestoters, die sich setten ontrent de Zeekant, en aen de Waterpoelen, wachtende, en loerende aldaer op de Eenden, en Water-vogels.

Van de Landt-arenden, welcke sommige zwart, kleender, de sterckste, en roofgierighste zijnde, andere bruyn, en donckerachtigh, met witte of bonte staerten, als mede den gulden Arent, Beenbreecker, &c. sullen wy niet in 't bysonder, maer in 't algemeen yets aentekenen. Dese worden in alle hooge plaetsen ontrent Eycke-bosschen en Rotzen, daer veel roof valt, gevonden. Haer voedsel is vleesch van Duyven, Ganzen, Swanen, Hoenderen, Schapen, Harten, Hinden, &c. De Africaensche Schrijvers getuygen, dat 't Manneken somwijlen met de Wolvinne paert. Sy nestelen op hooge Bomen, en Rotzen, daer geen schadelijck Gedierte haer nest kan beschadigen; en leggen twee, of ten hooghsten drie eyeren van middelmatige groote, ende een harde, en welgestelde selfstandigheydt, van welcke drie, somwijlen een van den gulden Arent daer ingeleyt soude zijn. Onder dien wordt in haer nesten gemeenlijck gevonden den steen Aetis. Tusschen den Arent, en Draeck is een groote vyandtschap, dewijl deselfde sijn eyeren soeckt met groote begeerte, daerom sal den Arent dese aentasten, en met hem vechten, waer hy hem kan bekomen, met groot perijckel sijns levens.

Aelianus verhaelt, datter eens 16 Koornmaeyers op 't Velt waren, welcke door de hitte van dorst byna versmachten, sendende een van haer allen met een kruyck uyt, om uyt de naestgelegene Fonteyne water te halen, dese den zeyssen in de handt, ende de kruyck op de schouder nemende ginck daer na toe, aldaer komende, vondt een Arent heftigh met een Slange, of Draeck kampende, want hy hadde den Arent met sijn lange staert rondtomme de vleugelen, en 't lijf gewonden, dat hy hem niet meer konde roeren; den Maeyer dit ziende, sloeg met sijn seyssen toe, en hieuw den Draeck midden van een, den Arent alsoo verlossende; doen naer de Fonteyne gaende schepte water, bracht het sijn Gesellen, dewelcke met groote begeerte daer aen vielen, en droncken: maer als dese nu die 't water gehaelt en den Arent verlost hadde, soude drincken, sloegh den Arent hem de kruyck uyt de handt, het welck hem seer verdroot: maer siende den eenen voor, en den ander na, van sijn Gesellen nedervallen, en den geest geven (want de Draeck hadde de Fonteyne vergiftight) bekende hy des Arents danckbaerheyt, en vergeldingh voor sijn weldaet.